Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển, một câu hỏi lớn đặt ra là liệu AI sẽ thay thế những công việc nào? Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, những người có năng lực trung bình có nguy cơ cao bị AI thay thế trong công việc.
Một chuyên gia về kế toán quản trị công ty đã thực hiện nghiên cứu về việc các công ty thay thế nhân viên bằng AI. Kết quả cho thấy, AI có thể dễ dàng thay thế những công việc lặp đi lặp lại, tuân theo quy trình rõ ràng và có thể lượng hóa được – vốn là những điểm yếu của người có năng lực trung bình. Nhóm người này thường có xu hướng “bám vào những gì họ đã biết, ít khi dám mạo hiểm, thử nghiệm cách làm mới và ít có tư duy phản biện”.
Dario Amodei, CEO của Anthropic, dự đoán AI có thể đẩy tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ lên tới 20%. Geoffrey Hinton, “cha đẻ của AI”, cũng cảnh báo về việc AI sẽ gây ra mất việc làm trong nhiều ngành. Điều đáng lo ngại là những người mất việc có thể không đủ năng lực để đảm nhận những công việc mới đòi hỏi kỹ năng khác biệt và sáng tạo cao hơn.
Một điểm chung trong các phân tích này là những công việc ít sử dụng tư duy phân tích và phản biện dễ bị thay thế bởi AI. Những người phụ thuộc quá nhiều vào AI, lười tư duy và chấp nhận thông tin sai lệch từ các công cụ như ChatGPT, sẽ là những người đầu tiên rơi vào “bẫy năng lực trung bình”.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng “phần mềm càng thông minh, người sử dụng càng chậm chạp”. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những người có năng lực trung bình. Ví dụ, trong lĩnh vực kế toán, AI có thể thay thế các vị trí kế toán cấp thấp chuyên về định khoản và ghi chép. Thay vào đó, các doanh nghiệp cần kế toán quản trị và kế toán tài chính có khả năng sử dụng công cụ phân tích dữ liệu và AI. Tuy nhiên, những người quen với công việc định khoản có thể gặp khó khăn trong việc chuyển sang các công việc phân tích dữ liệu.
Việc tái đào tạo nhân lực là một thách thức lớn, đòi hỏi phải thay đổi tư duy tiếp cận vấn đề và trang bị kỹ năng mới. Tuy nhiên, một số người có năng lực trung bình có thể không muốn thay đổi và trở thành “xác sống công ty”.
CEO của một công ty khởi nghiệp về AI chia sẻ rằng những người lao động bị thay thế thường là những người không nghiêm túc với công việc và muốn tìm đường tắt. AI giúp doanh nghiệp hiệu quả hơn bằng cách loại bỏ những lao động này.
Để tránh bị AI thay thế, mỗi người cần không ngừng nâng cao kỹ năng, tư duy phản biện và khả năng sáng tạo. Đồng thời, cần giảm sự lệ thuộc vào AI và tránh rơi vào “bẫy năng lực trung bình”.
Thực tế đáng buồn là ngay cả những người có trách nhiệm đào tạo lại lực lượng lao động cũng có thể lười biếng và sử dụng AI để soạn bài giảng. Điều này cho thấy “bẫy năng lực trung bình” không chỉ tồn tại ở người lao động mà còn ở cả những người làm công tác giáo dục.
Liệu “bẫy năng lực trung bình” có phải là một dạng thức khác của sự chán chường và buông xuôi trong xã hội? Nếu không giải quyết được vấn đề này, thị trường lao động, an sinh xã hội và sự ổn định kinh tế vĩ mô sẽ đối mặt với những rủi ro lớn trong thập kỷ tới.
Admin
Nguồn: VnExpress
