Quân đội Mỹ đang đối mặt với những chỉ trích gay gắt về sự chậm trễ trong việc ứng dụng và phát triển công nghệ máy bay không người lái (drone). Sự việc bắt nguồn từ một video được Lục quân Mỹ đăng tải hôm 21/7, ghi lại cảnh binh sĩ thực hành thả lựu đạn từ drone cỡ nhỏ tại thao trường ở Đức, kèm theo câu hỏi gây tranh cãi: “Quý vị đã thấy drone thả lựu đạn bao giờ chưa?”.
Nhiều người dùng mạng xã hội và các chuyên gia quân sự đã chỉ ra rằng, chiến thuật sử dụng drone thả đầu nổ đã xuất hiện từ năm 2017 và trở thành một phần không thể thiếu trong các cuộc xung đột trên toàn thế giới. Việc Lục quân Mỹ coi đây là một công nghệ mới cho thấy sự tụt hậu đáng lo ngại.
Tyler Rogoway, biên tập viên của chuyên trang quân sự War Zone, thẳng thắn nhận định: “Tôi từng bị chỉ trích rất nhiều vì liên tục chỉ ra rằng Lầu Năm Góc đang tụt hậu một cách vô lý về lĩnh vực drone giá rẻ. Bài đăng này đã chứng minh điều đó”.

Thực tế này cũng được phản ánh trong cuộc diễn tập kéo dài 4 ngày do Đơn vị Đổi mới Quốc phòng (DIU) thuộc Lầu Năm Góc tổ chức tại Alaska hồi tháng trước. Các nhà sản xuất được Bộ Quốc phòng Mỹ tài trợ đã thử nghiệm các mẫu drone tự sát bằng cách triển khai chúng tấn công các mục tiêu được lập trình sẵn. Tuy nhiên, kết quả lại không mấy khả quan. Một drone tầm xa bay trượt mục tiêu, một chiếc khác cắm đầu xuống đất ngay sau khi cất cánh, và một chiếc nữa đâm vào núi.
Các quan chức quân sự Mỹ và các chuyên gia về drone đều đồng tình rằng Mỹ đang thua kém Nga và Trung Quốc trong cả sản xuất thiết bị không người lái lẫn huấn luyện binh sĩ sử dụng và phòng thủ trước loại khí tài này.
Trent Emeneker, thành viên DIU, thừa nhận: “Tất cả đều biết rằng chúng tôi chưa cung cấp cho quân nhân những gì họ cần để sống sót trên chiến trường ngày nay. Nếu chiến tranh xảy ra vào ngày mai, liệu chúng tôi đã có đủ những gì mình cần chưa? Câu trả lời là chưa và chúng tôi đang cố gắng khắc phục”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cũng thừa nhận Washington đang tụt hậu về công nghệ drone và thông báo về các chính sách và khoản đầu tư mới nhằm thu hẹp khoảng cách với các quốc gia khác. Ông chỉ ra rằng các quy định và quy trình mua sắm lỗi thời đang gây khó khăn cho quân đội Mỹ trong việc mua sắm drone và huấn luyện binh sĩ.

“Đối thủ đã sản xuất hàng triệu drone giá rẻ, còn chúng tôi lại mắc kẹt trong mớ thủ tục hành chính rườm rà”, ông Hegseth nhấn mạnh.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã ký sắc lệnh hành pháp mang tên “Giải phóng sự thống trị của Mỹ về drone” nhằm đẩy nhanh việc cấp phép cho các nhà sản xuất drone và bảo vệ chuỗi cung ứng drone của Mỹ khỏi sự can thiệp từ nước ngoài.
Tuy nhiên, giới truyền thông Mỹ nhận định rằng sẽ mất nhiều thời gian và tiền bạc để phát triển một ngành công nghiệp drone nội địa đủ sức đáp ứng nhu cầu của quân đội.
Ryan Carver, quản lý truyền thông của Hiệp hội Hệ thống Phương tiện Không người lái Quốc tế, cho biết Mỹ hiện có khoảng 500 doanh nghiệp chế tạo drone với khả năng xuất xưởng gần 100.000 thiết bị mỗi năm. Tuy nhiên, phần lớn trong số này là các công ty khởi nghiệp, thiếu kinh nghiệm sản xuất và bán hàng.
Cuộc diễn tập tại Alaska cũng cho thấy những khó khăn trong thiết kế drone. Một nguyên mẫu drone của hãng AeroVironment suýt đâm trúng nhóm binh sĩ sau khi tín hiệu GPS bị chặn. Mẫu drone của công ty khởi nghiệp Dragoon gặp trục trặc về động cơ và hệ thống điều hướng, không thể tập kích trúng mục tiêu.
“Tình hình không suôn sẻ như tôi kỳ vọng. Rõ ràng còn một số thách thức lớn về công nghệ cần phải vượt qua”, ông Emeneker chia sẻ.
Các binh sĩ tham gia diễn tập cũng gặp khó khăn trong việc gây nhiễu drone. Các thiết bị gây nhiễu được thiết kế từ hơn 10 năm trước hầu như không mang lại hiệu quả, ngay cả những khí tài hiện đại hơn cũng không phát huy tác dụng.
Trung tá Scott Smith, chỉ huy bộ phận tác chiến phi sát thương của Sư đoàn 11, lưu ý rằng cuộc diễn tập cho thấy Mỹ còn rất nhiều việc phải làm để chuẩn bị cho các xung đột có sự tham gia của drone.
Chris Bonzagni, nhà tư vấn về drone, cho biết nhiều mẫu drone mà Mỹ viện trợ cho Ukraine trong giai đoạn đầu xung đột đã thất bại trên chiến trường do công nghệ lỗi thời hoặc dễ bị gây nhiễu.
Ukraine hiện đã trở thành trung tâm sản xuất drone của thế giới, nơi quân nhân và kỹ sư buộc phải làm chủ công nghệ này để tồn tại.
Một trong những cái tên hứa hẹn của ngành công nghiệp drone Mỹ là Neros, công ty đang cung cấp khoảng 6.000 thiết bị cho Ukraine. Mẫu drone Archer của Neros có khả năng chống nhiễu tốt và giá thành phải chăng. Tuy nhiên, Neros hiện chỉ sản xuất được khoảng 1.500 drone mỗi tháng do quy trình lắp ráp thủ công.
Soren Monroe-Anderson, giám đốc điều hành kiêm đồng sáng lập của Neros, cho biết công ty đang mở rộng sản xuất và muốn cạnh tranh với DJI, nhà sản xuất drone lớn nhất thế giới đến từ Trung Quốc.
Trong bối cảnh công nghệ drone ngày càng trở nên quan trọng trên chiến trường hiện đại, Mỹ đang nỗ lực để bắt kịp các đối thủ. Tuy nhiên, chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức.
Admin
Nguồn: VnExpress