Nằm cách trung tâm Hà Nội hơn 70km, Ba Vì là xã có vị trí xa nhất và diện tích lớn nhất (hơn 80km2) của Thủ đô sau khi thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính. Phần lớn diện tích của xã là đồi núi, thuộc vùng đệm và vùng lõi của Vườn quốc gia Ba Vì, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ sinh thái rừng đầu nguồn, điều hòa khí hậu và duy trì nguồn nước cho huyện Ba Vì và khu vực phía tây Hà Nội.
Tuy nhiên, đặc điểm tự nhiên này, kết hợp với tập quán xây dựng và sinh sống của người dân, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro trong mùa mưa bão.
Ông Nguyễn Văn Quyết, một người dân sống trên sườn đồi gần dốc Trặc Tượng, thôn Sưu Quán, cho biết trong hơn 30 năm qua, ông đã chứng kiến nhiều vụ sạt lở đất đá do mưa lớn, đặc biệt nghiêm trọng vào các năm 2018 và 2024 khi bão Yagi đổ bộ. Đất đá đã nhiều lần tràn xuống vách nhà và sân của gia đình ông.
Lo sợ bị đất vùi lấp, mỗi khi có mưa bão, cả gia đình 6 người của ông Quyết phải đi lánh nạn tạm thời. Ông Quyết kiến nghị: “Chúng tôi rất mong chính quyền hỗ trợ gia cố sườn đồi hoặc bố trí nơi ở mới an toàn hơn.”
Cũng tại thôn Sưu Quán, ông Nguyễn An Hải chia sẻ gia đình ông có hơn 500m2 đất thổ cư, nhưng lại nằm sát chân đồi, nơi có nguy cơ sạt lở cao. Để giảm thiểu rủi ro, gia đình ông đã thuê người đào và san gạt đất ở phần đồi phía sau nhà. Tuy nhiên, khu vực đồi này lại thuộc diện chồng lấn với rừng quốc gia, nên việc tác động bị hạn chế.
Bà Đinh Thị Yên, một cư dân khác ở thôn Mít Đồng Sống, kể rằng ngôi nhà hai tầng khang trang của bà được xây dựng vào năm 2023. Đến mùa mưa năm 2024, một phần đồi phía sau nhà bị sạt lở, gây hư hại cho các công trình phụ. “Từ đó, cứ thấy trời nổi gió là tôi phải bỏ việc chạy về nhà để đưa cháu đi gửi. Mất nhà cũng đành, chỉ mong giữ được an toàn cho người thân,” bà Yên tâm sự.
Theo ông Đinh Văn Lưu, trưởng thôn Sưu Quán, thôn hiện có 6 điểm có nguy cơ sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của 17 hộ dân. Nhiều gia đình đã xây nhà từ hàng chục năm trước và có đầy đủ giấy tờ, nhưng nay lại rơi vào tình trạng chồng lấn với đất rừng đặc dụng hoặc đất nông lâm trường, gây khó khăn trong việc cải tạo, di dời hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Hiện tại, một số công trình phòng chống sạt lở khẩn cấp đã được đầu tư xây dựng tại thôn Sưu Quán. Trong đó, một dự án trọng điểm trị giá 35 tỷ đồng, được triển khai từ tháng 2/2024, đã hoàn thành khoảng 80% khối lượng công việc. Thôn mong muốn chính quyền xã sẽ đôn đốc, giám sát tiến độ thi công phần còn lại và đầu tư xử lý toàn bộ các điểm có nguy cơ sạt lở.
Ông Nguyễn Giáp Đông, Chủ tịch UBND xã Ba Vì, cho biết chính quyền địa phương đã rà soát và xác định hơn 40 điểm có nguy cơ sạt lở và ngập úng trên toàn xã. Trong đợt mưa do ảnh hưởng của bão Wipha vừa qua, xã đã vận động người dân di dời tạm thời và cử lực lượng xung kích túc trực để ứng phó.
Về lâu dài, xã Ba Vì mong muốn thành phố và các sở, ban, ngành liên quan nghiên cứu các giải pháp để giảm tải cho các sườn đồi có nguy cơ sạt lở, từ đó giúp người dân yên tâm sinh sống và ổn định cuộc sống.
Admin
Nguồn: VnExpress
