Câu chuyện một bé gái 13 tuổi tự ý mua vé xe khách đi từ Nha Trang vào TP.HCM, chỉ bị phát hiện khi đến bến xe Ngã Tư Ga, đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về lỗ hổng trong quy định vận chuyển hành khách trẻ em. Sự việc gây xôn xao dư luận suốt một tuần qua, đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của nhà xe và sự an toàn của trẻ em khi di chuyển một mình.
Khi được hỏi về việc trẻ em dễ dàng mua vé xe, một phụ xe thừa nhận không được phổ biến quy định cụ thể và thường bỏ qua chi tiết này. Họ cho rằng trẻ có thể đi cùng người thân hoặc người bán vé tự đoán như vậy. Thậm chí, tài xế còn cho rằng khi nhà xe đã bán vé thì nhân viên chỉ có trách nhiệm vận hành an toàn, không có quyền từ chối vận chuyển.
Thực tế này cho thấy một lỗ hổng lớn trong chính sách vận chuyển hành khách, đặc biệt là trẻ em. Việc bé gái mua vé và di chuyển trót lọt qua nhiều chặng cho thấy sự thiếu sót trong khâu kiểm soát và xác minh thông tin hành khách.
Theo quy định pháp luật, vé xe khách là một “hợp đồng” vận chuyển hành khách, ràng buộc trách nhiệm của nhà xe trong việc đưa hành khách đến điểm đến an toàn. Hợp đồng này phải tuân thủ Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Giao dịch điện tử 2023 (nếu là vé điện tử). Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định trẻ em từ 6 đến dưới 15 tuổi khi thực hiện giao dịch dân sự phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ các giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
Rõ ràng, việc mua vé xe khách liên tỉnh không thuộc phạm vi nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của trẻ dưới 15 tuổi. Do đó, giao dịch mua vé xe của bé gái 13 tuổi mà không có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ là vô hiệu. Tuy nhiên, thực tế việc này vẫn xảy ra, cho thấy sự bất cập trong việc thực thi pháp luật.
Các tài xế thường chỉ kiểm tra vé mà không thể từ chối vận chuyển trẻ em, vì thiếu quy định cụ thể. Trong khi ngành hàng không có quy định chặt chẽ về “trẻ em đi một mình”, yêu cầu giấy tờ tùy thân, cam kết của phụ huynh và dịch vụ giám hộ, thì xe khách và tàu hỏa lại thiếu hành lang pháp lý tương tự. Các quy định hiện hành chủ yếu tập trung vào điều kiện kinh doanh, an toàn kỹ thuật phương tiện và trách nhiệm chung của lái xe, doanh nghiệp.
Sự thiếu vắng quy định tạo ra hệ lụy kép: nhà xe thiếu căn cứ để từ chối và trẻ em đối mặt với rủi ro cao. Việc từ chối bán vé hoặc cho trẻ em lên xe trở thành quyết định cảm tính, phụ thuộc vào lương tâm của từng nhân viên. Đồng thời, tạo cơ hội cho những đứa trẻ tham gia các chuyến đi một mình, tiềm ẩn nguy cơ bị bắt cóc, buôn bán.
Để ngăn chặn những sự việc tương tự, cần sớm có giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần bổ sung, sửa đổi các văn bản pháp luật về vận tải hành khách, quy định cụ thể về độ tuổi tối thiểu được phép đi một mình, tương tự như ngành hàng không. Trẻ em cần có giấy tờ tùy thân, giấy cam kết của cha mẹ hoặc người giám hộ có xác nhận của chính quyền địa phương, và dịch vụ hỗ trợ đặc biệt từ đơn vị vận tải.
Thứ hai, cần đào tạo, phổ biến cho các chủ doanh nghiệp, nhân viên bán vé và người vận chuyển về việc kiểm tra thông tin khách hàng, đặc biệt là hành khách nhỏ tuổi. Đây không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là trách nhiệm xã hội và đạo đức kinh doanh.
Cuối cùng, cần nâng cao kỹ năng giao tiếp cho trẻ em, tăng cường giáo dục từ gia đình và nhà trường, tạo môi trường an toàn để trẻ phát triển toàn diện, tránh bị dụ dỗ, lừa gạt.
Luật Trẻ em năm 2016 quy định trẻ em có quyền được bảo vệ dưới mọi hình thức để không bị bạo lực, bỏ rơi, làm tổn hại đến sự phát triển. Câu chuyện của bé gái 13 tuổi là lời nhắc nhở về việc bảo vệ quyền trẻ em. Nếu không sớm lấp đầy những lỗ hổng pháp lý và nâng cao trách nhiệm của toàn xã hội, những hành trình đầy rủi ro của trẻ em có thể không còn may mắn như vậy.
Admin
Nguồn: VnExpress
