Tại hội thảo khoa học “Cập nhật chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý huyết học” diễn ra ngày 9/8, PGS. TS Nguyễn Tuấn Tùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, đã chia sẻ những thông tin quan trọng về tình hình bệnh lý huyết học tại Việt Nam và trên thế giới. Hội thảo là diễn đàn chuyên môn, tạo điều kiện cho các bác sĩ cập nhật kiến thức trong cuộc chiến chống lại các bệnh về máu, một nhóm bệnh hiểm nghèo đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng.
Theo thống kê, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 10.525 ca ung thư huyết học mới, chiếm gần 6% tổng số ca ung thư. Trong đó, bệnh bạch cầu (leukemia) chiếm tỷ lệ cao nhất (3,2%), tiếp theo là u lympho không Hodgkin (1,9%), u lympho Hodgkin và đa u tủy xương (cùng 0,34%). Đáng lo ngại, nhóm bệnh này có tỷ lệ tử vong cao, ước tính gây ra hơn 7.300 ca tử vong mỗi năm, chỉ đứng sau các bệnh lý tim mạch.
Một trong những thách thức lớn nhất trong điều trị bệnh lý huyết học là triệu chứng thường mờ nhạt, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác, dẫn đến việc phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. Cùng với xu hướng già hóa dân số, số ca mắc các bệnh huyết học, cả lành tính lẫn ác tính, đều đang tăng lên. Ví dụ, đa u tủy xương tại Mỹ thường được chẩn đoán ở độ tuổi trung bình 69, với hơn 80% bệnh nhân trên 65 tuổi. Một số bệnh như u lympho thể da có thể diễn biến âm thầm trong nhiều năm, dễ bị bỏ sót nếu không được khám chuyên khoa sâu.
PGS. TS Nguyễn Tuấn Tùng cho biết, việc gia tăng số ca ung thư huyết học được ghi nhận tại Việt Nam phần lớn là do ngành y tế đã nâng cao năng lực chẩn đoán. Trước đây, do hạn chế về khả năng phát hiện bệnh, nhiều ca bệnh chưa được ghi nhận hoặc xác định chính xác. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sự phát triển của khoa học thế giới đã mang đến nhiều công nghệ tiên tiến cho Việt Nam.
Các phương pháp xét nghiệm ở mức độ phân tử, phân tích gene và phát hiện đột biến giúp bác sĩ có thể xác định bệnh ở giai đoạn rất sớm, ngay cả khi người bệnh chưa có triệu chứng rõ ràng. “Điều này tạo cảm giác số ca mắc tăng nhanh, trong khi thực tế, bệnh vốn đã tồn tại từ lâu với tỷ lệ không hề thấp”, bác sĩ Tùng nhấn mạnh.
Nhờ những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, tiên lượng cho bệnh nhân ung thư huyết học đã được cải thiện đáng kể. Các kỹ thuật xét nghiệm sinh học phân tử và di truyền học được ứng dụng để xác định chính xác thể bệnh, phân tầng nguy cơ và lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu. Các phương pháp tiên tiến như thuốc nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch và ghép tế bào gốc tạo máu đã mang lại những kết quả khả quan. Bệnh viện Bạch Mai đã thực hiện thành công 142 ca ghép tế bào gốc, giúp nhiều người bệnh hồi phục và kéo dài sự sống.
Chi phí ghép tế bào gốc tại Việt Nam hiện nay thấp hơn nhiều so với các nước khác, chỉ khoảng 40-50 triệu đồng sau khi được Quỹ Bảo hiểm xã hội hỗ trợ, trong khi chi phí này ở nước ngoài có thể lên tới 2-6 tỷ đồng. Điều này mở ra cơ hội điều trị cho nhiều bệnh nhân hơn.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho biết một số cơ sở y tế, trong đó có Bệnh viện Bạch Mai, đang đẩy mạnh phát triển liệu pháp gene trị liệu, một phương pháp đầy tiềm năng cho các bệnh phức tạp như di truyền, ung thư và rối loạn miễn dịch. Liệu pháp này bổ sung hoặc thay thế gene lỗi bằng cách sử dụng vector virus để đưa gene mới vào tế bào, giúp tạo ra protein cần thiết hoặc sửa chữa chức năng gene.
PGS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết bệnh viện sẽ tập trung nguồn lực để nghiên cứu và triển khai liệu pháp tế bào, gene trị liệu, thuốc nhắm đích thế hệ mới, mở rộng ghép tế bào gốc, đồng thời phát triển các kỹ thuật xét nghiệm di truyền, sinh học phân tử và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn trong chẩn đoán và điều trị bệnh huyết học.
Trên thế giới, liệu pháp gene đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để điều trị một số bệnh huyết học như thalassemia, hemophilia và một số bệnh ung thư, mở ra một tương lai đầy hứa hẹn cho việc điều trị các bệnh lý phức tạp này.
Admin
Nguồn: VnExpress
