Hướng tới kỷ niệm 100 năm ra mắt cuốn tiểu thuyết kinh điển “The Great Gatsby” (1925-2025), giới mộ điệu đang nhìn lại bức họa bìa mang tính biểu tượng do họa sĩ Francis Cugat thực hiện. Bức tranh, với chất liệu bột màu, khắc họa gương mặt phụ nữ với đôi mắt đượm buồn và bờ môi đỏ thắm, lơ lửng giữa bầu trời xanh thẳm, phía dưới là thành phố hoa lệ rực rỡ ánh đèn.
Ít ai biết rằng, trước khi được giao trọng trách thiết kế bìa cho cuốn tiểu thuyết đang trong giai đoạn hoàn thiện của F. Scott Fitzgerald vào năm 1924, Francis Cugat chỉ là một họa sĩ vô danh. Theo tạp chí Smithsonian Magazine, Cugat có lẽ đã lấy cảm hứng từ những đoạn văn trong bản thảo dang dở của Fitzgerald, mang tên “Among the Ash Heaps and Millionaires” (Giữa những đống tro tàn và triệu phú). Trong các phác thảo ban đầu, họa sĩ đã hình dung một khuôn mặt trừu tượng khổng lồ, lơ lửng trên một vùng đất công nghiệp tiêu điều, thay vì khung cảnh thành phố rực rỡ sắc màu như sau này, gợi nhớ đến Quảng trường Thời đại và khu vui chơi Coney Island.

Khi Fitzgerald xem bản vẽ đầu tiên của bìa sách, ông đang ở miền Nam nước Pháp để hoàn thành tiểu thuyết. Lo sợ bức họa có thể bị bán cho một cuốn sách khác, ông đã viết thư cho biên tập viên Max Perkins: “Lạy Chúa, đừng giao bìa sách mà anh đang giữ cho ai khác. Tôi đã đưa nó vào tác phẩm rồi”.
Trong cuốn hồi ký “A Moveable Feast” (1964), nhà văn Ernest Hemingway cho rằng Fitzgerald đã lấy cảm hứng từ chính bức vẽ bìa sách để viết nên “The Great Gatsby”. Hemingway kể: “Nó trông giống bìa của một cuốn khoa học viễn tưởng tồi tệ. Scott bảo tôi đừng lo lắng, rằng nó liên quan đến những biển quảng cáo dọc đường cao tốc ở Long Island, một yếu tố quan trọng trong câu chuyện”.
Theo The Literary Shed, một số người tin rằng họa sĩ Francis Cugat muốn đôi mắt trong bức họa thể hiện hình ảnh Daisy, nhân vật nữ chính của tác phẩm, đang dõi mắt xuống thành phố New York. Trong khi đó, nhà văn Fitzgerald lại diễn giải chúng là đôi mắt của bác sĩ nhãn khoa TJ Eckleburg trên biển quảng cáo.
Ánh sáng rực rỡ là một trong những mô típ xuyên suốt tiểu thuyết, tượng trưng cho sự xa hoa, ham muốn, thừa thãi và cả sự mù quáng. Người kể chuyện Nick Carraway đã miêu tả ấn tượng về ánh sáng lộng lẫy phát ra từ căn biệt thự của Gatsby: “Hai giờ chiều, cả góc bán đảo bừng sáng, tỏa xuống những bụi cây một cách kỳ ảo và tạo nên loạt tia sáng mảnh dài trên các sợi dây điện bên đường. Rẽ vào một góc, tôi thấy đó là nhà của Gatsby, được thắp sáng từ tháp đến tầng hầm”.
Tạp chí Smithsonian Magazine nhận định rằng không có ảnh bìa nào phù hợp với tác phẩm hơn “Celestial Eyes” của Francis Cugat, bởi “hình ảnh và văn bản dường như ăn khớp một cách hoàn hảo”. Cùng với cuốn tiểu thuyết vĩ đại, sáng tác của Francis Cugat đã trở thành một trong những bìa sách mang tính biểu tượng nhất mọi thời đại, theo Artnet.

“The Great Gatsby” được Modern Library xếp ở vị trí thứ hai trong danh sách 100 tiểu thuyết hay nhất của thế kỷ 20. Tạp chí Time cũng vinh danh tác phẩm này là một trong 10 cuốn sách vĩ đại nhất mọi thời đại. Cuốn sách là tiếng vọng của nước Mỹ trong “những năm 20 gầm thét” hay “thời đại nhạc Jazz” theo cách gọi của F. Scott Fitzgerald, một thời kỳ xa hoa nhưng chóng tàn.

Tác phẩm đã được chuyển thể thành phim điện ảnh, ra mắt khán giả vào tháng 6/2013, với sự tham gia của tài tử Leonardo DiCaprio và Carrey Mulligan. Năm 2020, tác giả Farris Smith đã cho ra mắt tiểu thuyết “Nick”, tiền truyện của “The Great Gatsby”, dựa trên cảm hứng về nhân vật nhà văn Nick, người dẫn chuyện trong tác phẩm gốc.
F. Scott Fitzgerald (1896-1940) là một nhà văn người Mỹ, nổi tiếng với các tác phẩm viết về “thời đại nhạc Jazz”. Ông gây tiếng vang lớn với tiểu thuyết đầu tay “This Side of Paradise” (Phía bên kia địa đàng, 1920). Nhiều tác phẩm sau này của ông cũng ghi dấu ấn sâu sắc như “Flappers and Philosophers” (Những cô nàng và những triết gia, 1920), “The Beautiful and Damned” (Đẹp và đáng nguyền rủa, 1922), “Vegetable” (Rau cỏ, 1923).
Francis Cugat (1893-1981), sinh tại Barcelona, Tây Ban Nha, là một họa sĩ, nhà thiết kế đồ họa. Từ giữa những năm 1940, ông là cố vấn Technicolor (chuỗi các quy trình làm phim màu) cho hơn 60 bộ phim Hollywood.
Admin
Nguồn: VnExpress