Bệnh viện Quân y 175 vừa thực hiện thành công ca ghép gan cấp cứu đầu tiên, rút ngắn quy trình chuẩn bị từ ba tuần xuống chỉ còn ba ngày, mở ra cơ hội sống cho một nam sinh đang trong tình trạng nguy kịch. Thông tin này được Đại tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Việt Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện, công bố vào ngày 2/8.
Bệnh nhân là em Long, tháng 9 năm ngoái, sau một đợt sốt cao, em bất ngờ phát hiện mình bị xơ gan. Kể từ đó, sức khỏe của Long suy giảm nhanh chóng với các triệu chứng như cổ trướng, vàng da và tràn dịch màng phổi. Các phương pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, và ghép gan trở thành hy vọng sống duy nhất cho em.
Trong lúc gia đình đang tìm kiếm giải pháp, Long đột ngột rơi vào tình trạng suy gan cấp và hôn mê gan, một biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Em được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Quân y 175 vào ngày 22/6. Nếu không được ghép gan kịp thời, thời gian sống của Long chỉ còn tính bằng ngày.
Tiến sĩ Cường cho biết, do bệnh nhân bị béo phì, ca ghép đòi hỏi một mảnh gan có kích thước đủ lớn. Việc tìm được người thân phù hợp để hiến một phần gan nặng hơn 1 kg là một thách thức lớn. Thông thường, gan của một người trưởng thành nặng khoảng 1,3-1,4 kg, và chỉ có thể hiến tối đa 60-70% thể tích để đảm bảo chức năng gan của người hiến không bị ảnh hưởng. Việc chờ đợi người hiến chết não để nhận toàn bộ lá gan là không khả thi, vì bệnh nhân không còn đủ thời gian.
May mắn thay, người dì ruột 38 tuổi của Long có các chỉ số hoàn toàn phù hợp để hiến gan. Tuy nhiên, một thách thức khác xuất hiện: mảnh gan được cắt ra chỉ vừa đủ thể tích tối thiểu mà người nhận cần. Điều này đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối từ đội ngũ y bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả người hiến và người nhận.
Thiếu tá, Thạc sĩ, Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Văn Mạnh, Trưởng Đơn vị Gan Mật Tụy, chia sẻ rằng áp lực lên kíp phẫu thuật là rất lớn. Lá gan của người hiến chỉ vừa đủ tiêu chí an toàn, và mảnh gan được phép cắt ra chỉ vừa đủ thể tích tối thiểu cho người nhận. Bất kỳ tổn thương nhỏ nào ở phần gan cho đi hoặc để lại đều có thể gây nguy hiểm cho cả hai.
Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp phải hàng loạt biến chứng nặng như tràn dịch màng phổi (khoảng 3 kg nước), gây xẹp hoàn toàn phổi phải, rối loạn đông máu, xuất huyết, hội chứng não gan, và suy kiệt phù toàn thân. Những yếu tố này, kết hợp với cân nặng lớn của bệnh nhân, khiến công tác gây mê hồi sức trở nên vô cùng khó khăn.
Đại tá, Bác sĩ chuyên khoa 2 Phùng Văn Việt, Chủ nhiệm Khoa Gây mê hồi sức, cho biết ê-kíp đã cân nhắc việc chọc dẫn lưu dịch màng phổi trước phẫu thuật để cải thiện hô hấp. Tuy nhiên, thủ thuật này tiềm ẩn nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng, có thể khiến ca ghép phải hoãn lại, đồng nghĩa với việc bệnh nhân mất đi cơ hội sống.
Tình trạng rối loạn đông máu khiến việc cầm máu trong quá trình phẫu thuật trở nên đặc biệt khó khăn, dẫn đến lượng máu mất nhiều hơn bình thường và kéo dài thời gian mổ. Nguyên tắc trong ghép tạng là hạn chế tối đa việc truyền máu từ nguồn bên ngoài. Do đó, ê-kíp gây mê đã sử dụng kỹ thuật truyền máu hoàn hồi – lấy máu vừa mất ra, lọc tại chỗ rồi truyền trở lại – để duy trì ca mổ. Đồng thời, các bác sĩ phải liên tục điều chỉnh tình trạng rối loạn đông máu và rối loạn nội môi, những yếu tố sống còn trong ca phẫu thuật.
Ca phẫu thuật kéo dài 12 giờ đầy căng thẳng, với sự hỗ trợ của các chuyên gia từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, và đã thành công tốt đẹp. Đây là ca ghép kéo dài nhất từ trước đến nay tại bệnh viện, vượt xa thời gian thông thường là 7-8 giờ.
Bệnh nhân đã được truyền 12 lít máu và các chế phẩm máu, một con số kỷ lục trong các ca ghép tại bệnh viện. Bác sĩ Mạnh cho biết, các ca ghép thông thường có nhiều thời gian hơn để xử lý và ổn định các rối loạn toàn thân trước phẫu thuật. Trong khi đó, ca cấp cứu này diễn ra trong bối cảnh vô vàn bất lợi, biến những giờ phút trên bàn mổ thành một cuộc chạy đua với tử thần.
Sau ca phẫu thuật, Long tiếp tục phải đối mặt với một trận chiến khác: nhiễm trùng phổi nặng do vi khuẩn đa kháng, dẫn đến nhiễm trùng huyết. Các bác sĩ đã phải phối hợp nhiều loại kháng sinh đặc hiệu và lọc máu liên tục để hỗ trợ. Sau 1,5 tháng điều trị tích cực, sức khỏe của Long đã ổn định, cân nặng giảm xuống còn 76 kg, chức năng gan và hô hấp phục hồi, và em đã sẵn sàng trở lại giảng đường.
“Em rất biết ơn các y bác sĩ. Trước đây em không ăn uống được, ngửi mùi đồ ăn là buồn nôn, lúc vào viện còn không thở được, giờ em như được sống lại một lần nữa”, Long xúc động chia sẻ.
Nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng xơ gan tiến triển nhanh ở Long vẫn chưa được xác định rõ. Mặc dù có các yếu tố nguy cơ như béo phì và lối sống (thức khuya, ăn nhiều đồ ăn nhanh), các bác sĩ nghiêng về giả thuyết đây là một bệnh gan tự miễn, trong đó cơ thể tự sinh ra kháng thể tấn công lá gan của chính mình.
Admin
Nguồn: VnExpress
