Bắc Kinh chính thức áp dụng lệnh cấm toàn diện đối với xe điện ba và bốn bánh tốc độ thấp, hay còn gọi là “lão đầu lạc,” từ năm 2024. Lệnh cấm này có hiệu lực sau thời gian chuyển tiếp hai năm, trong đó chính quyền thành phố đã tích cực vận động người dân loại bỏ dần các phương tiện này.

“Lão đầu lạc,” nghĩa là “niềm vui của ông già,” là tên gọi phổ biến cho các loại xe điện ba hoặc bốn bánh có tốc độ chậm. Loại xe này đặc biệt được ưa chuộng bởi người cao tuổi ở Trung Quốc để di chuyển trên những quãng đường ngắn.
Sự phổ biến của “lão đầu lạc” xuất phát từ việc chúng không phải tuân thủ các quy định giao thông tiêu chuẩn và không yêu cầu bằng lái. Giá cả phải chăng và khả năng đỗ xe dễ dàng càng khiến chúng trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều người cao tuổi, đặc biệt cho các nhu cầu như đưa đón con cháu hoặc đi chợ.
Tuy nhiên, do những lo ngại về an toàn và quản lý, nhiều thành phố đã áp dụng lệnh cấm hoặc hạn chế đối với loại xe này trong những năm gần đây. Bắc Kinh đã ban hành các quy định chặt chẽ hơn từ năm 2021, tạo điều kiện cho người dân loại bỏ các mẫu xe “lão đầu lạc” không đạt chuẩn. Cục Quản lý Giao thông Bắc Kinh vào tháng 4/2023 đã nhấn mạnh rằng thuật ngữ “xe điện cho người cao tuổi” chỉ là một chiêu bài marketing của nhà sản xuất, đồng thời khẳng định tính bất hợp pháp của loại xe này.

Cảnh sát cũng chỉ ra rằng các nhà sản xuất thường sử dụng linh kiện chất lượng kém, giá rẻ, dẫn đến sự mất ổn định và làm tăng nguy cơ tai nạn. Hơn nữa, những chiếc xe điện này thường thiếu các tính năng an toàn cơ bản như dây an toàn và cấu trúc chống va đập, cùng với việc sử dụng pin có nguy cơ cháy nổ cao.

Thống kê từ Sở Quản lý Giao thông Trung Quốc năm 2018 cho thấy, trong vòng 5 năm, có tới 830.000 vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe máy điện cũ không đạt chuẩn, gây ra 18.000 ca tử vong và 186.000 ca bị thương. Riêng năm 2022, Bắc Kinh ghi nhận 131 vụ tai nạn do xe “lão đầu lạc” gây ra, làm 138 người thiệt mạng. Một vụ việc thương tâm vào tháng 11/2023 tại tỉnh Hà Nam, khi một nữ giáo viên 22 tuổi bị xe “lão đầu lạc” tông tử vong, đã khiến chính quyền kết luận lỗi thuộc về người lái xe trên 70 tuổi.
Ông Wei Zhensheng, Phó Giám đốc Ủy ban Chuyên môn Giao thông Vận tải thuộc Hiệp hội Luật sư Bắc Kinh, cho biết trong các vụ tai nạn, xe máy điện ba/bốn bánh thường được phân loại là phương tiện cơ giới. Do xe và người lái không được đăng ký và cấp phép đầy đủ, người cao tuổi thường phải chịu trách nhiệm chính trong các vụ tai nạn. Trong trường hợp nghiêm trọng, tài xế thậm chí có thể phải đối mặt với truy tố hình sự.
Ông Zhang Xiang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hợp tác Quốc tế về Ôtô Kỹ thuật số, nhận định rằng lệnh cấm xe “lão đầu lạc” sẽ tác động đáng kể đến ngành công nghiệp xe máy điện tốc độ thấp. Tuy nhiên, nhu cầu về loại xe này vẫn còn cao ở các vùng nông thôn và thành phố nhỏ, nơi người dân có thu nhập thấp và khó khăn trong việc mua ô tô.
Ông Zhang gợi ý rằng, sau lệnh cấm, xe năng lượng mới cỡ nhỏ, bốn chỗ, ba cửa, yêu cầu bằng lái, biển số và bảo hiểm, có thể là một giải pháp thay thế khả thi cho người cao tuổi. Từ năm 2020, Trung Quốc đã cho phép người trên 70 tuổi được thi bằng lái ô tô loại nhỏ và xe máy điện, mở ra cơ hội lựa chọn các phương tiện an toàn hơn cho nhóm đối tượng này.
Admin
Nguồn: VnExpress