Tại tọa đàm về đổi mới văn hóa dạy và học Toán do Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM) tổ chức ngày 2/8, các chuyên gia đã chỉ ra nhiều bất cập trong phương pháp dạy và học Toán hiện nay, đặc biệt là tình trạng lạm dụng hình thức trắc nghiệm và nặng về luyện giải thuật.
GS. Tôn Thân, nguyên Trưởng phòng Toán – Tin, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, với nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu và giảng dạy Toán phổ thông, cho rằng việc kiểm tra, đánh giá môn Toán hiện nay còn nhiều hạn chế. Ông đặc biệt nhấn mạnh sự lạm dụng hình thức trắc nghiệm khiến học sinh học tủ, học mẹo và có thể đưa ra đáp án mà không thực sự hiểu bản chất vấn đề.
GS. Thân lo ngại, việc khoanh bừa đáp án để “ăn may” khiến kết quả kiểm tra không phản ánh đúng trình độ thực tế của học sinh. Thậm chí, ngay cả ở các lớp bồi dưỡng học sinh giỏi, việc luyện thi theo kiểu “sôi kinh nấu sử”, chú trọng kỹ thuật giải hơn là phát triển tư duy, cũng là một vấn đề đáng báo động. Ông cho rằng, cách học và kiểm tra này có thể giúp học sinh giải được các bài toán khó, nhưng lại không giúp các em hiểu sâu sắc bản chất của Toán học. “Đề thi như vậy chỉ tìm được thợ giải Toán, chứ không phải người có năng lực thực sự về Toán”, ông khẳng định.
GS. Ngô Bảo Châu, Giám đốc khoa học VIASM, đồng tình với quan điểm của thầy mình. Ông chia sẻ kinh nghiệm khi còn là học sinh, GS. Thân không giao bài quá khó nhưng luôn yêu cầu cao về cách trình bày. GS. Châu nhận ra rằng, học Toán không chỉ là giải bài toán và đưa ra đáp số, mà còn là khả năng truyền đạt lời giải và suy nghĩ một cách rõ ràng, mạch lạc.
Theo GS. Châu, giải pháp nằm ở việc giáo viên cần dạy đúng bản chất, tạo điều kiện cho học sinh tư duy, sáng tạo, thay vì vội vàng đi vào các kỹ thuật giải toán phức tạp. Ông nhấn mạnh vai trò của con người trong việc hiểu bản chất vấn đề, bởi máy tính có thể giải các bài toán phức tạp, nhưng chỉ con người mới có thể thực sự hiểu được ý nghĩa của chúng.
Để cải thiện tình hình, GS. Tôn Thân đề xuất đổi mới phương pháp bồi dưỡng giáo viên, tránh hình thức. Ông gợi ý Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các địa phương nên tận dụng đội ngũ cốt cán, tham khảo các công trình nghiên cứu về đổi mới phương pháp dạy và học, đồng thời tổ chức các buổi bồi dưỡng tập trung để giáo viên có cơ hội học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
TS. Trần Nam Dũng, Phó hiệu trưởng trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP HCM, cũng cho rằng, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển mạnh mẽ, việc kiểm tra, đánh giá bằng trắc nghiệm hoặc các bài toán nặng về kỹ thuật không còn phù hợp. Ông cho rằng, việc tìm ra đáp số không còn là thước đo đáng tin cậy trong Toán học, và đề xuất phương pháp đánh giá bằng cách yêu cầu học sinh giải thích và trình bày lý do, các bước giải của mình.
Ông Tạ Ngọc Trí, Phó vụ trưởng Giáo dục phổ thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhấn mạnh sự cần thiết phải thay đổi văn hóa học Toán, không nên đặt nặng mục tiêu thi điểm cao hay giành giải thưởng. Ông chia sẻ câu chuyện về GS. Ngô Bảo Châu và nhiều nhà toán học thành danh khác, những người đến với Toán học bằng niềm đam mê, chứ không phải vì mục tiêu thi cử.
Những ý kiến này cho thấy sự cấp thiết của việc đổi mới phương pháp dạy và học Toán, nhằm giúp học sinh phát triển tư duy, hiểu sâu sắc bản chất của Toán học, thay vì chỉ tập trung vào việc giải bài tập và đạt điểm cao. Trước đó, vào giữa tháng 7, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc cũng đã khẳng định mục tiêu đưa Toán học Việt Nam vào nhóm dẫn đầu thế giới, thông qua việc nâng cao chất lượng dạy và học ở phổ thông, cũng như ứng dụng AI vào quá trình này.
Admin
Nguồn: VnExpress
