Vào tháng 7 vừa qua, công chúng đã có dịp chiêm ngưỡng lại những hình ảnh quý giá về phụ nữ miền Bắc đầu thế kỷ 20, được ghi lại qua ống kính của nhiếp ảnh gia người Pháp Léon Busy (1874-1951). Những bức ảnh này, nằm trong bộ sưu tập “Les inspirations de Claire Glorieux” của Bảo tàng Albert Kahn (Pháp), được thực hiện từ năm 1914 đến 1921.
Các tác phẩm của Léon Busy không chỉ là những bức ảnh đơn thuần, mà còn là những thước phim sống động về văn hóa và con người Việt Nam thời kỳ đó. Trong số đó, nổi bật là hình ảnh một thiếu nữ yếm trắng đang têm trầu, được chụp vào năm 1916. Tục ăn trầu, một nét văn hóa truyền thống có từ thời Hùng Vương và gắn liền với câu chuyện “Sự tích trầu cau”, thể hiện quan niệm “miếng trầu là đầu câu chuyện” của người Việt, mang ý nghĩa kết nối, sẻ chia và là lễ vật không thể thiếu trong các nghi lễ quan trọng.
Một bức ảnh khác ghi lại chân dung một cô gái thuộc giới thượng lưu năm 1915, cho thấy sự đa dạng trong xã hội Việt Nam thời bấy giờ. Bên cạnh đó, hình ảnh những cô gái tham gia lễ hội, hay đội cờ người, cũng được Léon Busy ghi lại một cách chân thực và sống động trong khoảng thời gian 1914-1918. Cờ người, một trò chơi dân gian đặc sắc, thường xuất hiện trong các dịp lễ hội ở miền Bắc, tái hiện luật chơi cờ tướng với những “quân cờ” là người thật.
Ngoài ra, không thể không nhắc đến những hình ảnh về cuộc sống thường nhật của người phụ nữ nông thôn, với đôi chân lấm bùn trên đồng ruộng, thể hiện sự tần tảo và vất vả của họ.
Những bức ảnh này ra đời trong bối cảnh Albert Kahn (1860-1940), một chủ ngân hàng và nhà từ thiện người Pháp, ấp ủ dự án “Kho lưu trữ của hành tinh” từ năm 1909. Ông mong muốn lưu giữ hình ảnh về 50 quốc gia trên thế giới bằng kỹ thuật chụp ảnh màu tiên tiến nhất thời bấy giờ. Để thực hiện dự án này, Kahn đã thuê nhiều nhiếp ảnh gia đến các quốc gia khác nhau, trong đó có Léon Busy đến Việt Nam.
Trong thời gian ở Việt Nam, Léon Busy không chỉ ghi lại hình ảnh về con người mà còn chụp nhiều cảnh quan Hà Nội. Các tác phẩm của ông đã được triển lãm nhiều lần tại Hà Nội, gần đây nhất là sự kiện “Hà Nội – Khởi đầu một đô thị kiểu phương Tây ở Đông Nam Á” vào tháng 4/2023, cho thấy giá trị lịch sử và văn hóa to lớn mà những bức ảnh này mang lại.
Admin
Nguồn: VnExpress
