Những cánh đồng lúa mì vàng óng ả ở Hà Nam đang được thu hoạch bởi một đội quân drone hiện đại. Chúng tỉ mỉ gom lúa vào những chiếc xe tải chờ sẵn, trong khi hệ thống tưới tiêu thông minh tự động kích hoạt nhờ các cảm biến, cung cấp nước kịp thời cho đất.
Đây là vụ thu hoạch đầu tiên tại trang trại luân canh lúa mì – ngô ứng dụng hệ thống không người lái đầu tiên của tỉnh, hé lộ tương lai đầy hứa hẹn của nền nông nghiệp Trung Quốc. Hệ thống này, được phát triển bởi các nhà khoa học từ Đại học Nông nghiệp Hà Nam, đang biến giấc mơ của nhiều nông dân thành hiện thực: canh tác, gieo trồng, quản lý và thu hoạch mà không cần quá nhiều nhân công trên đồng ruộng.
Ông Chu Kiến Thạch, chủ tịch hợp tác xã máy móc nông nghiệp Thanh Phong, chia sẻ với Tân Hoa Xã: “Từ bao đời nay, mùa gặt đồng nghĩa với việc cả gia đình phải đổ mồ hôi trên những cánh đồng. Giờ đây, những ‘con ngựa sắt’ này tự động làm mọi thứ. Thật tuyệt vời!”. Ông vừa nói vừa chỉ tay về phía chiếc máy gặt tự động đang ầm ầm hoạt động.
Mùa hè này, tại Trương Trang Lý, hàng loạt thiết bị thông minh được triển khai, từ máy gặt và máy kéo không người lái đến máy gieo hạt chân không, hệ thống tưới tiêu chính xác và drone trinh sát. Mỗi thiết bị đảm nhận một nhiệm vụ riêng biệt: máy xới đất robot, máy trồng cây thông minh phát hiện hạt giống bị thiếu, và máy bay không người lái theo dõi sức khỏe cây trồng và phát hiện sâu bệnh. Toàn bộ quy trình thu hoạch được điều phối bởi trí tuệ nhân tạo (AI).
Cách đó không xa, phòng điều khiển của trang trại với những màn hình lớn liên tục cập nhật thông tin về độ ẩm của đất, mật độ cây trồng và cảnh báo sâu bệnh. Tất cả dữ liệu này được thu thập và xử lý thông qua hệ thống định vị Bắc Đẩu do Trung Quốc phát triển, tạo nên một bức tranh kỹ thuật số toàn diện về các cánh đồng.
Phó giáo sư Vương Cường từ Đại học Nông nghiệp Hà Nam, đồng thời là Giám đốc chương trình khoa học công nghệ tại huyện Thanh Phong, cho biết: “Hệ thống tuần tra bằng drone của chúng tôi thu thập dữ liệu thực địa tại 10 điểm, cứ sau 30 phút, từ 9 giờ sáng đến 3 giờ chiều hàng ngày. Các hệ thống AI sẽ chuyển đổi dữ liệu này thành mô hình tăng trưởng, dự báo năng suất và nhu cầu nước, phân bón một cách chính xác.”
Theo ông Chu Kiến Thạch, hệ thống tự động giúp rút ngắn thời gian thu hoạch từ 7 ngày xuống còn 4 ngày. Việc quản lý nước và phân bón giảm tới 80%, trong khi tổng chi phí nhân công giảm 40%. So với phương pháp canh tác truyền thống, hiệu quả tăng 30%.
Tại làng Bành Kiều, huyện Tử Quy, tỉnh Hồ Bắc, người dân chứng kiến cảnh tượng những chiếc drone vận chuyển cam từ trên đồi xuống khu tập kết. Anh Lưu Dương, người điều khiển drone bên cạnh một chiếc xe tải, chia sẻ với Global Times: “Trước đây, công việc này mất 40 phút lao động vất vả, giờ chỉ cần một phút để vận chuyển 50-60 kg cam mỗi lần.”
Ông Vương Ân Kiệt, Tổng giám đốc công ty Weichu Cloud Warehouse Logistics Service kiêm Tổng thư ký Hiệp hội thương mại điện tử tại Tử Quy, cho biết ban đầu nhiều người tò mò đến xem vì sự mới lạ. Tuy nhiên, sau nửa năm, mọi thứ đã trở nên quen thuộc, và người điều khiển drone có đủ mọi lứa tuổi, từ ngoài 20 đến trên 60.
Nông nghiệp thông minh đang mang đến một diện mạo mới cho ngành nông nghiệp, thu hút sự quan tâm của giới trẻ Trung Quốc. Không giống như thế hệ trước, những người thường coi nông nghiệp là công việc vất vả và tầm thường, những nông dân thuộc thế hệ Z ngày nay làm nông với niềm tự hào và mục đích sống cao đẹp hơn.
Vương Hoàn, 21 tuổi, lớn lên trong một gia đình nông dân ở huyện Nghi Thành, tỉnh Sơn Tây. Anh vẫn còn nhớ những khó khăn của nghề nông truyền thống. “Ngày xưa, gia đình tôi phải vác bình trên lưng và phun thuốc trừ sâu, phân bón dưới cái nắng gay gắt. Cảm giác như công việc không bao giờ kết thúc”, anh kể với Tân Hoa Xã.
Hiện tại, Vương Hoàn là một người điều khiển drone lành nghề. Anh cho biết một chiếc drone có thể rải hai tấn phân bón chỉ trong hơn một ngày, trong khi trước đây công việc này cần ba người và mất 4-5 ngày để hoàn thành.
