Human Papillomavirus (HPV) là một loại virus lây truyền qua đường tình dục rất phổ biến. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2019, HPV liên quan đến hơn 620.000 ca ung thư mới ở phụ nữ và gần 70.000 ca ở nam giới trên toàn cầu. Không chỉ là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung (gần 100% trường hợp), HPV còn gây ra nhiều loại ung thư khác. Một phân tích dịch tễ học tại Mỹ trong giai đoạn 2012-2016 cho thấy HPV là nguyên nhân của khoảng 91% ca ung thư hậu môn, 69% ca ung thư âm hộ và 75% ca ung thư âm đạo.
Tại Việt Nam, Globocan 2022 ước tính có hơn 4.600 ca ung thư cổ tử cung mới được chẩn đoán mỗi năm, và hơn 2.500 ca tử vong do căn bệnh này. Tuy nhiên, PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung, Phó Chủ tịch Hội Y học Dự phòng Việt Nam kiêm Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, cho biết công tác phòng ngừa HPV hiện nay vẫn còn nhiều thách thức.
Một trong những rào cản lớn nhất là nhận thức cộng đồng về HPV còn hạn chế. Nhiều người lầm tưởng rằng HPV chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ hoặc chỉ gây mụn cóc sinh dục, mà chưa biết đến những bệnh lý nguy hiểm hơn như ung thư. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung, sự thiếu hiểu biết này khiến người dân, đặc biệt là nam giới, chưa chủ động tìm hiểu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Bên cạnh đó, người dân ở nhiều địa phương, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, còn thiếu thông tin về HPV do chưa được tuyên truyền đầy đủ và chính xác. PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung nhấn mạnh vai trò quan trọng của cán bộ y tế trong việc giúp người dân vượt qua những rào cản này, tạo động lực và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc phòng ngừa HPV.
Mặc dù hầu hết các trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng và tự khỏi, nhưng nếu nhiễm trùng kéo dài có thể dẫn đến các bệnh lý như mụn cóc sinh dục, tiền ung thư và ung thư. Các bệnh do HPV không chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ mà còn gây ra nhiều hệ lụy cho nam giới, bao gồm mụn cóc sinh dục, ung thư hậu môn và các loại ung thư nguy hiểm khác. Tuy nhiên, thực tế này vẫn chưa được cộng đồng nhìn nhận đầy đủ. Do đó, việc nâng cao nhận thức cho nam giới về nguy cơ bệnh tật liên quan đến HPV là rất cần thiết, để thay đổi quan niệm sai lầm rằng đây chỉ là vấn đề của phụ nữ.
PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung khuyến nghị cần đẩy mạnh truyền thông cộng đồng về gánh nặng bệnh tật do HPV, các bệnh lý và ung thư liên quan, cũng như vai trò của nam giới trong phòng ngừa bệnh. Điều này sẽ giúp họ chủ động tiếp cận thông tin, thăm khám và áp dụng các biện pháp phòng ngừa sớm. Đồng thời, cần mở rộng hệ thống trung tâm tư vấn và khám sàng lọc đến các vùng sâu, vùng xa để mọi người dân đều có thể tiếp cận dịch vụ y tế và thông tin đáng tin cậy về HPV.
GS.TS.BS Nguyễn Vũ Quốc Huy, Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam kiêm Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược Huế, cho biết thêm rằng các bác sĩ sản phụ khoa đóng vai trò quan trọng trong việc truyền thông về HPV. Họ thường xuyên tiếp xúc với bệnh nhân nữ ở mọi độ tuổi và có cơ hội tiếp cận, tư vấn cho cả nam giới, những người cũng có nguy cơ nhiễm và lây truyền HPV. Với kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế, bác sĩ có thể giúp bệnh nhân hiểu rõ mối liên hệ giữa HPV và các bệnh lý nguy hiểm, từ đó nâng cao ý thức chủ động phòng ngừa. GS.TS.BS Nguyễn Vũ Quốc Huy nhấn mạnh rằng đội ngũ bác sĩ cần được cập nhật liên tục về những bằng chứng khoa học mới, đặc biệt là những thay đổi trong phân loại và đánh giá nguy cơ của các chủng HPV.
Một cập nhật đáng chú ý gần đây liên quan đến hệ thống phân loại HPV. Trước đây, các chuyên gia thường đề cập đến 15 chủng HPV nguy cơ cao, trong đó HPV 16 và 18 là phổ biến nhất. Hiện nay, thuật ngữ “týp HPV sinh ung thư” được đề xuất sử dụng thay thế cho “12 týp HPV nguy cơ cao” để phản ánh chính xác khả năng gây ung thư của các týp virus HPV. Sự thay đổi này dựa trên phân loại mới nhất của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), trong đó các týp HPV sinh ung thư được phân loại thành các nhóm dựa trên mức độ phổ biến trong ung thư cổ tử cung và nguy cơ quy trách.
Mặc dù các dữ liệu khoa học đã rõ ràng, nhưng vẫn còn một khoảng cách lớn giữa thông tin và hành động thực tế của cộng đồng. Các chuyên gia cho rằng, để phòng ngừa HPV hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều đơn vị để xây dựng một mạng lưới phòng ngừa bền vững. PGS.TS.BS Nguyễn Vũ Trung nhấn mạnh rằng cán bộ y tế cần chủ động tuyên truyền và tư vấn một cách dễ hiểu, phù hợp với đặc điểm văn hóa và xã hội của từng địa phương, giúp người dân nhận thức rõ tầm quan trọng của việc phòng ngừa HPV.
Admin
Nguồn: VnExpress
