Tại hai thôn Tân Hải và Bắc Hòa thuộc xã Cam Hồng, một hiện tượng đang diễn ra: hàng trăm hồ nuôi cá lóc mọc lên trên những triền cát trắng, thậm chí lấn chiếm cả diện tích rừng phi lao phòng hộ ven biển. Điều đáng nói, sự phát triển ồ ạt này đang gây ra những hệ lụy không nhỏ về môi trường và đời sống của người dân địa phương.

Theo ghi nhận, nhiều diện tích rừng sản xuất và phòng hộ, vốn là những lá chắn tự nhiên, đã bị biến thành những ao hồ nuôi cá. Cảnh tượng xót xa là bên cạnh những hồ nước sâu 4-5 mét, hàng loạt cây phi lao lớn, đường kính 20-30cm, chết khô vì bị xâm hại.
Người dân địa phương cho biết, mô hình nuôi cá lóc trên cát trắng bắt đầu phát triển mạnh mẽ tại hai thôn này khoảng 10 năm trước. Từ một vài hộ tiên phong, phong trào lan rộng ra hàng trăm hộ, kéo theo việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép.
Để nuôi cá, người dân đào hồ, lót bạt và khoan giếng lấy nước. Mỗi hồ rộng khoảng 300m2, đầu tư khoảng 30 triệu đồng, thả 30.000 con giống. Sau 7-9 tháng, cá đạt trọng lượng và được bán với giá trên 50.000 đồng/kg. Theo tính toán, mỗi hồ có thể mang lại lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng sau khi trừ chi phí.

Thống kê sơ bộ cho thấy, hiện có hơn 150 hộ nuôi cá lóc trên cát tại hai thôn Tân Hải và Bắc Hòa, với tổng sản lượng cá thương phẩm hàng năm ước tính khoảng 2.500 tấn, đem lại doanh thu khoảng 250 tỷ đồng.
Lý giải về tình trạng đào hồ trái phép, một chủ hồ cho biết, người dân xã bãi ngang vốn sống bằng nghề đánh bắt thủy sản ven bờ, thu nhập bấp bênh và phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Trong khi đó, nuôi cá lóc mang lại thu nhập ổn định và hấp dẫn hơn. “Thị trường tiêu thụ cá lóc thuận lợi nên tôi đã đào ba ao, rộng gần 1.000 m2 trên đất sản xuất để nuôi”, người này chia sẻ.

Tuy nhiên, mặt trái của việc nuôi cá lóc là những hệ lụy về môi trường. Nước thải từ các hồ nuôi, chứa nhiều chất thải, được xả trực tiếp ra môi trường, chảy theo các mương dẫn ra biển. Việc khai thác nước ngầm quá mức cũng gây ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân.

Một người dân cho biết, trước đây chỉ cần đào giếng sâu khoảng 3 mét là có nước sạch để dùng. Nhưng từ khi phong trào nuôi cá lóc phát triển, nguồn nước bị ô nhiễm và cạn kiệt. Giờ đây, dù phải khoan giếng sâu hàng chục mét, nước vẫn bị nhiễm phèn và đục.
Không chỉ vậy, tại khu vực này còn xuất hiện những dòng nước thải màu xanh lam, bốc mùi hôi tanh, cùng với xác cá chết vứt bừa bãi, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Người dân địa phương hiện không dám tắm biển ở khu vực này.
Về phía chính quyền, ông Đinh Thanh Quang, Phó giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Đồng Hới và ven biển tỉnh Quảng Trị, cho biết diện tích rừng bị lấn chiếm làm hồ nuôi cá lóc thuộc khu vực 5 ha rừng phòng hộ đã bàn giao cho địa phương quản lý. Từ tháng 4/2025, Ban đã phát hiện 7 trường hợp vi phạm và bàn giao hồ sơ cho xã xử lý.
Bà Trần Thị Ngọc Trâm, Chủ tịch xã Cam Hồng, cho biết lợi dụng thời điểm sáp nhập xã, người dân đã ồ ạt đào hồ nuôi cá. Sau khi thành lập, xã Cam Hồng đã tiếp nhận 29 trường hợp lấn chiếm đất rừng từ xã cũ. Chính quyền đã rà soát và lập biên bản 50 hộ dân với 65 công trình vi phạm. “Hiện xã tiếp tục rà soát, vận động người dân tháo dỡ các công trình vi phạm và kiên quyết không để phát sinh các trường hợp đào hồ mới”, bà Trâm khẳng định.
Chính quyền xã cũng thừa nhận việc nuôi cá lóc mang lại hiệu quả kinh tế và là nguồn sinh kế của nhiều hộ dân. Tuy nhiên, do chưa có quy hoạch khu chăn nuôi tập trung, người dân đang nuôi tự phát và không làm thủ tục chuyển đổi đất. Để giải quyết vấn đề này, xã Cam Hồng dự kiến sẽ lập quy hoạch khu chăn nuôi tập trung trong giai đoạn 2026-2030, đồng thời có hướng dẫn kỹ thuật và đánh giá tác động môi trường.
Như vậy, bài toán phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường đang đặt ra những thách thức không nhỏ cho chính quyền và người dân xã Cam Hồng. Việc tìm ra giải pháp hài hòa, đảm bảo sinh kế cho người dân đồng thời bảo vệ tài nguyên và môi trường là nhiệm vụ cấp thiết để phát triển bền vững.
Admin
Nguồn: VnExpress