Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang trỗi dậy mạnh mẽ, nhiều người xem đây là “chìa khóa vạn năng” để thích ứng với thời đại công nghệ. Tuy nhiên, sự hối hả này vô tình khiến không ít người bỏ quên kiến thức nền tảng, yếu tố cốt lõi để hiểu và ứng dụng AI một cách hiệu quả.
Thế giới đang chứng kiến làn sóng AI lan tỏa khắp mọi nơi, từ quán cà phê đến các cuộc họp, thậm chí cả bữa cơm gia đình. AI được ca ngợi như một công cụ thần kỳ, có khả năng trả lời mọi câu hỏi và thực hiện vô số công việc. Điều này dẫn đến một niềm tin rằng chỉ cần biết sử dụng AI là đủ, không cần tích lũy kiến thức cơ bản.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy cảm giác “vạn năng” mà AI mang lại thường gây ra những lầm tưởng. Dù AI có thể phản hồi nhanh chóng và đôi khi còn thấu đáo hơn cả con người, nhưng giới hạn của nó sẽ lộ rõ khi đi sâu vào chi tiết. Không phải ai cũng có thể khiến AI đưa ra câu trả lời chính xác cho những gì mình cần.
Sự khác biệt nằm ở chính người sử dụng. Những người có kiến thức chuyên môn và nền tảng vững chắc sẽ biết cách đặt câu hỏi đúng trọng tâm và “nói chuyện” với AI như một cộng sự thực thụ. Ngược lại, những người thiếu kiến thức nền tảng và lúng túng trong suy nghĩ sẽ khó lòng khai thác được giá trị thực sự của AI.
Trước đây, chỉ kỹ sư công nghệ thông tin mới có khả năng lập trình và điều khiển các hệ thống thông minh. Giờ đây, AI đã trao quyền cho tất cả mọi người, cho phép người dùng tương tác với AI bằng ngôn ngữ đời thường mà không cần kiến thức lập trình chuyên sâu. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là ai cũng có thể khai thác được tiềm năng của AI.
AI giống như một đứa trẻ thông minh cần được dạy dỗ và hướng dẫn. Nếu người dùng có đủ kiên nhẫn và kiến thức để truyền đạt thông tin rõ ràng, AI sẽ học hỏi và làm việc hiệu quả. Ngược lại, nếu chỉ đưa ra những chỉ dẫn mơ hồ, AI sẽ trả lời lan man hoặc mắc sai lầm. Do đó, tương tác với AI không chỉ là quá trình hỏi đáp mà còn là quá trình “dạy” và “rèn” dựa trên nền tảng kiến thức vững chắc.
Việc trang bị kiến thức nền tảng là vô cùng quan trọng. Nó giúp người dùng hiểu rõ vấn đề, đặt câu hỏi chính xác, đánh giá kết quả mà AI đưa ra và tránh rơi vào cái bẫy “AI nói gì cũng đúng”. Vấn đề không phải là AI trả lời sai, mà là người dùng không đủ năng lực để nhận biết câu trả lời đó đúng hay sai.
Kiến thức nền tảng, dù nhỏ bé và lặng lẽ, có thể tạo ra những giá trị vô hạn nếu được khai thác đúng cách. AI rất mạnh, nhưng nếu thiếu tư duy phản biện, đạo đức, kỹ năng xã hội và khả năng tự học, sức mạnh đó sẽ trở nên vô nghĩa. Hơn nữa, AI không có đạo đức, và đây là khoảng trống mà chỉ con người mới có thể lấp đầy. Việc sử dụng AI không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn liên quan đến trách nhiệm với cộng đồng.
Toán học và tư duy logic cũng đóng vai trò quan trọng trong việc sử dụng AI hiệu quả. AI về bản chất là tập hợp các thuật toán được lập trình sẵn. Người am hiểu Toán học sẽ biết cách sử dụng AI để giải quyết các bài toán phức tạp và kiểm chứng kết quả mà AI đưa ra.
AI giống như một con dao sắc. Nếu được sử dụng đúng cách, nó có thể giúp chúng ta tạo ra những điều tuyệt vời. Nhưng nếu sử dụng một cách chủ quan và thiếu hiểu biết, nó có thể gây ra những hậu quả khôn lường. AI không phải là kẻ thù hay cứu tinh, mà chỉ là một công cụ. Người biết sử dụng AI một cách tỉnh táo và có nền tảng kiến thức vững chắc sẽ gặt hái được nhiều giá trị.
Trong kỷ nguyên số, AI là con thuyền, còn kiến thức nền tảng là tay lái. Không có tay lái, con thuyền sẽ lạc hướng. Và cuối cùng, đích đến vẫn nằm trong tay người điều khiển. Càng dễ sử dụng, càng cần tỉnh táo. Càng thông minh, càng cần khiêm nhường. Vì AI có thể trả lời hàng triệu câu hỏi, nhưng chỉ con người mới biết cách đặt câu hỏi đúng.
Admin
Nguồn: VnExpress