Những cáo buộc chấn động về trụ trì Thích Vĩnh Tín của Thiếu Lâm Tự, bao gồm tội hình sự, biển thủ, chiếm đoạt tài sản và vi phạm giới luật nhà Phật, đang gây xôn xao dư luận Trung Quốc. Các cáo buộc còn bao gồm việc ông có quan hệ bất chính với nhiều phụ nữ và có con riêng.
Trong bối cảnh đó, việc liên lạc với các công ty có liên quan đến Thiếu Lâm Tự trở nên khó khăn, khi các số điện thoại đăng ký kinh doanh đều không liên lạc được. Truyền thông Trung Quốc cũng liên tục đưa tin về “đế chế kinh doanh” mà ông Thích Vĩnh Tín đã gây dựng từ khi nắm quyền quản lý Thiếu Lâm Tự.
Ông Thích Vĩnh Tín, thế danh Lưu Ứng Thành, sinh năm 1965 tại một gia đình nông dân ở thành phố Phụ Dương, tỉnh An Huy. Vào những năm 1980, khi phong trào luyện khí công và võ thuật lan rộng khắp Trung Quốc, năm 1981, chàng thiếu niên 16 tuổi Lưu Ứng Thành một mình tìm đến chùa Thiếu Lâm ở Tung Sơn, Đăng Phong, Trịnh Châu, Hà Nam, với khát vọng học võ.
Khung cảnh Thiếu Lâm Tự khi đó khác xa so với những hình ảnh “võ lâm chí tôn” thường thấy trong tiểu thuyết và phim kiếm hiệp. Ngôi chùa nằm sâu trong vùng núi hẻo lánh, cỏ dại mọc um tùm, đường đi khó khăn, cổng vào cũ kỹ và chỉ có hơn mười vị lão tăng trên 70 tuổi tu hành.
Tại đây, Lưu Ứng Thành bái trưởng lão Thích Hành Chính, trụ trì đời thứ 29 của chùa làm sư phụ và được ban pháp danh Vĩnh Tín, trở thành đệ tử trẻ tuổi nhất của chùa vào thời điểm đó.
Năm 19 tuổi, Thích Vĩnh Tín được bầu vào ban quản lý chùa, và sau đó trở thành chủ nhiệm ban quản lý năm 22 tuổi, chính thức nắm giữ quyền lực thực tế tại Thiếu Lâm Tự.
Năm 1982, bộ phim điện ảnh “Thiếu Lâm Tự” đã tạo nên một cơn sốt phòng vé với doanh thu 160 triệu tệ (tương đương 22,4 triệu USD) từ giá vé chỉ 0,1 nhân dân tệ, giúp ngôi chùa nhận ra tiềm năng từ “kinh tế sức hút”. Sự xuất hiện của Thích Vĩnh Tín đã thay đổi hoàn toàn phương thức hoạt động của Thiếu Lâm Tự.
Trước khi Thiếu Lâm Tự xây dựng đế chế kinh doanh, thị trường tràn lan các “võ tăng Thiếu Lâm” giả mạo và các sản phẩm “nhái” thương hiệu Thiếu Lâm. Năm 1994, Thích Vĩnh Tín đã khởi kiện thương hiệu “Xúc xích Thiếu Lâm Tự” vì vi phạm bản quyền, đánh dấu vụ kiện bản quyền đầu tiên trong giới tôn giáo ở Trung Quốc.
Chiến thắng trong vụ kiện này giúp ông nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ thương hiệu, và từ đó, chùa bắt đầu đăng ký nhãn hiệu một cách có hệ thống.
Năm 1996, khi Internet bắt đầu bùng nổ, Thích Vĩnh Tín đã đăng ký tên miền và thành lập trang web cho Thiếu Lâm Tự, đưa ngôi chùa trở thành một trong những tổ chức tôn giáo đầu tiên ứng dụng công nghệ số. Trang web không chỉ đăng tải các hoạt động của chùa mà còn công khai các kinh thư như Dịch Cân Kinh, Tẩy Tủy Kinh, thu hút những người yêu thích võ thuật trên toàn thế giới.
