Chính sách tiền lương mới có hiệu lực từ tháng 7/2024 đã mang đến những thay đổi đáng kể cho thu nhập của nhiều người lao động, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức mới về thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
Chị Thu Hương, một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, là một ví dụ điển hình. Trước đây, với mức lương cơ bản và các khoản phụ cấp, thu nhập của chị vừa đủ trang trải cuộc sống mà không phải đóng thuế TNCN. Tuy nhiên, sau khi lương tăng hơn 30%, tổng thu nhập của chị đã vượt ngưỡng chịu thuế, khiến chị không khỏi băn khoăn.
Theo biểu thuế lũy tiến hiện hành, người có thu nhập từ lương như chị Hương phải chịu thuế theo 7 bậc, với thuế suất từ 5% đến 35%. Nhiều chuyên gia cho rằng các bậc thuế này quá gần nhau ở mức thu nhập thấp và trung bình, dẫn đến tình trạng người lao động dễ dàng bị “nhảy bậc” khi lương tăng.
Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính đã đưa ra dự thảo Luật Thuế TNCN (thay thế) với hai phương án biểu thuế lũy tiến 5 bậc. Cả hai phương án đều đề xuất mức thuế suất tối thiểu 5% áp dụng cho thu nhập tính thuế từ 10 triệu đồng/tháng trở lên, và mức tối đa 35% áp dụng cho thu nhập trên 80 triệu đồng (phương án 1) hoặc 100 triệu đồng (phương án 2).
Nhiều ý kiến chuyên gia đồng tình với việc giảm số bậc thuế xuống còn 5, cho rằng điều này sẽ giúp đơn giản hóa hệ thống quản lý và đảm bảo tính công bằng. Tuy nhiên, một số chuyên gia cũng lưu ý rằng khoảng cách giữa các bậc thuế trong cả hai phương án đều tăng khá nhanh, đặc biệt là ở các ngưỡng đầu tiên, có thể gây thêm gánh nặng cho người có thu nhập trung bình.
Ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán thuế Keytas, đề xuất nên cân nhắc giữ lại thuế suất 10% để giảm bớt sự chênh lệch giữa các bậc thuế đầu tiên. PGS.TS. Trần Văn Tùng từ Đại học Công nghệ TP HCM (HUTECH) cũng kiến nghị tương tự, đồng thời đề xuất áp dụng mức thuế 10% cho thu nhập từ 15-30 triệu đồng/tháng, 15% cho thu nhập 30-50 triệu đồng, 20% cho thu nhập 50-80 triệu đồng, và 25-30% cho thu nhập trên 80 triệu đồng.
Một vấn đề khác được các chuyên gia đề cập là mức thuế suất tối đa 35% hiện nay. TS Âu Thị Nguyệt Liên từ Đại học Nguyễn Tất Thành cho rằng mức thuế này có thể gây thêm gánh nặng cho nhóm người có thu nhập trung bình, đặc biệt là những người có thu nhập khoảng 30-32 triệu đồng/tháng.
Ngoài ra, nhiều chuyên gia cũng cho rằng Việt Nam nên xem xét giảm mức thuế suất tối đa xuống còn 20-25%, tương đương với thuế thu nhập doanh nghiệp, để khuyến khích tích lũy và đầu tư, đồng thời tăng tính cạnh tranh trong thu hút nhân tài.
Bà Nguyễn Thùy Dương, Giám đốc KPMG Việt Nam, phân tích rằng phương án 2, với ngưỡng chịu thuế suất cao nhất 35% được nâng lên 100 triệu đồng/tháng, là một bước tiến đáng kể. Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng mức thuế suất này vẫn cao hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực. Do đó, bà đề xuất kết hợp ngưỡng chịu thuế cao nhất của phương án 2 với việc giảm thuế suất cao nhất xuống 30% để tạo sự hợp lý và cạnh tranh hơn.
Việc điều chỉnh chính sách thuế TNCN là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo tính công bằng, khuyến khích phát triển kinh tế và phù hợp với thông lệ quốc tế. Kinh nghiệm từ các quốc gia khác cho thấy có nhiều cách thiết kế bậc thuế và mức thuế suất khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện kinh tế và xã hội của từng nước.
TS. Lê Khánh Lâm, Chủ tịch Hội đồng thành viên RSM Việt Nam, nhấn mạnh rằng chính sách thuế TNCN cần đảm bảo người có thu nhập cao đóng thuế nhiều hơn, đồng thời khuyến khích lao động, đầu tư, tiết kiệm và bảo vệ nhóm yếu thế. Việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế là cần thiết, nhưng cũng cần điều chỉnh để phù hợp với thực tế của Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
