Sỏi thận đang ngày càng trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, phần lớn do sự thay đổi trong chế độ ăn uống, lối sống ít vận động và việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn. Mặc dù có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự hình thành sỏi thận, chế độ ăn uống đóng một vai trò then chốt trong cả việc phát triển và phòng ngừa căn bệnh này.
Bác sĩ Utkarsh Gupta, chuyên gia về phẫu thuật nội soi xâm lấn tối thiểu tại Bệnh viện Đa khoa Silverstreak, Ấn Độ, đã chỉ ra một số loại thực phẩm và đồ uống mà chúng ta nên hạn chế để ngăn ngừa sỏi thận và phòng tránh tái phát.
**Thực phẩm giàu oxalat**
Oxalat là một hợp chất tự nhiên có mặt trong nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Đối với một số người, đặc biệt là những người dễ bị sỏi canxi oxalat (loại sỏi phổ biến nhất), oxalat có thể kết hợp với canxi trong thận, dẫn đến hình thành sỏi.
Các loại thực phẩm chứa hàm lượng oxalat cao bao gồm rau bina (cải bó xôi), củ cải đường, khoai lang, đại hoàng, cải cầu vồng, đậu bắp, các loại hạt (như hạnh nhân, hạt điều và đậu phộng), và thậm chí một số loại trái cây như dâu tây và quả mâm xôi. Sô cô la và trà đen cũng là những nguồn cung cấp oxalat đáng kể.
Tuy nhiên, việc loại bỏ hoàn toàn những thực phẩm này khỏi chế độ ăn uống có thể không cần thiết. Thay vào đó, hãy kết hợp chúng với các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai paneer hoặc sữa đông trong bữa ăn. Điều này có thể giúp oxalat liên kết với canxi trong đường tiêu hóa thay vì trong thận, từ đó giảm nguy cơ hình thành sỏi.
**Protein động vật**
Tiêu thụ quá nhiều protein động vật có thể làm tăng nồng độ axit uric và canxi trong nước tiểu, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành sỏi axit uric và canxi oxalat. Đặc biệt, thịt đỏ, nội tạng động vật và động vật có vỏ là những thực phẩm cần được tiêu thụ một cách điều độ.
Những người có tiền sử sỏi thận thường được khuyến nghị nên ăn một lượng vừa phải các loại thực phẩm không phải chay và cân bằng bữa ăn bằng cách bổ sung nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
**Lượng natri cao**
Hàm lượng natri cao trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến việc bài tiết nhiều canxi hơn qua nước tiểu, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Các nguồn natri phổ biến bao gồm đồ ăn nhẹ đóng gói, dưa chua, thực phẩm đóng hộp và thịt chế biến sẵn như xúc xích. Thức ăn nhanh và các bữa ăn tại nhà hàng cũng thường chứa nhiều muối.
Lời khuyên là nên ưu tiên các bữa ăn tự nấu tại nhà, nơi bạn có thể kiểm soát lượng muối nêm nếm. Đồng thời, hãy đọc kỹ nhãn dinh dưỡng để biết hàm lượng natri khi mua thực phẩm đóng gói.
**Đồ uống có đường và caffeine**
Các loại đồ uống như cola, nước ép trái cây có thêm đường và nước tăng lực không chỉ cung cấp calo rỗng mà còn có thể gây mất cân bằng dịch và hóa chất trong nước tiểu. Đồ uống chứa siro ngô có hàm lượng fructose cao hoặc axit photphoric (thường có trong các loại cola sẫm màu) đặc biệt có hại cho thận.
Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều caffeine từ trà, cà phê hoặc nước tăng lực có thể dẫn đến mất nước và tăng lượng canxi bài tiết qua nước tiểu, một yếu tố nguy cơ khác gây sỏi thận.
**Các yếu tố khác cần lưu ý**
* Uống liều cao vitamin C (hơn 500 mg mỗi ngày) có thể làm tăng sản xuất oxalat trong cơ thể.
* Tiêu thụ quá nhiều rượu có thể gây mất nước và làm tăng nồng độ axit uric.
* Tình trạng mất nước, bất kể nguyên nhân, là một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần vào sự hình thành sỏi thận.
Phòng ngừa sỏi thận không có nghĩa là loại bỏ hoàn toàn một nhóm thực phẩm nào đó, mà là đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn. Uống đủ nước là biện pháp phòng ngừa đơn giản nhưng hiệu quả nhất. Hãy cố gắng uống ít nhất 8-10 cốc nước mỗi ngày, đặc biệt là trong thời tiết nóng bức hoặc khi bạn hoạt động nhiều và đổ mồ hôi.
Điều quan trọng cần nhớ là có nhiều loại sỏi thận khác nhau, và lời khuyên về chế độ ăn uống cũng khác nhau tùy thuộc vào loại sỏi. Do đó, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là rất cần thiết, đặc biệt nếu bạn có tiền sử sỏi thận hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh.
Với một chế độ ăn uống cân bằng, uống đủ nước và được tư vấn chuyên môn, sỏi thận thường có thể được ngăn ngừa, giúp bạn tránh khỏi những cơn đau khó chịu và bảo vệ sức khỏe thận về lâu dài.
Admin
Nguồn: VnExpress
