Nghiên cứu “Phân tích kinh tế vĩ mô Việt Nam” vừa được Đại học Ngân hàng TP HCM (HUB) công bố, dự báo mục tiêu tăng trưởng 8% của Việt Nam trong năm 2025 là khả thi. PGS.TS. Lê Hoàng Anh, đại diện nhóm nghiên cứu, cho biết dự báo này dựa trên các tính toán số học, mô hình kinh tế lượng, học máy, cùng với các cơ sở vĩ mô và vi mô.
Theo số liệu từ Cục Thống kê, tăng trưởng GDP quý II đạt 7,96%. PGS.TS. Lê Hoàng Anh kỳ vọng đà tăng trưởng này sẽ tiếp tục, với GDP quý III và IV có thể vượt 8%.
Mặc dù đánh giá kinh tế nửa cuối năm vẫn đối diện với nhiều bất ổn, nhóm nghiên cứu HUB nhận định Việt Nam có những “đòn bẩy chiến lược” quan trọng, bao gồm “bộ tứ” chính sách Nghị quyết 57, 59, 66 và 68.
Động lực tăng trưởng trong nửa cuối năm được kỳ vọng đến từ đầu tư, tiêu dùng và tác động từ các chính sách tiền tệ và tài khóa toàn cầu. Trong đó, đầu tư công tiếp tục được xem là yếu tố dẫn dắt, với kỳ vọng giải ngân 65% vốn còn lại sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa đến sản xuất và dịch vụ.
Ngoài ra, dòng vốn FDI dự kiến vẫn duy trì ổn định nhờ lợi thế địa chính trị, cải cách chính sách và các hiệp định thương mại tự do (FTA). Đặc biệt, các chuyên gia HUB dự đoán đầu tư tư nhân sẽ tăng mạnh, đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng. Niềm tin vào môi trường kinh doanh được cải thiện, cùng với các chính sách hỗ trợ về thuế và tín dụng, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư vào các ngành trọng điểm. Xu hướng chuyển dịch đầu tư vào công nghệ cao, số hóa và năng lượng tái tạo cũng được kỳ vọng sẽ kích thích dòng vốn tư nhân vào nền kinh tế.
Về lạm phát, nhóm nghiên cứu đánh giá áp lực không quá lớn và lạc quan về khả năng đạt được mục tiêu cả năm, đồng thời dự báo tăng trưởng tín dụng sẽ đạt khoảng 16%.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra những thách thức tiềm ẩn trong hai quý cuối năm. Bất ổn địa chính trị và các chính sách toàn cầu có thể tác động đến tâm lý đầu tư và tiêu dùng, gây khó khăn cho việc dự báo. Bên cạnh đó, áp lực thuế quan có thể gây khó khăn cho việc duy trì tăng trưởng xuất khẩu sang các thị trường lớn.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành từ Đại học Fulbright Việt Nam nhận định rằng xuất khẩu của Việt Nam đã tăng trưởng tốt trong 6 tháng đầu năm nhờ xu hướng mua hàng trước khi thuế đối ứng của Mỹ có hiệu lực. Do đó, nhu cầu từ thị trường Mỹ trong nửa cuối năm có thể không còn mạnh mẽ. Các thị trường khác như Trung Quốc và ASEAN cũng khó có đột phá do cạnh tranh cao. Ông Thành ước tính để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5%, xuất khẩu cả năm phải tăng 17%, một con số đầy thách thức trong bối cảnh diễn biến thuế quan khó lường.
Về sản xuất, ông Thành lưu ý rằng hầu hết các chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) trong những tháng gần đây đều dưới 50, cho thấy các doanh nghiệp vẫn đang thu hẹp hoạt động. Sản lượng điện tiêu thụ cùng kỳ chỉ tăng khoảng 4%, một dấu hiệu cho thấy sức khỏe của nền kinh tế chưa thực sự mạnh mẽ. TS Trần Anh Tuấn, Chủ tịch hội đồng thành viên Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận, cũng cho biết xuất khẩu hiện chủ yếu dựa vào các đơn hàng cũ, trong khi đơn hàng mới cho các mặt hàng lợi thế đang giảm.
Về thách thức nội tại, TS Trần Anh Tuấn nhận định tiêu dùng chưa cải thiện nhiều do xu hướng tiết kiệm cao của người dân, làm giảm sức mua. Ông chỉ ra rằng tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ chỉ đạt dưới 10% (9,3% trong 6 tháng đầu năm). Theo ông, mức tăng trưởng 10-12% như trước đại dịch Covid-19 mới đảm bảo được sự tăng trưởng ổn định.
Ngoài ra, mặc dù Nghị quyết 68 đã được ban hành, số lượng doanh nghiệp thành lập mới và quay lại hoạt động trong 6 tháng đầu năm gần như tương đương với số lượng doanh nghiệp rút lui, cho thấy việc thu hút nguồn lực xã hội và khuyến khích kinh tế tư nhân chưa đạt hiệu quả cao. Chuyên gia Nguyễn Xuân Thành cũng chỉ ra rằng đầu tư tư nhân vẫn tăng trưởng chậm hơn so với các động lực khác như vốn công hay FDI trong nửa đầu năm.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng năm 2025 và tạo động lực tăng trưởng bền vững cho những năm tiếp theo, nhóm nghiên cứu HUB khuyến nghị tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh thông qua cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ tài chính – kỹ thuật và thúc đẩy đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh.
TS Trần Anh Tuấn cho rằng cần có những hành động cụ thể hơn để đưa “bộ tứ” nghị quyết vào thực tiễn, đồng thời kỳ vọng dịch vụ công, giải quyết các thủ tục hành chính sau sáp nhập tỉnh thành và thực hiện chính quyền hai cấp sớm ổn định và trơn tru.
Tương tự, TS Mạc Quốc Anh, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Thành phố Hà Nội, cho biết vẫn còn tình trạng lúng túng trong việc thực hiện thủ tục của cán bộ địa phương sau sắp xếp bộ máy hành chính. Ông cũng đề xuất rút gọn 50% thủ tục hành chính, cao hơn mức 30% mà Chính phủ đã cam kết.
Để kích thích tiêu dùng, ông Quốc Anh cho rằng cần đẩy mạnh lại phong trào “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, xây dựng các cụm liên kết tư nhân để hỗ trợ lẫn nhau về tài chính, sản phẩm và phát triển các ngành chủ lực.
Về xuất khẩu, GS.TS. Trần Thọ Đạt, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Kinh tế Quốc dân, khuyến nghị đa dạng hóa thị trường, do việc tập trung vào một số ít thị trường chính có thể tiềm ẩn rủi ro khi có những thay đổi chính sách từ đối tác. Chuyên gia Nguyễn Xuân Thành gợi ý EU, Hàn Quốc và Nhật Bản là ba thị trường có nhiều triển vọng để tăng cường giao thương trong nửa cuối năm.
Về chính sách tiền tệ, HUB đánh giá mặt bằng lãi suất hiện tại còn khá thấp, dư địa điều hành cho công cụ lãi suất không còn nhiều. Bên cạnh đó, rủi ro từ bên ngoài có thể tác động và lan tỏa đến tỷ giá, khiến thị trường ngoại hối trở nên khó lường.
Nhóm chuyên gia khuyến nghị cần quan tâm sát sao đến việc bình ổn tỷ giá trong 6 tháng cuối năm. Theo chuyên gia Nguyễn Xuân Thành, nửa đầu năm, VND đã mất giá 2% so với USD. So với rổ các đồng tiền khác, VND và USD giảm lần lượt 14% và 11%.
Admin
Nguồn: VnExpress
