Những cảnh báo về hóa đơn giấy độc hại lan truyền trên mạng xã hội, đặc biệt là TikTok, đang thu hút sự chú ý của nhiều người. Trong một video, tiến sĩ Tania Elliot, chuyên gia về dị ứng, đã khuyến cáo không nên chạm vào hóa đơn giấy vì chúng chứa bisphenol A (BPA), một hóa chất có thể gây vô sinh, mất cân bằng nội tiết tố và ung thư.
Thực tế, cảnh báo này không hoàn toàn vô căn cứ. Trước đây, phần lớn hóa đơn giấy sử dụng BPA, một chất gây rối loạn nội tiết liên quan đến các vấn đề sinh sản, kháng insulin và nhiều bệnh lý khác. Tuy nhiên, trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, BPA đã được thay thế phần lớn bằng bisphenol S (BPS).
Theo Nancy Hopf, nhà độc chất học công nghiệp tại Đại học Lausanne, Thụy Sĩ, hiện tại, giới khoa học có rất ít thông tin về BPS, đặc biệt là về tác động của nó lên cơ thể và ngưỡng phơi nhiễm an toàn. Mức độ rủi ro từ hóa đơn giấy phụ thuộc vào tần suất và thời gian tiếp xúc.
Hóa đơn giấy thường được in trên giấy nhiệt, sử dụng lớp phủ thuốc nhuộm và chất hiện hình phản ứng với nhiệt để tạo chữ. Lớp phủ này trước đây chứa BPA, một chất có cấu trúc tương tự estrogen, hormone tương tác với nhiều tế bào trong cơ thể, bao gồm hệ sinh sản và não bộ. Sự tương tác này có thể dẫn đến kháng insulin, tiểu đường tuýp 2, béo phì và vô sinh.
Khoảng 10 năm trước, hầu hết các nhà bán lẻ lớn ở Mỹ đã chuyển sang sử dụng BPS thay cho BPA. Một nghiên cứu năm 2023 trên 571 hóa đơn từ 24 bang cho thấy chỉ có 1% chứa BPA, trong khi 85% chứa BPS. Tuy nhiên, tiến sĩ Andrea Gore, giáo sư dược lý và độc chất học tại Đại học Texas ở Austin, nhấn mạnh rằng chưa thể khẳng định BPS an toàn hơn BPA. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy BPS cũng có khả năng bắt chước estrogen và gây ra các tác động tương tự, đặc biệt là đối với sức khỏe sinh sản.
Các thí nghiệm trên chuột mang thai cho thấy việc tiếp xúc với BPS ở mức tương đương với con người có thể khiến chuột cái khó thụ thai và sinh ít con hơn. Một nghiên cứu năm 2019 trên 1.841 phụ nữ mang thai ở Trung Quốc cho thấy nhóm có nồng độ BPS cao nhất trong nước tiểu có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn 68% so với nhóm có nồng độ thấp nhất. California gần đây đã liệt kê BPS là chất độc sinh sản cho cả nam và nữ. Một số nghiên cứu khác cũng liên hệ BPS với béo phì, kháng insulin và các vấn đề về mạch máu ở trẻ em.
Giáo sư Jonathan Martin, nhà độc chất học tại Đại học Stockholm, nhận định rằng mặc dù khó có thể chứng minh trực tiếp việc cầm hóa đơn giấy gây ra các vấn đề sức khỏe, nhưng những bằng chứng hiện tại đủ để khuyến cáo nên hạn chế tiếp xúc với chúng. Cả BPA và BPS đều có thể thẩm thấu qua da, nhưng quá trình này diễn ra chậm, mất vài giờ để xâm nhập vào cơ thể. Do đó, việc tiếp xúc trong vài giây hoặc vài phút thường không đáng lo ngại.
Đối với những người làm việc trong ngành bán lẻ, việc đeo găng tay nitrile có thể giúp giảm thiểu rủi ro. Khi đi mua sắm, nên rửa tay sớm vì bụi từ hóa đơn nhiệt có thể bám lại trên da trong một thời gian. Tuy nhiên, không nên sử dụng nước rửa tay khô vì có thể làm tăng khả năng hấp thụ hóa chất. Nên hạn chế diện tích da tiếp xúc, chỉ cầm hóa đơn bằng đầu ngón tay, tránh để hóa đơn tiếp xúc với quần áo hoặc trong tầm tay trẻ nhỏ, và vứt bỏ ngay sau khi sử dụng.
Một giải pháp đơn giản và hiệu quả là chọn nhận hóa đơn điện tử thay vì hóa đơn giấy. Tiến sĩ Gore cho rằng đây không chỉ là cách tự bảo vệ bản thân mà còn giúp giảm nguy cơ cho nhân viên thu ngân, những người phải xử lý hàng nghìn hóa đơn mỗi ngày.
Admin
Nguồn: VnExpress
