Bệnh tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể, vốn có chức năng bảo vệ, lại tấn công nhầm vào các tế bào và mô khỏe mạnh. Các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh tự miễn, nhưng các yếu tố di truyền, môi trường và các tác nhân kích thích bên ngoài có thể đóng vai trò quan trọng.
BS.CKII Phạm Thị Vạn Xuân từ Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết phụ nữ mắc bệnh tự miễn thường đối diện với nhiều rủi ro hơn trong thai kỳ do sự thay đổi phức tạp của hệ miễn dịch. Các biến chứng có thể rất nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng cả mẹ và con.
Một số bệnh tự miễn phổ biến và những ảnh hưởng của chúng đến thai kỳ:
**Lupus ban đỏ hệ thống (SLE):** Đây là một bệnh tự miễn mãn tính có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể như da, khớp, thận, tim và hệ thần kinh. Các triệu chứng thường gặp bao gồm mệt mỏi, sốt, phát ban hình cánh bướm trên mặt, đau khớp và viêm thận. Trong thai kỳ, lupus ban đỏ có thể làm tăng nguy cơ tiền sản giật, hội chứng HELLP, băng huyết sau sinh, sinh non và thai chết lưu. Do đó, phụ nữ mắc lupus ban đỏ cần có kế hoạch theo dõi và điều trị chặt chẽ trước, trong và sau khi mang thai, tốt nhất là nên mang thai khi bệnh đã ổn định từ 6 đến 12 tháng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
**Viêm khớp dạng thấp (RA):** Bệnh này gây viêm mãn tính ở các khớp, dẫn đến đau, cứng khớp và biến dạng. Phụ nữ mang thai mắc viêm khớp dạng thấp có nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân và gặp các biến chứng liên quan đến khớp sau sinh. Mặc dù một số phụ nữ có thể thấy các triệu chứng thuyên giảm trong thai kỳ, nhưng bệnh có thể tái phát mạnh sau sinh. Việc dùng thuốc đều đặn trong thai kỳ hoặc tái sử dụng thuốc vài tuần sau sinh có thể giúp giảm nguy cơ bùng phát bệnh.
**Bệnh tuyến giáp Hashimoto:** Đây là một bệnh tự miễn gây viêm tuyến giáp mãn tính do hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp. Các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, tăng cân, rụng tóc, táo bón và cảm giác lạnh ở chân tay. Suy giáp do Hashimoto có thể dẫn đến sảy thai, sinh non, tiền sản giật và chậm phát triển trí não ở trẻ. Thai phụ mắc bệnh cần được theo dõi và kiểm soát bệnh thường xuyên để phòng tránh các biến chứng như thiếu máu, sẩy thai và nhau bong non.
**Bệnh viêm ruột (IBD):** Bệnh viêm ruột, bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, gây viêm mãn tính đường tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy, đau bụng và suy dinh dưỡng. Thai phụ mắc bệnh viêm ruột có nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân, sảy thai và gặp các biến chứng liên quan đến ruột. Việc ngừng thuốc ức chế miễn dịch cần được cân nhắc kỹ lưỡng và thực hiện theo tư vấn của bác sĩ. Bác sĩ Xuân khuyến cáo phụ nữ mắc bệnh Crohn nên ổn định bệnh trước khi lên kế hoạch mang thai, vì nếu bệnh đang trong giai đoạn hoạt động khi bắt đầu thai kỳ, sức khỏe của mẹ và bé có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, làm tăng nguy cơ sinh non và sinh con nhẹ cân.
**Bệnh đa xơ cứng (MS):** Bệnh đa xơ cứng gây tổn thương lớp vỏ myelin bảo vệ dây thần kinh, làm suy yếu chức năng vận động và cảm giác. Các triệu chứng bao gồm yếu cơ, mất thăng bằng, mờ mắt và mệt mỏi. Tình trạng bệnh thường cải thiện trong thai kỳ, nhưng có nguy cơ tái phát mạnh sau sinh. Phụ nữ cần ngừng thuốc ức chế miễn dịch trước khi có kế hoạch mang thai và theo dõi chặt chẽ sau sinh. Ngoài ra, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, ăn uống cân bằng và duy trì tinh thần lạc quan cũng rất quan trọng để hỗ trợ hệ miễn dịch và giảm nguy cơ bệnh trở nặng.
Mặc dù phụ nữ mang thai mắc bệnh tự miễn phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về sức khỏe và sự chăm sóc y tế phù hợp, họ hoàn toàn có thể trải qua một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.
Admin
Nguồn: VnExpress
