Tiền đình, một bộ phận quan trọng của hệ thần kinh nằm ở phía sau ốc tai, đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự cân bằng của cơ thể trong không gian ba chiều. Dây thần kinh số 8, xuất phát từ cầu não và đi qua ống tai trong, là đường dẫn truyền thông tin điều khiển hệ thống tiền đình này.
Rối loạn tiền đình xảy ra khi có sự xáo trộn liên quan đến khả năng thăng bằng, bắt nguồn từ dây thần kinh số 8 và các kết nối của nó với hệ thống tai trong, hệ thống dẫn truyền từ tai trong lên não, cũng như hệ thống não phản xạ. Các triệu chứng thường gặp bao gồm hoa mắt, chóng mặt, cảm giác mọi vật xoay tròn, choáng váng, buồn nôn và nôn mửa. Bệnh được phân loại thành hai dạng chính: rối loạn tiền đình ngoại biên và rối loạn tiền đình trung ương. Trong đó, rối loạn tiền đình trung ương nguy hiểm hơn do khả năng để lại biến chứng lâu dài và nguy cơ đột quỵ nếu không được điều trị kịp thời.
Trước đây, rối loạn tiền đình thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên và người cao tuổi do sự suy giảm chức năng của các cơ quan tiếp nhận thông tin và cảm giác. Tuy nhiên, hiện nay, bệnh đang có xu hướng trẻ hóa do ảnh hưởng từ các yếu tố lối sống như áp lực kéo dài gây căng thẳng, stress, chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu ngủ, ít vận động, rối loạn lo âu và các chấn thương.
Khi cơ thể căng thẳng, nó sẽ sản sinh ra một lượng lớn hormone cortisol, gây tác động tiêu cực đến quá trình truyền thông tin từ hệ thống tiền đình đến não. Điều này khiến hệ thống tiền đình nhận thông tin sai lệch, dẫn đến rối loạn. Căng thẳng không trực tiếp gây chóng mặt, nhưng nó góp phần làm rối loạn chức năng của phần tai trong, nơi kiểm soát sự cân bằng.
Ngoài ra, việc làm việc nhiều giờ liên tục với máy tính mà không vận động cũng ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu lên não. Tình trạng thiếu ngủ kéo dài cũng gây ảnh hưởng đến dây thần kinh số 8, làm sai lệch quá trình dẫn truyền thông tin và gây ra rối loạn tiền đình trung ương. Các bệnh lý về tai như viêm mê nhĩ, bệnh Meniere (rối loạn thính lực), thạch nhĩ (sỏi tai) lạc chỗ, viêm tai giữa, rò ngoại dịch… cũng có thể là nguyên nhân gây rối loạn tiền đình ở người trẻ. Trầm cảm cũng được xem là một yếu tố nguy cơ dẫn đến rối loạn tiền đình. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nguyên nhân gây bệnh không rõ ràng.
Trong quá khứ, việc chẩn đoán rối loạn tiền đình thường dựa vào kinh nghiệm lâm sàng của bác sĩ thông qua việc khai thác bệnh sử và khám lâm sàng. Điều này dễ dẫn đến việc bỏ qua những biểu hiện nhỏ, gây khó khăn trong việc xác định nguyên nhân chính xác của bệnh hoặc không đủ cơ sở để đưa ra chẩn đoán. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ nhãn đồ (VNG) ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hiện đại, các bác sĩ có thể dễ dàng nhận diện tổn thương ngoại biên hay trung ương, từ đó đưa ra chẩn đoán toàn diện và chính xác, giúp xây dựng phác đồ điều trị phù hợp và nâng cao hiệu quả điều trị.
Việc điều trị rối loạn tiền đình ở người trẻ cần dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thuốc hoặc áp dụng một số nghiệm pháp dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để cải thiện triệu chứng và hỗ trợ phục hồi chức năng tiền đình. Để tăng hiệu quả điều trị, bệnh nhân cần ngủ đủ giấc và đúng giờ, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, hạn chế uống cà phê, tránh thức khuya, nên vận động nhẹ nhàng và kiểm soát căng thẳng.
Nếu bạn nghi ngờ mình mắc rối loạn tiền đình, hãy đến các cơ sở y tế có chuyên khoa Tai Mũi Họng hoặc thần kinh để được thăm khám và đánh giá chính xác tình trạng bệnh. Tùy thuộc vào tình hình cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm liên quan để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Admin
Nguồn: VnExpress
