Tôi chưa từng nghĩ mình sẽ viết những dòng này. Vài tháng trước, tôi còn tràn đầy tự tin về việc xây dựng một quán cà phê nhỏ, ấp ủ bao nhiêu ước mơ. Mọi chuyện bắt đầu khi tôi quyết định rời bỏ công việc văn phòng. Sau tám năm gắn bó với vị trí marketing tại một agency, tôi quyết định chuyển hướng sang kinh doanh quán cà phê – một ý tưởng nung nấu từ thời sinh viên. Thay vì chạy theo KPI, tôi khao khát tự làm chủ, được đón khách bằng nụ cười, tự tay lựa chọn âm nhạc và thiết kế menu theo phong cách riêng.
Tôi đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng. Gần ba tháng trời, tôi miệt mài khảo sát thị trường, học pha chế và tìm thuê một mặt bằng trên con phố nhỏ gần ba trường đại học lớn ở Hà Nội, nơi có lượng sinh viên qua lại đông đúc. Tôi đầu tư gần 500 triệu đồng để tạo nên không gian quán theo phong cách “vintage tối giản” với bàn ghế gỗ, cây xanh, ánh đèn vàng dịu nhẹ và playlist nhạc indie du dương – tất cả đều hoàn hảo như những gì tôi mơ ước.
Ngày khai trương, bạn bè và người thân đến chúc mừng, tôi xúc động nghẹn ngào. Lúc đó, tôi tin rằng mình đã chọn đúng con đường. Thời gian đầu, tình hình kinh doanh khá khả quan. Nhờ hiệu ứng khai trương, các chương trình khuyến mãi hấp dẫn và quảng cáo rầm rộ, mỗi ngày tôi bán được khoảng 150 đồ uống, một con số đầy hứa hẹn.
Tuy nhiên, chưa đầy một tháng sau, quán trở nên vắng vẻ một cách đáng ngạc nhiên. Rất ít khách hàng quay lại lần thứ hai. Có những ngày, tôi chỉ bán được chưa đến 10 ly nước, chủ yếu là cà phê và bạc xỉu với giá 25.000 – 35.000 đồng. Tôi tự động viên mình rằng có lẽ sinh viên đã hết tiền vào cuối tháng.
Không nản lòng, tôi quyết định thay đổi concept lần đầu tiên. Tôi cho dán banner lớn ngay ngoài đường, đổi tông màu logo từ nâu trầm sang cam trẻ trung và giới thiệu “combo sinh viên” với giá ưu đãi chỉ 39.000 đồng, bao gồm một đồ uống và một bánh ngọt. Biện pháp này có hiệu quả đôi chút khi lượng khách tăng nhẹ, nhưng không đáng kể. Trong khi đó, bánh ngọt bán rất chậm, khiến tôi lỗ thêm chi phí nguyên liệu và điện lạnh.
Tôi không dễ dàng bỏ cuộc và bắt tay vào cuộc thay đổi lần thứ hai, chuyển quán sang mô hình “work cafe”. Tôi đầu tư thêm ổ cắm điện, ghế ngồi thoải mái, đường truyền wifi mạnh và máy in mini để phục vụ tối đa nhu cầu của khách hàng. Sau đó, cũng có một số sinh viên và nhân viên văn phòng đến học tập và làm việc, nhưng họ thường chỉ gọi một món đồ uống rẻ tiền rồi ngồi lì từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Tôi bắt đầu tính toán chi tiết từng khoản chi phí: điện, nước, rửa ly, lương nhân viên, nguyên liệu, quảng cáo… Mỗi tháng, tôi “đốt” gần 30 triệu đồng trong khi doanh thu không vượt quá 20 triệu.
Lần thay đổi concept thứ ba là khi tôi thực sự hoảng loạn. Tôi thuê một “food stylist” về chụp ảnh menu mới, bổ sung các loại nước “healthy” như cold brew cam sả, detox dứa cần tây… Nhưng càng cố gắng, tôi càng thua lỗ. Tôi bắt đầu nghi ngờ rằng mình đã đi sai hướng. Tôi nhận ra rằng mình thất bại vì không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu: sinh viên, dân văn phòng, người thích đọc sách hay những người đam mê “sống ảo”? Tôi muốn phục vụ tất cả mọi người, nhưng cuối cùng lại không giữ chân được ai.
Sau gần một năm chật vật gồng lỗ, cuối cùng tôi buộc phải sang nhượng quán với giá chỉ bằng một phần tư số tiền đầu tư ban đầu. Tôi từng nghĩ rằng chỉ cần có đam mê là đủ. Nhưng giờ đây, tôi hiểu rằng kinh doanh cà phê không hề lãng mạn như những bức ảnh trên Instagram. Thị trường đang bão hòa, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu và chỉ sẵn sàng chi tiền khi thấy được giá trị thực sự. Một ly cà phê không chỉ cần ngon mà còn phải tạo ra lý do để khách hàng quay lại. Không gian đẹp thôi là chưa đủ, cần phải có sự khác biệt. Giá rẻ cũng không đủ, cần phải đi kèm với những trải nghiệm đáng nhớ.
Tôi chỉ muốn nhắn nhủ với những ai đang có ý định mở quán cà phê rằng hãy thật tỉnh táo, đừng vội vàng dồn hết vốn liếng vào một canh bạc chỉ dựa trên giấc mơ và kỳ vọng, và đừng quá tin vào việc mình “chắc chắn sẽ thành công”. Hãy chuẩn bị sẵn sàng tinh thần đối mặt với khả năng quán của bạn sẽ ế ẩm trong một thời gian dài.
Admin
Nguồn: VnExpress
