Trước tình hình cả nước ghi nhận hơn 30 ca viêm não Nhật Bản từ đầu năm, trong đó nhiều ca bệnh diễn tiến nặng và để lại di chứng nghiêm trọng, bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, đã đưa ra những cảnh báo về sự nguy hiểm của căn bệnh này.
Viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm do virus viêm não Nhật Bản gây ra và lây truyền qua vết đốt của muỗi. Bệnh đặc biệt nguy hiểm do virus tấn công trực tiếp vào tế bào não, gây tổn thương hệ thần kinh trung ương, dẫn đến viêm màng não và mô não. Do đó, tỷ lệ tử vong và di chứng của bệnh rất cao.
Bác sĩ Chính nhấn mạnh, những di chứng do viêm não Nhật Bản gây ra có thể làm suy giảm khả năng giao tiếp, lao động, trở thành gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội. Các di chứng thường gặp nhất liên quan đến thần kinh và vận động. Bệnh nhân có thể bị tổn thương não nghiêm trọng, mất ý thức, không thể tự ăn uống hoặc vận động, phải phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc. Trẻ em mắc bệnh có nguy cơ chậm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ và khả năng nói.
Điển hình như trường hợp một thanh niên 26 tuổi ở An Giang, đã phải nằm viện gần 2 năm tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM do bị liệt hoàn toàn sau khi mắc viêm não Nhật Bản, phải thở máy để duy trì sự sống. Các bác sĩ đánh giá bệnh nhân có nguy cơ cao phải sống chung với di chứng suốt đời. Một trường hợp khác là bé trai 8 tuổi ở Nghệ An cũng bị liệt hoàn toàn do viêm não Nhật Bản và phải thở máy suốt 7 tháng mà không có dấu hiệu cải thiện.
Ngoài các di chứng về thần kinh và vận động, viêm não Nhật Bản còn có thể gây tổn thương thị giác và thính giác. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê tỷ lệ tử vong do viêm não Nhật Bản có thể lên đến 30%. Tại các bệnh viện tuyến cuối, nơi tiếp nhận và điều trị các ca bệnh nặng, tỷ lệ bệnh nhân gặp di chứng có thể lên đến 70%.
Bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao nhất ở khu vực nông thôn, nơi có hoạt động nông nghiệp phát triển. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp bệnh được ghi nhận ở khu vực thành thị. Mặc dù trẻ em dưới 15 tuổi là đối tượng nhiễm bệnh chủ yếu ở các quốc gia lưu hành viêm não Nhật Bản, nhưng nguy cơ biến chứng nặng và di chứng ở cả trẻ em và người lớn là tương đương. Bác sĩ Chính cũng lưu ý rằng bệnh có xu hướng lây nhiễm ở nhóm trẻ lớn từ 9-15 tuổi và người lớn do chưa được tiêm nhắc lại vaccine hoặc tiêm không đủ số mũi.
Để phòng ngừa viêm não Nhật Bản, bác sĩ khuyến cáo người dân nên áp dụng các biện pháp phòng tránh muỗi đốt như ngủ trong màn kể cả ban ngày, mặc quần áo dài tay, sử dụng kem chống muỗi, phát quang bụi rậm quanh nhà, xây dựng chuồng trại chăn nuôi cách xa nơi ở và loại bỏ các khu vực nước đọng để ngăn muỗi sinh sản.
Bên cạnh đó, việc tiêm vaccine phòng bệnh là biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả nhất. Hiện nay, Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản dành cho trẻ em và người lớn: Jevax (Việt Nam), Jeev (Ấn Độ) và Imojev (Thái Lan). Tùy thuộc vào lịch sử tiêm chủng của mỗi người, bác sĩ sẽ tư vấn loại vaccine và lịch tiêm phù hợp.
Bác sĩ Chính lưu ý, vaccine Jevax cần tiêm đủ ba mũi cơ bản, sau đó tiêm nhắc lại mỗi ba năm để duy trì kháng thể bảo vệ. Với vaccine Imojev, trẻ từ 9 tháng đến 18 tuổi chỉ cần tiêm một mũi cơ bản và một mũi nhắc lại sau một năm (tổng cộng hai mũi), trong khi người trên 18 tuổi chỉ cần tiêm một mũi duy nhất. Đối với vaccine Jeev, trẻ cần tiêm hai mũi, mũi đầu tiên khi trẻ đủ 12 tháng tuổi và mũi thứ hai sau đó ít nhất một tháng. Việc tiêm nhắc lại vaccine Jeev được khuyến cáo khi có dịch bệnh hoặc khi chuẩn bị đến vùng có dịch viêm não Nhật Bản. Người dân có thể chuyển đổi giữa các loại vaccine để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tốt nhất nếu lịch tiêm nhắc lại khó tuân thủ.
Admin
Nguồn: VnExpress
