Ngày càng có nhiều gia đình trên thế giới, trong đó có Singapore, lựa chọn chỉ có một con. Xu hướng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ áp lực kinh tế đến sự thay đổi trong quan niệm về gia đình và tuổi già.
Christel Goh, 34 tuổi, giám đốc một công ty truyền thông, chia sẻ rằng con gái cô không hề lo lắng về việc phải chia sẻ sự quan tâm nếu có em, mà chỉ tò mò về việc “mẹ sẽ bế cả hai như thế nào”. Vợ chồng cô thống nhất rằng họ không muốn phân tán nguồn lực và sự chú ý cho nhiều con. Sau khi có con đầu lòng, họ cảm thấy đã trải nghiệm đầy đủ vai trò làm cha mẹ và không thấy cần thiết phải sinh thêm.
Tương tự, Nikko Aw, 36 tuổi, và chồng, một nhà quản lý tổ chức phi lợi nhuận, cũng chỉ có một con gái và chưa có kế hoạch sinh thêm. Ban đầu, họ tập trung vào việc học thạc sĩ. Đến khi hoàn thành việc học, cả hai đã bước sang tuổi 35 và lo ngại về các biến chứng có thể xảy ra trong thai kỳ. Thêm vào đó, công việc mới của chồng Goh đã đưa gia đình cô đến Nam Phi.
Aw nhận thấy rằng, những người lớn lên trong gia đình ít con thường có xu hướng duy trì mô hình đó, trong khi những người xuất thân từ gia đình đông con lại có khuynh hướng muốn có nhiều con hơn. Bản thân Aw là con một, còn chồng cô có anh chị em.
Số liệu thống kê cho thấy rõ xu hướng này tại Singapore. Năm 2024, có 25,1% phụ nữ đã từng chỉ có một con, tăng so với 22,3% vào năm 2015 và 17,3% vào năm 2005.
Không chỉ ở Singapore, xu hướng gia đình một con đang lan rộng trên toàn cầu. Tại Mỹ, tỷ lệ phụ nữ chỉ có một con vào cuối độ tuổi sinh sản đã tăng từ 10% năm 1980 lên 19% năm 2010 và duy trì ổn định từ đó. Ở châu Âu, thống kê năm ngoái cho thấy 49,8% hộ gia đình có con chỉ có một con. Tại Nhật Bản, năm 2021, 19,7% các cặp vợ chồng được coi là đã hoàn thành việc sinh con chỉ có một con, tăng so với 15,9% năm 2010. Hàn Quốc cũng chứng kiến sự gia tăng tương tự, với 24,9% phụ nữ kết hôn trong độ tuổi 40-49 chỉ có một con vào năm 2020, cao hơn nhiều so với tỷ lệ 9,5% ở nhóm phụ nữ trên 60 tuổi.
Các chuyên gia xã hội học và lão khoa cho rằng xu hướng này chủ yếu xuất phát từ áp lực kinh tế và quỹ thời gian hạn hẹp, đặc biệt khi phần lớn các gia đình đều có cả bố và mẹ đi làm. Bên cạnh đó, sự thay đổi trong hệ giá trị cũng đóng một vai trò quan trọng. Nếu như trước đây, nhiều người coi việc có nhiều con là sự đảm bảo cho tuổi già, thì ngày nay, các bậc cha mẹ không còn kỳ vọng như vậy, làm giảm động lực sinh thêm con.
Dù nguyên nhân có khác nhau, giới chuyên gia đều đồng ý rằng đây là một xu hướng khó đảo ngược trong bối cảnh tỷ lệ sinh toàn cầu đang giảm.
Chi phí sinh hoạt đắt đỏ thường được nhắc đến như một lý do hàng đầu khiến các cặp vợ chồng không muốn sinh thêm con. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng gánh nặng tài chính không phải là yếu tố duy nhất. Phó giáo sư Helen Ko từ Đại học Khoa học Xã hội Singapore cho biết, việc chăm sóc cha mẹ già cũng khiến nhiều gia đình lo ngại về khả năng tài chính để nuôi thêm con.
Tuổi thọ ngày càng tăng và tỷ lệ sinh giảm dẫn đến sự suy giảm liên tục về tỷ lệ người trong độ tuổi lao động trên mỗi người từ 65 tuổi trở lên, từ 7,4 người năm 2010 xuống 4,3 vào năm 2020 và dự kiến còn khoảng 3,5 vào năm 2024.
Với Nikko Aw, tài chính chỉ là một phần trong quyết định của cô, không phải là yếu tố quan trọng nhất. Cô muốn đảm bảo con gái có một tuổi thơ trọn vẹn và bản thân có đủ sức khỏe tinh thần và thể chất để đồng hành cùng con. “Tôi không muốn kiệt sức đến mức không thể hiện diện cho con bé,” cô tâm sự.
Việc kết hôn và sinh con muộn cũng góp phần làm gia tăng số lượng gia đình chỉ có một con, do thời gian sinh sản bị rút ngắn. Độ tuổi trung bình của phụ nữ sinh con đầu lòng ở Singapore đã liên tục tăng, từ 29,3 vào năm 2004 lên 30,4 vào năm 2014 và đạt 31,9 vào năm ngoái.
Tiến sĩ Tan Poh Lin, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Singapore, cho biết trước đây nhiều gia đình sinh thêm con để con đầu có bạn chơi, mong muốn có con trai hoặc con gái, hoặc để phù hợp với chuẩn mực về một gia đình “đầy đủ”. Tuy nhiên, bà nhận định rằng những yếu tố này hiện nay không còn ảnh hưởng nhiều đến quyết định sinh con. Khi sở thích về giới tính giảm, ít gia đình sẵn sàng sinh thêm con chỉ để đạt được cơ cấu giới tính mong muốn. Điều này, theo thời gian, sẽ củng cố quan điểm rằng gia đình một con cũng được xem là “đầy đủ” như gia đình hai con.
Phó giáo sư Helen Ko cho biết thế hệ trước thường xem con cái là một khoản đầu tư cho tuổi già. Ngược lại, những người trong độ tuổi 20-40 hiện nay ý thức rõ rằng họ phải chủ động chuẩn bị cho giai đoạn cuối đời để giảm gánh nặng cho con cái.
Nikko Aw và chồng đang lên kế hoạch tài chính và xây dựng một mạng lưới quan hệ xã hội vững chắc để hạn chế sự phụ thuộc vào con gái khi về già, cả về mặt cảm xúc lẫn hỗ trợ hàng ngày. Là con một, Aw nhớ lại cảm giác giằng xé khi cân nhắc việc chuyển đến Nam Phi, đặc biệt khi cha cô vừa gặp vấn đề sức khỏe. Hiện tại, cô cố gắng gọi điện cho cha mẹ hàng ngày, đồng thời nhờ người thân và bạn bè hỗ trợ họ. Cha mẹ Aw hiểu rằng cô cần ưu tiên cho gia đình riêng, đồng nghĩa với việc không thể luôn ở bên cạnh họ. “Điều quan trọng nhất với họ là tôi biết mình đang làm gì và sống hạnh phúc. Họ sẽ nhớ tôi, nhưng chấp nhận điều đó,” cô chia sẻ.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại, quyết định chỉ có một con phản ánh sự thay đổi trong ưu tiên và giá trị của các gia đình. Dù lựa chọn này mang đến những thách thức riêng, nó cũng cho phép các bậc cha mẹ tập trung tối đa nguồn lực và tình yêu thương cho đứa con duy nhất của mình.
Admin
Nguồn: VnExpress
