Đề xuất áp thuế 20% trên lãi bán chứng khoán hàng năm đang gây nhiều tranh cãi, đặc biệt khi cách tính thuế hiện tại không cho phép khấu trừ các khoản lỗ hoặc chi phí liên quan. Điều này dấy lên lo ngại về những rào cản mới đối với nhà đầu tư cá nhân, lực lượng chủ yếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo đề xuất, mỗi giao dịch bán chứng khoán có lãi sẽ bị áp thuế 20%, bất kể kết quả đầu tư cả năm là lãi hay lỗ. Nhà đầu tư sẽ không được trừ các khoản lỗ từ các giao dịch khác, chi phí giao dịch, hoặc lãi vay margin. Điều này có nghĩa, ngay cả khi nhà đầu tư thua lỗ trong năm, họ vẫn phải nộp thuế cho những giao dịch có lãi riêng lẻ.
Nhiều nhà đầu tư nhỏ thường giao dịch với số vốn nhỏ, lợi nhuận mỗi giao dịch không cao. Ví dụ, nếu một nhà đầu tư có lãi 200.000 đồng từ một giao dịch, họ sẽ phải kê khai và nộp 40.000 đồng tiền thuế. Điều này tạo ra một nghịch lý, khi thuế chiếm tỷ lệ lớn so với lợi nhuận, trong khi tổng thể hoạt động đầu tư trong năm có thể bị thua lỗ.
Một nhà đầu tư chia sẻ: “Tôi đầu tư 30 triệu đồng, có một lệnh lãi 500.000 đồng nhưng cuối năm vẫn âm. Nếu phải kê khai thuế cho lệnh đó, tôi thấy mất thời gian hơn là giá trị thu về. Có lẽ tôi sẽ không đầu tư nữa.”
Thủ tục kê khai thuế hiện tại cũng là một vấn đề. Nhà đầu tư phải tự tổng hợp giao dịch, chứng từ, làm tờ khai thuế và nộp đúng thời hạn. Đối với nhiều người, chi phí thời gian và các rủi ro pháp lý phát sinh có thể lớn hơn số tiền thuế phải nộp.
Trong khi đó, các trung tâm tài chính lớn trong khu vực như Singapore và Hong Kong lại có chính sách thuế khác biệt. Cả hai nơi này đều không áp thuế trên lãi vốn từ chứng khoán và tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình đầu tư, giúp thị trường trở nên sôi động và minh bạch hơn. Tại Singapore, nhà đầu tư không bị đánh thuế lãi từ cổ phiếu, và thu nhập cổ tức từ các doanh nghiệp trong nước cũng được miễn thuế. Hong Kong cũng áp dụng chính sách tương tự, tạo ra một môi trường đầu tư thông thoáng, thu hút dòng tiền từ trong và ngoài nước. Điều này giúp thị trường tài chính của hai nơi này nằm trong top đầu thế giới về quy mô và thanh khoản.
Tại Việt Nam, nhà đầu tư cá nhân chiếm hơn 80% tổng thanh khoản thị trường. Do đó, bất kỳ rào cản nào đối với họ đều có thể gây ra tác động lớn. Việc không cho phép khấu trừ lỗ có thể làm giảm động lực tham gia thị trường của nhóm nhà đầu tư nhỏ, lực lượng nòng cốt trong sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong những năm gần đây.
Để giải quyết vấn đề này, một số đề xuất đã được đưa ra, bao gồm: xem xét áp dụng ngưỡng miễn thuế cho lợi nhuận dưới 50 triệu đồng/năm, cho phép bù trừ lãi lỗ giữa các giao dịch trong cùng kỳ tính thuế, tự động hóa việc khấu trừ và kê khai thuế thông qua công ty chứng khoán, và nghiên cứu áp dụng thuế suất lũy tiến theo mức thu nhập thay vì một mức cố định.
Một thị trường vốn phát triển bền vững cần sự tham gia rộng rãi, ổn định và lâu dài từ các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân.
Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) của Bộ Tài chính dự kiến sửa đổi quy định về cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng vốn và chứng khoán. Theo đó, cá nhân cư trú chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu mức thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế, được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các chi phí hợp lý liên quan trong kỳ tính thuế năm. Trong trường hợp không xác định được giá mua và chi phí liên quan, số thuế sẽ là 0,1% giá bán chứng khoán cho mỗi lần giao dịch. Với chuyển nhượng vốn, cơ quan này cũng đề xuất mức thuế 20% trên thu nhập tính thuế, tính theo từng lần. Nếu không xác định được giá mua và chi phí, người bán sẽ chịu mức thuế suất 2%.
Admin
Nguồn: VnExpress
