Theo Đông y, mất ngủ ở phụ nữ giai đoạn mãn kinh không chỉ là một hiện tượng sinh lý đơn thuần, mà còn phản ánh sự mất cân bằng sâu sắc trong cơ thể, đặc biệt là tình trạng can thận suy hư và hư nhiệt nội sinh.
Khi phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh, chức năng thận suy giảm, dẫn đến hao tổn tinh huyết. Trong mối quan hệ tương sinh giữa thận và can (thủy sinh mộc), thận hư kéo theo ảnh hưởng đến can. Sự suy yếu chức năng của can gây ra khí huyết không được điều hòa, làm rối loạn hệ thần kinh, biểu hiện qua các triệu chứng như trằn trọc, dễ cáu gắt và khó đi vào giấc ngủ.
Sự thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn mãn kinh làm giảm sút âm huyết. Theo nguyên lý âm dương của Đông y, âm hư sẽ dẫn đến dương vượng. Sự thiếu hụt âm (tinh huyết, chất dịch) làm cho dương (nhiệt) trở nên mạnh mẽ, tạo ra hư nhiệt nội sinh. Nhiệt này có xu hướng bốc lên trên, gây ảnh hưởng đến tâm thần.
Để cải thiện tình trạng “can thận suy hư” và “hư nhiệt” thường gặp ở phụ nữ mãn kinh, Đông y khuyến nghị một số biện pháp hỗ trợ từ chế độ ăn uống và xoa bóp bấm huyệt.
Về chế độ ăn uống, nên tăng cường các thực phẩm có màu đen, tính bình hoặc mát. Các loại thực phẩm như vừng đen, gạo lứt đen, mộc nhĩ đen, táo tàu đen, đậu đen, nấm đông cô, gà ác, hạt dẻ, nho đen rất có lợi. Trong đó, vừng đen, đậu đen, mộc nhĩ đen, nho đen và nấm đông cô được coi là có tính bình, giúp cân bằng cơ thể. Bên cạnh đó, các thực phẩm không có màu đen như củ mài, dâu tằm và hạt sen cũng hỗ trợ cải thiện giấc ngủ hiệu quả.
Ngâm chân trước khi ngủ cũng là một biện pháp đơn giản nhưng hữu ích. Nhiệt độ da chân thường ở khoảng 34-35 độ C, do đó nước ngâm chân cần có nhiệt độ cao hơn. Tùy thuộc vào mùa và nhiệt độ phòng, nhiệt độ nước ngâm chân có thể điều chỉnh cho phù hợp. Vào mùa hè, nhiệt độ nước nên khoảng 40 độ C, trong khi mùa đông có thể tăng lên khoảng 42 độ C. Ngâm chân trong khoảng 10 phút trước khi ngủ giúp tăng cường tuần hoàn máu, thư giãn cơ thể, ổn định tinh thần và tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu hơn.
Để tăng cường hiệu quả, có thể kết hợp massage bấm huyệt trong khoảng 10 phút trong khi ngâm chân. Sự kết hợp này giúp an thần, làm dịu tâm trí và giúp dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Ngoài các biện pháp trên, việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng. Nên hạn chế tiêu thụ đồ uống chứa caffeine sau buổi trưa và giảm lượng nước uống trước khi ngủ để tránh tiểu đêm. Việc thay đổi những thói quen không còn phù hợp sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách tự nhiên.
Admin
Nguồn: VnExpress