Năm 1997, Thích Vĩnh Tín thành lập Công ty TNHH Phát triển Thực nghiệp Thiếu Lâm Tự Hà Nam, công ty đầu tiên thuộc loại hình này trong giới Phật giáo Trung Quốc. Từ đó, bản đồ kinh doanh của Thiếu Lâm Tự không ngừng mở rộng sang các lĩnh vực văn hóa, ẩm thực, dược phẩm, trang phục, từng bước xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh đa ngành thông qua việc đăng ký nhãn hiệu và mở rộng ra thị trường quốc tế.
Thích Vĩnh Tín từng phát biểu rằng “Hòa thượng cũng phải ăn cơm”, và đó là lý do ông thúc đẩy thương mại hóa Thiếu Lâm Tự. Trong mắt nhiều người, Thích Vĩnh Tín vừa là một tu sĩ, vừa là một doanh nhân thành đạt, hay còn được gọi là “CEO khoác áo cà sa”.
Công ty TNHH Quản lý Tài sản Vô hình Thiếu Lâm Hà Nam, được thành lập năm 2008, đóng vai trò là nền tảng cốt lõi của quá trình này. Công ty này thuộc sở hữu 100% của chùa Thiếu Lâm, với vốn đăng ký là một triệu tệ (tương đương 140.000 USD).
Công ty này đã đầu tư vào hơn 10 công ty khác, với phạm vi kinh doanh bao gồm giao lưu văn hóa – võ thuật, dịch vụ biểu diễn, hội nghị triển lãm, quản lý tài sản vô hình, phát triển du lịch, và kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa và công nghệ.
Du lịch văn hóa là nguồn thu chính của Thiếu Lâm Tự. Các chương trình biểu diễn như “Thiền Tông Thiếu Lâm – Đại điển âm nhạc” đã trở thành một thương hiệu văn hóa thu hút du khách. Năm 2010, doanh thu từ du lịch của Thiếu Lâm Tự chiếm 1/3 tổng thu ngân sách của thành phố Đăng Phong.
Theo số liệu từ ngành du lịch Tung Sơn, năm 2017, doanh thu từ bán vé tham quan đạt 350 triệu tệ (tương đương 49 triệu USD), trong khi các dịch vụ trải nghiệm đi kèm thu về hơn 120 triệu tệ (tương đương 16,8 triệu USD). Năm 2019, lượng khách du lịch đạt đỉnh 4,2 triệu lượt, và nếu tính trung bình mỗi du khách chi tiêu 300 tệ, tổng doanh thu liên quan đến du lịch có thể vượt quá 1,2 tỷ tệ (tương đương 168 triệu USD).
Y học dưỡng sinh cũng là một lĩnh vực được Thiếu Lâm Tự chú trọng mở rộng trong những năm gần đây. Theo Lidi Finance, Thiếu Lâm Dược Cục (trung tâm y dược cổ truyền) được Thích Vĩnh Tín tái khởi động vào năm 2003, đã phát triển các sản phẩm như cao hoạt lạc, trà linh chi dựa trên các bài thuốc bí truyền, với giá dao động từ vài chục đến hàng nghìn tệ. Năm 2019, doanh thu của trung tâm này vượt quá 80 triệu tệ (tương đương 11,2 triệu USD).
Thích Vĩnh Tín cũng bắt đầu lấn sân sang lĩnh vực thương mại điện tử và bán lẻ kiểu mới. Cửa hàng Taobao “Thiếu Lâm Hoan Hỷ Địa” ra mắt năm 2008 ban đầu chỉ bán các vật phẩm như tràng hạt, đệm ngồi thiền. Đến năm 2015, cửa hàng này đã chuyển mình thành một “thương hiệu văn hóa, phong cách sống”, ra mắt các sản phẩm như hương liệu thiền, đồ lưu niệm chủ đề Thiếu Lâm như búp bê quét chùa, và đạt doanh thu hàng năm từ vài triệu tệ lên đến 23 triệu tệ (tương đương 3,22 triệu USD) vào năm 2020.
Năm 2021, Thiếu Lâm Tự bắt đầu hoạt động trên Douyin (phiên bản TikTok của Trung Quốc). Tài khoản cá nhân của ông đã có hơn 10 triệu người theo dõi chỉ trong vòng nửa năm, và buổi livestream bán hàng đầu tiên đã đạt doanh thu 5 triệu tệ (tương đương 700.000 USD).
