Bệnh Chikungunya (Chikv), do virus Chikungunya gây ra, đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng y tế toàn cầu. Bệnh lây lan từ người sang người thông qua vết đốt của muỗi vằn cái, chủ yếu là Aedes aegypti và Aedes albopictus, những loài cũng là trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết, Zika và sốt vàng da.
Chikv đã được ghi nhận tại hơn 110 quốc gia trên thế giới. Gần đây, thành phố Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc đã trải qua một đợt bùng phát dịch với hơn 7.000 ca nhiễm. Tình hình này đã khiến chính quyền địa phương yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân khi mua các loại thuốc hạ sốt và giảm đau khớp. Tại Việt Nam, bệnh Chikv đã được phát hiện từ năm 1975, tuy nhiên, đến nay chưa ghi nhận bất kỳ vụ dịch lớn nào.
Thời gian ủ bệnh Chikv kéo dài khoảng 2-12 ngày, thường là 4-8 ngày, tính từ khi bị muỗi nhiễm virus đốt. Các triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm sốt đột ngột, sưng và đau khớp dữ dội, đau đầu, đau cơ, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban. Điều đáng lưu ý là các triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với sốt xuất huyết và Zika, gây khó khăn trong việc chẩn đoán.
Nếu không được điều trị kịp thời, Chikv có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như ảnh hưởng đến mắt, tim, hệ thần kinh, gây suy đa tạng và thậm chí tử vong. Trẻ sơ sinh, người cao tuổi và những người có bệnh nền là những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh và gặp biến chứng. Nhiều bệnh nhân sau khi khỏi bệnh vẫn phải đối mặt với di chứng đau khớp kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh Chikv, việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm nhẹ các triệu chứng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết đã có hai loại vaccine ngừa Chikv được phê duyệt ở một số quốc gia, nhưng chúng chưa được sử dụng rộng rãi và chưa có mặt tại Việt Nam.
Do đó, các biện pháp phòng bệnh Chikv vẫn là ưu tiên hàng đầu. Các biện pháp này tương tự như phòng ngừa sốt xuất huyết, bao gồm diệt muỗi, lăng quăng, giữ vệ sinh nhà cửa thông thoáng, loại bỏ nước đọng trong các vật chứa như chai, lọ, lốp xe, mặc quần áo dài, ngủ màn kể cả ban ngày và sử dụng kem chống muỗi. Ngoài ra, việc tiêm vaccine phòng ngừa sốt xuất huyết cũng là một biện pháp chủ động, đặc biệt khi Việt Nam đang bước vào mùa cao điểm của bệnh này.
Vaccine sốt xuất huyết được chỉ định cho người từ 4 tuổi trở lên, với phác đồ hai mũi tiêm cách nhau ba tháng. Phụ nữ nên hoàn thành lịch tiêm trước khi mang thai ít nhất một tháng, tốt nhất là ba tháng. Vaccine giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hơn 80% và giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%.
Bên cạnh đó, vaccine sốt vàng da cũng được khuyến cáo cho những người thường xuyên đi lại hoặc có kế hoạch du lịch đến các vùng có dịch bệnh lưu hành, như một số khu vực ở châu Phi cận Sahara, Nam Mỹ và Trung Mỹ. Vaccine nên được tiêm ít nhất 10 ngày trước khi đi, với lịch tiêm một mũi duy nhất cho người từ 9 tháng tuổi trở lên.
Admin
Nguồn: VnExpress
