Luật Công nghiệp công nghệ số vừa được Quốc hội thông qua đã chính thức công nhận tài sản số và bảo vệ chúng theo khuôn khổ pháp luật tương tự như tài sản thực, mở ra một chương mới cho ngành công nghiệp tài sản số tại Việt Nam.
Ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin, nhấn mạnh rằng trước đây, người sở hữu tài sản số trong nước hoạt động trong một vùng pháp lý không rõ ràng, thiếu sự bảo vệ từ pháp luật. Luật mới này sẽ thiết lập một khung pháp lý minh bạch cho tài sản số, tài sản ảo và tài sản mã hóa.
Tại sự kiện GM Vietnam 2025, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Phạm Tiến Dũng, đánh giá cao Việt Nam là một trong số ít quốc gia đã đưa ra định nghĩa rõ ràng về tài sản số và các vấn đề liên quan, tạo tiền đề pháp lý cho việc xây dựng các nghị định hướng dẫn. Ông cũng cho rằng, dù Ngân hàng Nhà nước chỉ tham gia một phần vào lĩnh vực này, nhưng việc có một khung pháp lý hoàn chỉnh là một tín hiệu đáng mừng, đặc biệt khi hoạt động ngân hàng ngày càng gắn liền với công nghệ và có thể hưởng lợi lớn từ những đổi mới công nghệ.

Tháng 7 vừa qua, Quốc hội cũng đã thông qua nghị quyết về việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Mô hình này bao gồm các hoạt động đổi mới sáng tạo và các sàn giao dịch chuyên biệt, trong đó có sàn giao dịch tài sản số. Tiếp đó, vào tháng 8, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo nghị quyết thí điểm về thị trường tài sản số. Ngân hàng Nhà nước nhận thấy rằng các trung tâm tài chính mới nổi trên thế giới đều có các hoạt động liên quan đến tài sản số.
Ông Dũng cho biết, TP HCM và Đà Nẵng đã dành những khu đất đẹp và rộng lớn để phát triển các trung tâm tài chính, bao gồm cả hoạt động đổi mới sáng tạo và sàn giao dịch tài sản số, kỳ vọng thu hút doanh nhân, doanh nghiệp và nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực này.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Xuân Tiến, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Chi hội Blockchain TP HCM, nhận định rằng Luật Công nghiệp công nghệ số, dự kiến có hiệu lực từ năm 2026, sẽ mở ra cơ hội lớn để xây dựng một ngành công nghiệp tài sản số vững mạnh tại Việt Nam.
Việc tài sản số được công nhận về mặt pháp lý sẽ tạo ra một sân chơi công bằng hơn cho các startup trong lĩnh vực này so với các doanh nghiệp truyền thống. Điều này giúp họ dễ dàng thu hút đầu tư, mở rộng hợp tác, quảng bá sản phẩm và tiếp cận với nhiều người dùng hơn. Ngoài ra, họ cũng có thể mở rộng hoạt động ra ngoài lĩnh vực công nghệ và tài chính (fintech), ứng dụng tài sản số vào nhiều ngành công nghiệp khác.
Ông Tiến cũng cho rằng, khung pháp lý mới sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp truyền thống tìm hiểu và ứng dụng công nghệ blockchain, từ đó tạo ra các sản phẩm tài sản số mới, đặt nền móng cho sự hình thành của một ngành công nghiệp mới tại Việt Nam.
Trước đây, nhiều startup blockchain Việt Nam đã phải lựa chọn đặt trụ sở ở nước ngoài do thiếu một khung pháp lý rõ ràng trong nước. Luật mới này được xem là một tín hiệu mở cửa thị trường, có khả năng thu hút các công ty quay trở lại Việt Nam và tạo sự hấp dẫn đối với các doanh nghiệp quốc tế muốn tìm kiếm cơ hội đầu tư. Tuy nhiên, quyết định “hồi hương” của các startup Việt còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác, bao gồm các chính sách ưu đãi, cơ chế thuế đối với tài sản số và mức độ cởi mở của thị trường.
Bà Lynn Hoàng, Giám đốc quốc gia của Binance tại Việt Nam, cho biết giai đoạn 2017-2019 được xem là thời kỳ “miền tây hoang dã” của thị trường tài sản số. Sau giai đoạn ban đầu này, chính phủ của nhiều quốc gia bắt đầu quan tâm và xây dựng các quy định quản lý. Dựa trên cơ sở đó, mỗi quốc gia và khu vực đã phát triển các chính sách riêng về tài sản số và tài sản mã hóa, nhưng đều nhận thấy tiềm năng lớn của công nghệ blockchain trong tương lai.
Bà Hoàng lấy ví dụ về UAE, quốc gia đã ban hành luật về tài sản số và thành lập cơ quan quản lý vào năm 2022. Chỉ một năm sau đó, số lượng doanh nghiệp tài sản số thành lập tại Dubai đã tăng vọt. Sự hiện diện của các công ty fintech đã giúp tăng 51% lượng giao dịch tài sản số ở Dubai. Chính sách cởi mở cũng góp phần làm gia tăng 27,7% lượng người di cư đến đây sinh sống và làm việc.

Theo Luật Công nghiệp công nghệ số, tài sản số được định nghĩa là tài sản được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bằng công nghệ số trên môi trường điện tử. Nhà nước sẽ quản lý toàn diện quá trình hình thành và giao dịch loại tài sản này, bao gồm cả quyền sở hữu, nghĩa vụ của các bên liên quan, vấn đề an ninh mạng và phòng chống rửa tiền.
Theo thống kê năm 2024 của Triple-A, Việt Nam đứng thứ hai trên thế giới về tỷ lệ sở hữu tiền mã hóa, một loại tài sản số, với 21 triệu người nắm giữ. Việt Nam cũng xếp thứ năm về mức độ cởi mở với tiền mã hóa theo Báo cáo chỉ số chấp nhận tiền mã hóa toàn cầu (Global Crypto Adoption Index – GCAI) do Chainalysis thực hiện.
Admin
Nguồn: VnExpress