Thích Vĩnh Tín cũng không ngừng mở rộng hoạt động kinh doanh ra thị trường nước ngoài. Đoàn võ tăng Thiếu Lâm từng biểu diễn tại Cung điện Buckingham của Anh vào năm 1999. Mỗi năm, họ thực hiện hơn 200 buổi biểu diễn trên toàn cầu, với doanh thu mỗi buổi tăng từ 100.000 USD lên gần 500.000 USD trong những năm gần đây.
Thiếu Lâm Tự cũng mở rộng nguồn thu bằng nhiều hình thức khá tiên phong, như cấp phép cho game online, hợp tác với bên thứ ba để phát triển âm nhạc Thiếu Lâm, hay khai quang cho số điện thoại của nhà mạng China Unicom rồi đem bán đấu giá.
Về bản quyền, theo dữ liệu từ Cục Nhãn hiệu Quốc gia Trung Quốc, tính đến năm 2022, chùa Thiếu Lâm đã nộp đơn đăng ký 706 nhãn hiệu, bao gồm các loại sản phẩm như thực phẩm ăn liền, đèn, dịch vụ nhà hàng khách sạn, trang sức, đồ uống, và thiết bị vệ sinh.
Tuy nhiên, thành công về mặt thương mại cũng kéo theo những khủng hoảng về mặt đức tin. Khi giá vé vào chùa ngày càng đắt đỏ, và các công ty liên kết của chùa chi những khoản tiền khổng lồ để đấu giá đất thương mại, công chúng bắt đầu đặt câu hỏi: “Liệu chốn thanh tịnh cửa Phật có còn là nơi tu hành hay đã biến thành công cụ kiếm tiền?”
Mặc dù Thích Vĩnh Tín từng giải thích rằng thương mại hóa là để mở rộng, truyền bá Phật pháp và bảo vệ di sản của chùa tốt hơn, nhưng chuỗi lợi ích khổng lồ và các hoạt động thương mại dày đặc đã làm dấy lên nhiều nghi vấn.
Năm 2015, một người tự xưng là cựu đệ tử Thiếu Lâm Thích Chính Nghĩa đã đăng tải một bài viết với tiêu đề “Ai sẽ giám sát con hổ lớn Thích Vĩnh Tín, trụ trì Thiếu Lâm Tự?”. Bài viết này tố cáo nhiều vấn đề nghiêm trọng của ông, bao gồm quan hệ phức tạp với nhiều phụ nữ, sở hữu hai chứng minh thư và chiếm đoạt tài sản. Sau đó, cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra và kết luận rằng một phần các tố cáo là không đúng sự thật, và một số khác không có bằng chứng để xác minh.
Năm 2022, Công ty TNHH Công nghệ số Thiết Tung Hà Nam, một công ty liên kết của Thiếu Lâm Tự, đã trúng thầu một lô đất thương mại tại Trịnh Châu với giá 452 triệu tệ (tương đương 63,3 triệu USD). Mặc dù Thiếu Lâm Tự sau đó đã rút khỏi danh sách cổ đông của công ty này, nhưng những nghi ngờ về việc ngôi chùa “lấn sân sang bất động sản” vẫn chưa chấm dứt.
Hiện tại, trong số các công ty mà công ty quản lý tài sản vô hình của Thiếu Lâm đầu tư, có 7 công ty vẫn đang hoạt động, 8 công ty đã giải thể, và một công ty bị thu hồi giấy phép.
Doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép là Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp Văn hóa Thiếu Lâm Trung Diệu, được thành lập năm 2014, với phạm vi kinh doanh bao gồm đầu tư công nghiệp văn hóa, xây dựng cơ sở văn hóa và giới thiệu dự án, cũng như phát triển bất động sản.
Thích Vĩnh Tín từng chia sẻ rằng Thiền tông “dạy nhìn thấu, buông bỏ; mọi việc đều do tâm sinh ra, tâm tịnh thì cõi nước tịnh, tâm an thì thiên hạ an, quản lý tốt cái tâm chính là cống hiến lớn nhất cho xã hội, nhân loại, bản thân và gia đình”. Nhưng giờ đây, khi đế chế kinh doanh dưới tấm áo cà sa ngày càng phình to, và khi ranh giới giữa đức tin và tiền bạc ngày càng trở nên lu mờ, người ta không khỏi tự hỏi: liệu ông có thực sự buông bỏ được hay không?
Admin
Nguồn: VnExpress
