Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Lưu Thảo Ngọc từ khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đau do ung thư có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân này bao gồm sự phát triển của khối u gây chèn ép lên các mô và cơ quan xung quanh, sự xâm lấn vào tủy sống, hoặc sự phá hủy cấu trúc xương. Ngoài ra, đau cũng có thể là hậu quả của quá trình điều trị, chẳng hạn như sau phẫu thuật hoặc do tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị. Các cơn đau ở bệnh nhân ung thư thường được chia thành hai nhóm chính: đau cảm thụ và đau do nguyên nhân thần kinh.
Đau cảm thụ xảy ra khi các đầu mút thần kinh cảm thụ đau bị kích thích bởi các tác nhân gây hại mà chưa có tổn thương trực tiếp trên dây thần kinh. Đầu mút thần kinh, là phần cuối của sợi trục thần kinh cảm giác, có chức năng tiếp nhận các kích thích từ cả bên ngoài và bên trong cơ thể, sau đó truyền các tín hiệu này đến hệ thần kinh trung ương. Đau cảm thụ được chia thành hai dạng chính: đau thân thể và đau nội tạng.
Đau thân thể phát sinh từ các mô như da, cơ, xương, và khớp. Đặc điểm của loại đau này là đau nhói, có tính cục bộ, dễ xác định vị trí và thường tăng lên khi vận động hoặc chạm vào vùng bị đau. Ngược lại, đau nội tạng xuất phát từ các cơ quan nội tạng. Loại đau này thường âm ỉ, lan tỏa và khó xác định chính xác vị trí.
Bác sĩ Thảo Ngọc giải thích rằng các cơ quan như phổi, gan và thận không chứa các thụ thể cảm thụ đau trong nhu mô của chúng. Do đó, bệnh nhân thường chỉ cảm thấy đau khi khối u xâm lấn hoặc chèn ép các cấu trúc lân cận có chứa thụ cảm đau, ví dụ như bao gan, màng phổi hoặc bao thận. Điều này giải thích tại sao nhiều bệnh nhân ung thư chỉ bắt đầu cảm thấy đau khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn.
Một loại đau khác là đau do nguyên nhân thần kinh, xuất phát từ tổn thương thực thể ở các mô thần kinh, bao gồm cả thần kinh ngoại biên và hệ thần kinh trung ương. Loại đau này thường được mô tả là cảm giác bỏng rát, như kim châm, tê bì như điện giật hoặc những cơn đau nhói đột ngột. Nguyên nhân phổ biến của đau thần kinh là do khối u chèn ép hoặc phá hủy dây thần kinh, hoặc do tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị lên hệ thần kinh.
Bác sĩ Ngọc nhấn mạnh rằng việc bệnh nhân hiểu rõ loại đau mà mình đang trải qua (ví dụ: đau nhói, đau rát, đau âm ỉ…) sẽ giúp họ mô tả chính xác hơn tình trạng của mình, từ đó rút ngắn thời gian chẩn đoán và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Mục tiêu của việc điều trị đau trong ung thư giai đoạn cuối không chỉ là giảm cường độ đau mà còn là cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân thông qua việc sử dụng thuốc và các thủ thuật can thiệp như tiêm thuốc tê, xạ trị giảm đau hoặc cắt đốt thần kinh. Sự hỗ trợ và đồng hành từ nhân viên tư vấn tâm lý, điều dưỡng, bác sĩ và người thân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ tinh thần cho bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị ung thư.
Admin
Nguồn: VnExpress
