Thời gian gần đây, vấn đề giá vé tham quan các khu di tích lịch sử ở Việt Nam đang thu hút sự chú ý và gây ra nhiều tranh luận, với một số ý kiến cho rằng mức giá hiện tại là “quá cao”. Tuy nhiên, cần nhìn nhận rằng di sản không đơn thuần là một món hàng tiêu dùng thông thường, mà là một sản phẩm văn hóa đặc biệt. Việc tham quan di tích mang tính chất dịch vụ văn hóa, giáo dục và lịch sử, do đó, giá vé cần được xem xét dựa trên nhiều yếu tố khác nhau.
Giá vé vào các khu di tích không chỉ đơn thuần là chi phí tham quan, mà còn bao gồm các khoản chi phí bảo tồn, duy tu, vận hành và nguồn nhân lực để đảm bảo di tích được bảo tồn và phát huy giá trị. Bên cạnh đó, giá trị phi vật chất mà di tích mang lại, như kiến thức lịch sử, cảm xúc và sự gắn kết với bản sắc dân tộc, cũng cần được tính đến.
Thay vì chỉ tập trung vào việc so sánh giá vé đắt hay rẻ một cách chủ quan, điều quan trọng hơn là đánh giá xem giá vé có tương xứng với chất lượng dịch vụ và giá trị mà di tích mang lại hay không. Nếu có sự chênh lệch, cần đặt câu hỏi và yêu cầu ban quản lý di tích giải trình, thay vì đơn giản cho rằng mọi thứ nên rẻ hoặc miễn phí chỉ vì mức thu nhập của người dân còn hạn chế.
Một chuyến tham quan di tích có thể mang lại những giá trị vô hình, như kiến thức, cảm xúc và sự kết nối với lịch sử, bản sắc dân tộc, thậm chí là sự thay đổi trong nhận thức. Những giá trị này không thể đo đếm bằng tiền bạc. Do đó, cần khuyến khích người dân xem di sản là một khoản đầu tư xứng đáng cả về thời gian và tiền bạc.
Việc một bộ phận người dân chưa đủ điều kiện tài chính để tiếp cận di sản là một vấn đề cần quan tâm. Tuy nhiên, thay vì áp dụng chính sách giảm giá hoặc miễn phí đại trà, nên xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp cho các đối tượng như học sinh, sinh viên, người có thu nhập thấp, người dân địa phương và người cao tuổi. Điều này vừa thể hiện tính nhân văn, vừa đảm bảo trách nhiệm xã hội mà không làm mất đi giá trị của di sản.
Nếu thực hiện chính sách “miễn phí toàn dân” hoặc giảm giá quá thấp, nguồn kinh phí để bảo tồn di sản sẽ lấy từ đâu? Chắc chắn sẽ phải sử dụng ngân sách nhà nước, tức là tiền thuế của tất cả mọi người. Khi đó, những người không trực tiếp tham quan di tích có quyền đặt câu hỏi về việc tại sao họ phải trả tiền cho người khác đi tham quan.
Việc so sánh giá vé ở Việt Nam với các nước khác như châu Âu hay Nhật Bản là không hoàn toàn phù hợp, vì mỗi quốc gia có chính sách riêng. Thay vì so sánh giá vé ở các nước khác, cần tập trung vào việc làm thế nào để người Việt Nam nhận thức được giá trị thực sự của di sản, từ đó tự nguyện chi trả để bảo tồn và trải nghiệm.
Thay vì tư duy “kêu rẻ – chê đắt”, cần có một tư duy mới: giá vé phải phản ánh đúng chi phí bảo trì, phát triển bền vững và chất lượng phục vụ của di sản, đồng thời đi kèm với các chính sách hỗ trợ cho các nhóm yếu thế. Một số đề xuất có thể được xem xét như miễn phí hoặc giảm giá cho trẻ em dưới 16 tuổi, người cao tuổi trên 60 tuổi, học sinh, sinh viên và vào một số dịp đặc biệt trong năm. Đây là cách khuyến khích thế hệ trẻ tiếp cận văn hóa, đồng thời vẫn duy trì được nguồn lực cho việc bảo tồn di sản.
Việc một số người phê phán giới trẻ “đi di tích chỉ để check-in” là không nên. Chụp ảnh cũng là một cách để tiếp cận di sản. Những hình ảnh và video được chia sẻ trên mạng xã hội có thể tạo hiệu ứng lan tỏa, thu hút sự quan tâm của cộng đồng và giúp di tích sống động hơn trong tâm thức của thế hệ mới.
Bên cạnh đó, ban quản lý các khu di tích cũng cần đổi mới phương pháp truyền tải thông tin, tránh sự khô khan và hình thức, tăng cường tính sáng tạo để thu hút du khách và truyền tải giá trị lịch sử một cách hiệu quả.
Tóm lại, tôn trọng di sản không chỉ là việc giữ gìn vệ sinh, không làm hư hại các công trình, mà còn là sự sẵn sàng chi trả đúng mức cho những giá trị mà di sản mang lại. Giá vé vào các khu di tích nên là điểm khởi đầu cho cuộc thảo luận về việc chúng ta có thực sự trân trọng và hiểu đúng giá trị của di sản hay không.
Admin
Nguồn: VnExpress
