Tại Triển lãm Quốc tế Logistics Việt Nam lần thứ 3 (VILOG 2025), ông Ben Anh, Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn ITL, đã đưa ra nhận định đầy lạc quan rằng Việt Nam có tiềm năng trở thành một trung tâm vận tải hàng hóa hàng không (air cargo hub) trong vòng 3 đến 5 năm tới.
Theo ông Ben Anh, sự tăng tốc đồng loạt của cả cơ sở hạ tầng và nhu cầu vận tải là hai động lực chính thúc đẩy khả năng này. ITL hiện là nhà cung cấp các giải pháp logistics tích hợp, đại diện cho hơn 22 hãng hàng không và khai thác hàng hóa cho hơn 300 chuyến bay mỗi tuần.
Thực tế, tiềm năng trở thành trung tâm logistics khu vực của Việt Nam đã được các chuyên gia đề cập đến tại tọa đàm chuỗi cung ứng thuộc tlacSEA Connect hồi tháng trước, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải hàng không, chuyển từ vai trò điểm đi và đến (origin & destination) lên thành một “hub” trung chuyển.
Sự phát triển cơ sở hạ tầng được thể hiện rõ qua việc Thủ tướng Phạm Minh Chính thông báo dự án sân bay Long Thành cơ bản hoàn thành trong năm nay và dự kiến đi vào vận hành chính thức vào năm 2026. Ở phía Bắc, Bộ Xây dựng cũng đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, nâng năng lực vận tải hàng hóa lên 1,6 triệu tấn mỗi năm vào năm 2030 và 2,5 triệu tấn vào năm 2050.
Ông Ben Anh nhấn mạnh, cả Long Thành và Gia Bình đều sẽ có các khu công viên logistics liền kề, đồng thời Chính phủ đang quyết liệt hoàn thiện hạ tầng và kết nối đường bộ giữa sân bay với các khu công nghiệp, cảng biển.
Động lực tăng trưởng thứ hai đến từ vai trò ngày càng lớn của Việt Nam như một cứ điểm sản xuất, kéo theo nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng cao. Với sản lượng hàng hóa hàng không đạt 1,2 triệu tấn mỗi năm, Việt Nam đã vượt qua Malaysia (900.000 tấn) và Philippines (600.000 tấn), và dự kiến sẽ vượt Thái Lan trong vòng 2 năm tới nhờ tốc độ tăng trưởng hai con số.
Theo số liệu từ Cục Hàng không Việt Nam, vận chuyển hàng hóa trong 6 tháng đầu năm nay đạt tổng sản lượng 695.700 tấn, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm 2024, trong đó thị trường hàng hóa quốc tế đạt 580.000 tấn, tăng 17,7%.
Ông Ben Anh dự đoán sân bay Gia Bình có nhiều khả năng trở thành “hub” đầu tiên do nhu cầu hàng hóa hàng không ở khu vực phía Bắc cao hơn và tăng trưởng nhanh hơn, chiếm tỷ trọng 65% so với phía Nam, nơi tập trung nhiều nhà máy điện tử và công nghệ cao với nhu cầu vận chuyển hàng không lớn.
Tuy nhiên, để thực sự trở thành một trung tâm vận tải hàng hóa hàng không, Việt Nam cần nhiều hơn là hạ tầng và nhu cầu. Các sân bay cần có khả năng kết nối, bao gồm mạng lưới các hãng hàng không rộng khắp và là căn cứ hoạt động của nhiều hãng.
Bên cạnh đó, cần có các chính sách bầu trời mở và trung chuyển thân thiện, thủ tục hải quan nhanh gọn và môi trường thương mại tự do để hỗ trợ luồng hàng hóa quốc tế ra vào thông suốt. Yếu tố công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối đồng bộ giữa các thành phần của chuỗi logistics, đồng thời đảm bảo hiệu quả và tốc độ xử lý hàng hóa mặt đất, đặc biệt là với các mặt hàng giá trị cao như thương mại điện tử, linh kiện điện tử và y tế.
Ông Ben Anh đã dẫn chứng các “hub” hàng không thành công trên thế giới như Incheon (Hàn Quốc), Hong Kong và Singapore, nhấn mạnh tầm quan trọng của nền tảng sản xuất công nghệ cao, chính sách cởi mở, hạ tầng hiện đại và quy trình xử lý hàng hóa hiệu quả.
Trong kế hoạch “Chuyển đổi số gắn với sự phát triển bền vững của ngành hàng không dân dụng Việt Nam giai đoạn 2024 – 2030”, Cục Hàng không Việt Nam đặt mục tiêu đưa ngành này trở thành một trong những nước dẫn đầu ASEAN về năng lực cạnh tranh quốc tế, với 3 trung tâm vận chuyển hành khách và hàng hóa ngang tầm khu vực.
Chuyên gia cho rằng Việt Nam có lợi thế của người đi sau, có thể học hỏi từ các mô hình thành công và triển khai các giải pháp xanh hóa và số hóa nhanh chóng. Tuy nhiên, ông Ben Anh cũng chỉ ra hai vấn đề cần cải thiện là chính sách hải quan và trung chuyển cần cởi mở và thân thiện hơn, đồng thời nhấn mạnh sự thiếu vắng của một hãng hàng không vận tải hàng hóa chuyên dụng tại Việt Nam là một “nút thắt” lớn cần được giải quyết.
Admin
Nguồn: VnExpress
