Ẩm thực đường phố Việt Nam vốn đa dạng và hấp dẫn, tôi cũng là người thích khám phá những món ăn vỉa hè, từ Á sang Âu. Tuy nhiên, có một điều khiến tôi không khỏi băn khoăn, thậm chí có phần lo sợ, đó là thái độ vô tư đến mức dễ dãi của nhiều người Việt trước vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.
Gần đây, khi đến Hồ Tây cùng bạn bè, tôi ghé một quán bánh tôm nổi tiếng, được đánh giá cao trên mạng. Quán rất đông khách, phải xếp hàng chờ. Điều khiến tôi bất ngờ không phải giá cả hay hương vị, mà là chảo dầu đen ngòm như nước cống, sôi sùng sục và bốc khói nghi ngút khi những chiếc bánh tôm được thả vào.
Tôi đứng quan sát và thấy rõ chảo dầu đã qua sử dụng không biết bao nhiêu lần, đặc quánh, sền sệt và bốc mùi khét lẹt. Tôi hỏi bạn mình: “Dầu đen thế này mà ăn được à?”. Bạn tôi cười đáp: “Ngon mà, ăn ít chắc không sao đâu”. Nhìn xung quanh, mọi người vẫn ăn một cách ngon lành, kể cả trẻ con. Họ thản nhiên chấm bánh vào bát nước mắm rồi đưa lên miệng, vừa ăn vừa xuýt xoa khen bánh giòn, thơm và chuẩn vị xưa.
Nhưng tôi thì không dám ăn. Đến giờ, tôi vẫn không thể hiểu nổi làm sao một món ăn chiên trong chảo dầu đen đặc lại có thể được coi là “ngon”. Ngon là ở hương vị, nhưng còn sức khỏe thì sao? Liệu có đáng để đánh đổi sức khỏe chỉ vì một món ăn ngon nhưng tiềm ẩn nguy cơ gây hại?
Tôi từng đọc một thống kê cho thấy dầu chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ sinh ra độc tố, làm tăng nguy cơ ung thư. Không ít trường hợp viêm gan, đau dạ dày, thậm chí ngộ độc thực phẩm có liên quan đến việc ăn uống mất vệ sinh. Một người bạn làm bác sĩ dinh dưỡng từng nói: “Ở Việt Nam, nhiều người không chết vì thiếu ăn mà chết vì ăn bẩn một cách vô tư”. Tôi thấy điều đó thật đúng.
Chúng ta thường quá dễ dãi trong ăn uống: thấy ngon thì ăn, thấy rẻ thì chọn, thấy đông thì tin theo. Trong khi đó, vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn là một khái niệm xa vời đối với nhiều hàng quán vỉa hè. Tôi không phủ nhận giá trị của ẩm thực đường phố, những món ăn gắn liền với tuổi thơ, ký ức và văn hóa. Nhưng ẩm thực không nên đánh đổi bằng sức khỏe, và sự dễ dãi của người tiêu dùng là nguyên nhân khiến nhiều hàng quán “nhờn luật”, tiếp tục tái sử dụng dầu cũ mà không quan tâm đến sức khỏe của khách hàng.
Tôi từng thấy một chị bán bánh chuối chiên đổ thêm dầu mới vào chảo dầu đã cháy đen, khuấy đều rồi tiếp tục bán. Vì “có ai nói gì đâu” nên họ cứ tiếp tục. Và chính vì chúng ta im lặng, vẫn ăn ngon lành và khen ngợi dù biết rõ là không sạch sẽ, nên mọi chuyện vẫn không thay đổi.
Tôi tin rằng nếu người Việt biết “từ chối sự ngon miệng không an toàn”, các hàng quán sẽ buộc phải thay đổi. Còn nếu vẫn dễ dãi như hiện tại, câu nói “ăn bẩn sống lâu” chỉ còn là một câu đùa, nhưng hậu quả để lại có thể là những hệ lụy lớn về sức khỏe.
Tôi không khuyên mọi người phải sợ hãi tất cả, nhưng ít nhất, hãy đặt câu hỏi khi thấy điều bất thường. Một chảo dầu đen kịt không phải là chuyện nhỏ. Một quán ăn bẩn nhưng vẫn đông nghịt khách không phải là minh chứng cho chất lượng. Ăn uống là chuyện sống còn, không phải chuyện may rủi. Và nếu phải lựa chọn giữa một lời khen “ngon” và một lá gan khỏe mạnh, tôi chắc chắn sẽ chọn sức khỏe.
Admin
Nguồn: VnExpress
