Nga thử nghiệm vaccine ung thư trên người: Bước đột phá mới?

Nga đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng một loại vaccine ung thư được cá nhân hóa, hứa hẹn mở ra một kỷ nguyên mới trong điều trị căn bệnh hiểm nghèo này. Các thử nghiệm sẽ diễn ra tại hai cơ sở y tế hàng đầu của Nga, bao gồm Viện Nghiên cứu Hertsen và Trung tâm Ung thư Blokhin, cả hai đều đặt tại Moskva.

Theo Giám đốc Alexander Gintsburg của Viện Gamaleya, đơn vị chịu trách nhiệm sản xuất vaccine, các cơ sở y tế đối tác sẽ trực tiếp tiến hành thử nghiệm trên bệnh nhân ung thư. Dự án phát triển vaccine đầy tiềm năng này bắt đầu từ giữa năm 2022, áp dụng công nghệ mRNA tiên tiến. Điểm đặc biệt của loại vaccine này là nó được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân, dựa trên dữ liệu di truyền độc nhất của khối u, do đó không thể sử dụng cho bất kỳ ai khác.

Cơ chế hoạt động của vaccine dựa trên việc “huấn luyện” hệ miễn dịch của cơ thể để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư. Thông qua các tế bào lympho gây độc, vaccine giúp hệ miễn dịch xác định và tấn công các tế bào ác tính trên khắp cơ thể. Quy trình phát triển vaccine bao gồm giải trình tự gen của khối u, sử dụng thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) để thiết kế mRNA mang các tân kháng nguyên đặc trưng, sau đó tổng hợp tại cơ sở sản xuất tích hợp tự động hóa và quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt của Viện Gamaleya.

Nhờ ứng dụng AI và điện toán mạng nơ-ron, toàn bộ chu trình từ phân tích khối u đến sản xuất vaccine có thể được hoàn tất chỉ trong vòng một tuần. Do tính chất cá nhân hóa cao, vaccine này tuân theo một khung pháp lý riêng biệt, được chính phủ Liên bang Nga ban hành từ đầu năm nay, khác với quy trình đăng ký thuốc thông thường.

Minh họa một lọ vaccine ung thư. Ảnh: Business Today
Hình ảnh vaccine ung thư: Liệu pháp tiềm năng từ tương lai?. Ảnh: Internet

Các thử nghiệm trên động vật và thử nghiệm hạn chế trên người đã cho thấy những kết quả đầy triển vọng. Bên cạnh việc tập trung vào u hắc tố, Viện Gamaleya cũng đang nghiên cứu các mô hình điều trị cho các loại ung thư khó chữa khác, như ung thư tụy, ung thư thận và ung thư phổi không tế bào nhỏ – một loại ung thư phổ biến với tỷ lệ tử vong cao.

Trên thế giới, nhiều quốc gia và công ty dược phẩm cũng đang theo đuổi hướng nghiên cứu này. Năm 2023, Anh đã ký kết hợp đồng với công ty công nghệ sinh học BioNTech để phát triển các phương pháp điều trị ung thư cá nhân hóa. Tương tự, Moderna và Merck & Co cũng đang tiến hành nghiên cứu vaccine cho ung thư da.

Tại Mỹ, Đại học Florida đã thử nghiệm thành công vaccine mRNA cá nhân hóa cho ung thư não. Trong thử nghiệm này, mRNA được chiết xuất từ khối u của bệnh nhân, sau đó được đóng gói trong các hạt nano béo để kích hoạt hệ miễn dịch. Kết quả cho thấy hệ miễn dịch của bệnh nhân phản ứng mạnh mẽ chỉ sau hai ngày, giúp kìm hãm sự tiến triển của khối u. Đáng chú ý, tất cả bệnh nhân tham gia thử nghiệm đều sống lâu hơn so với dự kiến ban đầu.

Theo Bộ Y tế Nga, nhà nước sẽ tài trợ toàn bộ chi phí sản xuất vaccine, ước tính khoảng 2.869 USD/liều, và cung cấp miễn phí cho người dân. Ước tính hiện nay Nga có khoảng 4 triệu bệnh nhân ung thư, với khoảng 625.000 ca mắc mới mỗi năm.

Điểm khác biệt lớn giữa vaccine ung thư cá nhân hóa và vaccine Covid-19 là trong khi vaccine Covid-19 chỉ nhắm vào một kháng nguyên virus duy nhất, vaccine ung thư cá nhân hóa mã hóa nhiều tân kháng nguyên đặc hiệu cho từng bệnh nhân. Điều này cho phép hệ miễn dịch nhận diện và tấn công chính xác các tế bào ung thư, mang lại hiệu quả điều trị cao hơn. Nếu thành công, dự án này sẽ là một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược y tế công cộng của Nga, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác quốc tế, khi một số cơ sở y tế nước ngoài đã bày tỏ sự quan tâm đến công nghệ này.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *