Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ mỡ thừa trong gan, được chia thành hai loại chính: gan nhiễm mỡ không do rượu và gan nhiễm mỡ do rượu. Trong xã hội hiện đại, gan nhiễm mỡ không do rượu ngày càng phổ biến, đặc biệt ở những người ít vận động, thừa cân, béo phì, mắc bệnh tiểu đường hoặc có mức cholesterol và triglyceride trong máu cao.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ. Nguyên tắc cơ bản là hạn chế chất béo, vì chúng chứa nhiều calo, làm tăng nguy cơ thừa cân và béo phì.
Người bệnh gan nhiễm mỡ nên hạn chế các loại tinh bột hấp thụ nhanh và thực phẩm giàu đường như gạo trắng, bánh mì trắng. Tinh bột và đường đẩy nhanh quá trình chuyển hóa carbohydrate thành glucose, sau đó glucose chuyển hóa thành glycogen. Khi lượng glucose quá cao, gan sẽ bị quá tải và khó phân hủy hết glycogen, dẫn đến tăng nguy cơ viêm gan do tích tụ mỡ thừa.
Thay vào đó, nên bổ sung các chất béo tốt như cá béo, dầu ô liu, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt. Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp như rau xanh, các loại hạt, đậu và trái cây ít ngọt cũng là lựa chọn tốt. Đồng thời, cần kiểm soát khẩu phần ăn và lượng calo nạp vào cơ thể.
Cần tránh các loại thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường đơn, đặc biệt là fructose, thường có trong nước ngọt, đồ uống thể thao, trà đường và nước ép trái cây. Lượng đường khuyến nghị tối đa là 10% tổng năng lượng hàng ngày, tốt nhất là dưới 5% (khoảng 25g/ngày đối với người trưởng thành).
Nội tạng động vật như gan, lòng, tim, óc cũng nên tránh vì chúng chứa nhiều cholesterol, làm trầm trọng thêm tình trạng gan nhiễm mỡ. Hạn chế thức ăn nhanh và đồ chế biến sẵn do chứa nhiều muối và chất béo xấu. Tuyệt đối tránh rượu bia, vì chúng gây tổn thương gan nghiêm trọng và làm bệnh tình trở nên tồi tệ hơn.
Các bữa ăn thuần Việt hoàn toàn có thể trở thành bữa ăn “detox” nếu bạn hạn chế tinh bột và nêm gia vị nhạt. Nếu thèm tinh bột, có thể thay thế bằng bún nứa. Nên ưu tiên các loại tinh bột chưa qua tinh chế, còn nguyên cám như các loại đậu, diêm mạch, khoai, gạo lứt, yến mạch nguyên cám. Ưu tiên protein từ thực vật, hạn chế protein động vật, đặc biệt là thịt đỏ (không quá 2 lần/tuần hoặc vào cuối tuần, với lượng tối đa khoảng 100g/ngày).
Nên chọn dầu ăn chưa qua tinh luyện, ít omega 6 như dầu ô liu nguyên chất, dầu bơ ép lạnh, dầu dừa ép lạnh, dầu mè ép thủ công. Hạn chế các chất tạo ngọt, mặn khi nấu ăn; ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm có vị umami tự nhiên như rong biển, thịt, nấm, cà chua, khoai tây thay vì dùng bột ngọt/bột nêm.
Về rau củ quả, ưu tiên các loại rau ít tinh bột và ăn theo nguyên tắc “cầu vồng” – mỗi bữa ăn càng có nhiều màu sắc càng tốt. Nên ăn các loại rau củ quả ít hoặc không ngọt, hạn chế các món kho, xào.
(Phần danh sách 20 thực đơn bữa trưa và tối đã bị lược bỏ theo yêu cầu.)
Admin
Nguồn: VnExpress
