Ngày 8/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo Armenia và Azerbaijan đã đạt được thỏa thuận lịch sử, cam kết chấm dứt vĩnh viễn mọi xung đột, mở ra chương mới trong quan hệ song phương. Thỏa thuận này bao gồm việc mở cửa cho thương mại, du lịch, thiết lập quan hệ ngoại giao, đồng thời tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của cả hai quốc gia.
Trước đó, Tổng thống Trump đã chủ trì cuộc gặp thượng đỉnh tại Nhà Trắng giữa Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan. Tại sự kiện quan trọng này, lãnh đạo hai nước đã chính thức ký kết thỏa thuận hòa bình với sự trung gian của Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Họ đã xung đột trong một thời gian rất dài, suốt 35 năm. Nhưng giờ đây, họ sẽ trở thành bạn bè và duy trì mối quan hệ hữu nghị này trong một thời gian dài.” Ông cũng cho biết thêm rằng Mỹ sẽ dỡ bỏ các hạn chế hợp tác quân sự với Azerbaijan, mở đường cho sự hợp tác sâu rộng hơn trong lĩnh vực quốc phòng.
Ngoài ra, Tổng thống Trump tiết lộ rằng Mỹ đã ký kết các thỏa thuận riêng rẽ với cả Armenia và Azerbaijan để mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, thương mại, công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, chi tiết cụ thể của các thỏa thuận hợp tác này chưa được công bố.
Cả Tổng thống Azerbaijan Aliyev và Thủ tướng Armenia Pashinyan đều bày tỏ sự ca ngợi đối với vai trò kiến tạo hòa bình của Tổng thống Trump, đồng thời khẳng định sẽ đề cử ông cho giải Nobel Hòa bình vì những đóng góp to lớn này.
Xung đột giữa Armenia và Azerbaijan đã kéo dài hàng thập kỷ, chủ yếu xoay quanh vấn đề tranh chấp lãnh thổ Nagorno-Karabakh. Vào tháng 9/2023, Azerbaijan đã tiến hành chiến dịch quân sự nhằm giành lại quyền kiểm soát Nagorno-Karabakh từ lực lượng ly khai thân Armenia, chấm dứt gần ba thập kỷ chia cắt lãnh thổ. Ba tháng sau đó, Armenia và Azerbaijan đã ra tuyên bố chung về ý định đàm phán một hiệp ước hòa bình toàn diện.
Hai nước đã trải qua nhiều vòng đàm phán, bao gồm cả cuộc đàm phán tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) vào tháng trước, nhưng không đạt được bước đột phá đáng kể nào cho đến khi cùng tham dự cuộc gặp do Tổng thống Trump chủ trì.
Thỏa thuận hòa bình giữa Armenia và Azerbaijan, nếu được duy trì một cách bền vững, sẽ là một thành tựu quan trọng đối với chính quyền Tổng thống Trump. Gần đây, ông đã tích cực đóng vai trò là nhà kiến tạo hòa bình toàn cầu, góp phần giúp nhiều quốc gia đạt được các thỏa thuận ngừng xung đột, như thỏa thuận ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan, cũng như thỏa thuận hòa bình giữa Rwanda và Cộng hòa Dân chủ Congo.
Admin
Nguồn: VnExpress