Những câu chuyện tương tự đang diễn ra khắp các vùng nông thôn Trung Quốc. Đinh Trạch Huy, đến từ huyện Vạn Dung, tỉnh Sơn Tây, đã trở về quê hương sau khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành công nghệ. Chàng trai 22 tuổi này gia nhập một hợp tác xã địa phương chuyên cung cấp dịch vụ máy móc nông nghiệp.
Ngay khi về quê, Đinh Trạch Huy đã thuyết phục gia đình mua một máy gieo hạt không người lái được trang bị hệ thống định vị Bắc Đẩu, có khả năng hoạt động 24/24, giúp nâng cao độ chính xác và hiệu quả gieo hạt. Anh cũng nhanh chóng làm quen với việc điều khiển các loại máy móc không người lái khác.
Khi công cuộc phục hồi nông thôn và hiện đại hóa nông nghiệp của Trung Quốc đang phát triển mạnh mẽ, thế hệ nông dân trẻ am hiểu công nghệ như Vương Hoàn và Đinh Trạch Huy đang ứng dụng AI, dữ liệu lớn và các công nghệ tiên tiến kết hợp với máy móc thông minh để thay đổi cách thức canh tác truyền thống, vốn phụ thuộc vào công cụ thô sơ và lao động chân tay nặng nhọc.
Trên mạng xã hội Trung Quốc, các hashtag như “Gen Z lái máy kéo” và “Thế hệ Z thay đổi nông trại” thường xuyên được lan truyền rộng rãi. Hàng loạt video sáng tạo với chủ đề “nhật ký làm nông bằng drone” hay “vlog nuôi lợn bằng AI” cũng thu hút sự chú ý lớn.
Ông Vương Thụ Minh, cha của Vương Hoàn và là người đứng đầu một hợp tác xã nông nghiệp địa phương, cho biết ba người bạn cùng lớp của con trai ông đã tham gia hợp tác xã trong năm nay. Nhóm bạn trẻ này nhanh chóng học cách vận hành nhiều loại máy móc nông nghiệp khác nhau. “Chúng học rất nhanh, thực sự đam mê nghề nông và không ngại khó khăn”, ông Vương Thụ Minh nói. “Những gì chúng làm được vượt xa mọi kỳ vọng của tôi”.
Nhu cầu ngày càng tăng đã thúc đẩy sự phát triển của các trung tâm đào tạo điều khiển drone và thiết bị nông nghiệp thông minh tại Trung Quốc, thu hút số lượng học viên tăng đột biến. Giang Hải Đào, đại diện cơ sở đào tạo drone Qingdao Vane Aviation ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, cho biết đã tiếp nhận hơn 15.000 học viên kể từ đầu năm, gấp ba lần so với cuối năm 2024. “Khóa đào tạo kéo dài 25 ngày, mỗi ngày 8 tiếng. Chúng tôi đã triển khai đến khóa thứ 105, với trung bình 200 người tham gia mỗi khóa”, ông Giang chia sẻ.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc, tỷ lệ cơ giới hóa toàn diện trong canh tác, gieo trồng và thu hoạch cây trồng đã vượt quá 75%. Tính đến năm 2024, hơn 2,2 triệu máy móc nông nghiệp trên cả nước được trang bị hệ thống định vị Bắc Đẩu, đạt hiệu suất và độ chính xác tiên tiến trên thế giới.
Quá trình chuyển đổi sang “nông nghiệp không người lái” đang được thúc đẩy ở mọi cấp chính quyền. Ví dụ, Sở Nông nghiệp tỉnh Vân Nam hồi tháng 2 thông báo sẽ trợ cấp lên đến 14.400 nhân dân tệ (tương đương 53 triệu đồng) cho việc mua drone. Tháng 9 năm 2024, thành phố Ninh Đức, tỉnh Phúc Kiến cũng chi khoảng 88.052 nhân dân tệ (tương đương 321 triệu đồng) để cung cấp khóa đào tạo sử dụng drone miễn phí cho nông dân.
Đầu năm nay, Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Nông thôn ban hành quy định về đào tạo và quản lý người điều khiển drone và UAV trong nông nghiệp. Dữ liệu của Cục tính đến tháng 6 năm 2024 cho thấy có 225.000 người có giấy phép điều khiển.
Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều rào cản đối với việc áp dụng công nghệ cao vào nông nghiệp tại Trung Quốc. Chẳng hạn, chi phí đầu tư cho một chiếc drone, bao gồm sản phẩm, giấy phép hoạt động, bản quyền phần mềm và phí duy trì hàng năm, có thể lên tới 200.000 nhân dân tệ (tương đương 729 triệu đồng). Đây là một khoản đầu tư lớn đối với nhiều nông dân.
Ngoài vấn đề tài chính, độ tuổi trung bình của lực lượng lao động trong ngành nông nghiệp cũng là một trở ngại khác. Tại nhiều vùng nông thôn, hơn một nửa dân số trên 50 tuổi, và không ít người trong số đó không muốn hoặc không thể áp dụng công nghệ mới, theo Guangming Net.
Dù còn nhiều thách thức, sự trỗi dậy của nông nghiệp thông minh và thế hệ nông dân Gen Z đầy nhiệt huyết đang mở ra một chương mới cho nền nông nghiệp Trung Quốc, hứa hẹn một tương lai năng suất và bền vững hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
