Tại nhiều vùng nông thôn và khu vực ven đô ở Việt Nam, nước ngầm từ giếng vẫn là nguồn cung cấp nước sinh hoạt chủ yếu. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế và môi trường cảnh báo rằng việc sử dụng nguồn nước này trong thời gian dài mà không qua xử lý đúng cách có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe con người và môi trường.
Một trong những nguy cơ hàng đầu đến từ nước ngầm là khả năng nhiễm các kim loại nặng độc hại như asen (thạch tín), chì và mangan. Những chất này tồn tại tự nhiên trong các tầng đất đá và có thể xâm nhập vào mạch nước ngầm khi người dân khai thác. Đã có những ghi nhận về việc nồng độ asen trong một số mẫu nước giếng ở đồng bằng sông Hồng và khu vực Tây Nam Bộ vượt quá ngưỡng cho phép theo quy định của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Việc sử dụng nước nhiễm asen lâu dài có thể dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư da, phổi, bàng quang, rối loạn hệ thần kinh, sạm da và rụng tóc.
Bên cạnh đó, nước giếng đào hoặc giếng khoan tại các khu dân cư đông đúc, gần khu chăn nuôi, nhà vệ sinh tự hoại hoặc bãi rác có nguy cơ cao bị ô nhiễm vi sinh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước giếng có thể chứa các vi khuẩn như E.coli và coliform, là nguyên nhân chính gây ra các bệnh đường ruột như tiêu chảy, tả, lỵ và thương hàn. Điều đáng lo ngại là phần lớn người dân sử dụng nước giếng khoan không qua xử lý hoặc chỉ lọc thô sơ bằng bể cát hoặc than hoạt tính, những biện pháp không thể loại bỏ hoàn toàn các vi sinh vật gây bệnh.
Ngoài những nguy cơ về sức khỏe, việc khai thác nước ngầm quá mức còn gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho môi trường. Việc hút nước liên tục từ các tầng chứa nước ngầm làm giảm mực nước, phá vỡ sự cân bằng địa chất, dẫn đến tình trạng sụt lún nền đất, đặc biệt là tại các đô thị lớn như TP HCM và Cần Thơ. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhiều khu vực ở TP HCM đang bị lún trung bình từ 1 đến 2 cm mỗi năm, và việc khai thác nước ngầm không kiểm soát là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này.
Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và đảm bảo sự phát triển bền vững, nhiều địa phương đã triển khai các chính sách khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng nước máy hoặc nước sạch tập trung. Tuy nhiên, việc thay đổi thói quen và tâm lý “an tâm” khi thấy nước giếng trong, không mùi của người dân đang là một thách thức lớn.
Các chuyên gia khuyến cáo rằng, ngay cả khi nước giếng có vẻ trong, không màu và không có mùi vị lạ, người dân vẫn cần tiến hành xét nghiệm định kỳ để phát hiện các yếu tố nguy hại tiềm ẩn. Về lâu dài, việc sử dụng nước máy đạt chuẩn hoặc lắp đặt hệ thống lọc chuyên dụng được xem là giải pháp an toàn và bền vững hơn để bảo vệ sức khỏe và môi trường.
Admin
Nguồn: VnExpress
