Thời gian gần đây, các bệnh viện liên tục tiếp nhận những ca bệnh nguy kịch do bệnh nhân tiểu đường tự ý điều trị bằng các phương pháp dân gian hoặc bỏ ngang phác đồ điều trị của bác sĩ. Những sai lầm này có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Điển hình, Khoa Hồi sức Tích cực, Bệnh viện 71 Trung ương vừa tiếp nhận một cụ bà 70 tuổi trong tình trạng nguy kịch do suy thận cấp và rối loạn điện giải. Được biết, bà mắc bệnh đái tháo đường nhiều năm nhưng không tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, mà tự ý dùng thuốc nam và các loại viên uống mua trên mạng theo lời giới thiệu của người quen. Kết quả xét nghiệm cho thấy, loại thuốc bà đang dùng chứa Phenformin, một hoạt chất đã bị FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ) cấm sử dụng vì có thể gây tổn thương gan thận, thậm chí tử vong nếu dùng kéo dài. Dù đã được điều trị tích cực, chức năng thận của bệnh nhân vẫn rất kém và có thể phải lọc máu định kỳ.
Một trường hợp khác, một người đàn ông 43 tuổi mắc tiểu đường đã tự ý bỏ tiêm insulin theo chỉ định của bác sĩ và chuyển sang dùng thuốc gia truyền dạng viên được quảng cáo trên mạng. Hậu quả là anh bị đau bụng, nôn ói dữ dội và phải nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Vũng Tàu. Trong quá trình lấy máu xét nghiệm, bệnh nhân đã hai lần ngưng tim và may mắn được các bác sĩ hồi sức thành công. Sau hai tuần điều trị, lọc máu và dùng thuốc hỗ trợ tim mạch, anh mới thoát khỏi tình trạng nguy kịch.
Tương tự, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên cũng đã tiếp nhận một cụ bà 72 tuổi bị ngừng tim sau khi tự ý bỏ thuốc điều trị tiểu đường một tuần. Bà bị toan chuyển hóa nặng, dẫn đến ngừng tim và phải thở máy, lọc máu liên tục.
Mặc dù chưa có thống kê cụ thể về số lượng bệnh nhân gặp biến chứng do tự ý điều trị tiểu đường bằng các phương pháp dân gian hoặc bỏ ngang điều trị, nhưng các bệnh viện thường xuyên phải đối mặt với những trường hợp cấp cứu tương tự. Đa phần bệnh nhân tự ý ngưng thuốc khi thấy bệnh có vẻ ổn định hoặc tin vào các bài thuốc không rõ nguồn gốc.
TS.BS Phạm Đăng Hải từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ phác đồ điều trị và tái khám định kỳ đối với các bệnh mạn tính như đái tháo đường. Ông cũng cảnh báo về nguy cơ các loại thuốc nam không rõ nguồn gốc có thể bị trộn lẫn với các hoạt chất nguy hiểm như phenformin, gây suy gan, suy thận, nhiễm acid máu nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Trưởng Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP HCM, cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho rằng tình trạng tự ý chẩn đoán bệnh, kê đơn, bốc thuốc và bỏ ngang điều trị đã diễn ra nhiều năm nay, xuất phát từ sự chủ quan, coi thường tính mạng của bản thân hoặc do người bệnh không tôn trọng nhân viên y tế, dễ cáu gắt, mất bình tĩnh nên không tiếp thu được ý kiến bác sĩ.
Ông Dũng nhấn mạnh hành động tự ý bỏ về hay bỏ thuốc, bỏ điều trị là vô cùng nguy hiểm, thậm chí có thể phải trả giá bằng cả tính mạng. Ông cũng lưu ý rằng cán bộ y tế là những người có kiến thức chuyên môn, được đào tạo bài bản và có khả năng cấp cứu kịp thời trong những tình huống khẩn cấp.
Tuy nhiên, PGS.TS Đỗ Văn Dũng cũng cho rằng không nên đổ lỗi hoàn toàn cho bệnh nhân. Ông cho rằng đôi khi kỹ năng giao tiếp của nhân viên y tế chưa tốt, khiến người bệnh không hiểu rõ tình trạng bệnh của mình, dẫn đến những trao đổi không hiệu quả.
Hiện tại, chưa có bất kỳ hiệp hội đái tháo đường hay nhà nghiên cứu nào khẳng định có thể chữa khỏi bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, bệnh có thể được phòng ngừa bằng cách tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý và loại trừ các yếu tố nguy cơ từ sớm. Việc xét nghiệm đường máu định kỳ hàng năm cũng rất quan trọng để phát hiện sớm bệnh và tình trạng tiền đái tháo đường.
Các bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần đọc kỹ đơn thuốc, tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ và tái khám đúng hẹn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy hỏi lại nhân viên y tế để được tư vấn đầy đủ và chính xác. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc từ nhiều nguồn khác nhau, không bỏ thuốc hoặc dùng thuốc nam không rõ nguồn gốc.
Bệnh nhân cũng cần giữ thái độ tôn trọng và bình tĩnh để hiểu rõ những tư vấn của bác sĩ, giúp cho quá trình trao đổi và thăm khám được hiệu quả hơn. Trong trường hợp có khúc mắc, người thân nên phản ánh lại một cáchConstructive, tránh tự ý kết luận hoặc xúc phạm nhân viên y tế. Về phía các y bác sĩ, cần xem bệnh nhân như người nhà, giải thích cặn kẽ, dễ hiểu để họ nắm rõ tình hình bệnh, tránh xảy ra những xung đột không đáng có.
Admin
Nguồn: VnExpress
