Tổng thống Donald Trump ngày 11/8 tuyên bố sẽ đặt Sở Cảnh sát Thủ đô (MPD) dưới sự kiểm soát trực tiếp của chính quyền liên bang và triển khai Vệ binh Quốc gia tới Washington D.C. Ông khẳng định đây là “ngày giải phóng Washington” và tuyên bố sẽ “giành lại thủ đô”.
Để thực hiện kế hoạch này, ông Trump đã huy động khoảng 800 thành viên Vệ binh Quốc gia và không loại trừ khả năng triển khai thêm quân đội nếu tình hình đòi hỏi. Ông cũng đề cập đến việc mở rộng quyền kiểm soát liên bang sang các thành phố khác do đảng Dân chủ lãnh đạo như Baltimore, New York và Oakland.
Theo các đồng minh của tổng thống, động thái này xuất phát từ những lo ngại sâu sắc của ông Trump về tình hình an ninh ở Washington, đặc biệt là tình trạng tội phạm và vô gia cư. Ông Trump nhấn mạnh: “Cuộc khủng hoảng an ninh công cộng nghiêm trọng này bắt nguồn trực tiếp từ sự thất bại thảm hại của ban lãnh đạo thành phố. Chúng tôi sẽ thiết lập lại an ninh và sẽ hoàn thành công việc này một cách nhanh chóng”.
Căn cứ theo Đạo luật Tự trị của thành phố, Tổng thống Mỹ có quyền kiểm soát cảnh sát Washington trong tối đa 30 ngày nếu tuyên bố thủ đô đang đối mặt với “những vấn đề mang tính khẩn cấp đặc biệt”. Sau thời gian này, quyền kiểm soát sẽ được trả lại cho chính quyền địa phương, trừ khi Quốc hội thông qua luật gia hạn.
Trên thực tế, chính quyền Trump đã âm thầm phối hợp với giới chức thành phố trong nhiều tháng qua để trấn áp tội phạm và cải thiện cảnh quan Washington, theo sắc lệnh hành pháp được ký vào tháng 3. Theo mô tả từ cả trợ lý của ông Trump và Thị trưởng Washington Muriel Bowser, hai bên đã xây dựng được mối quan hệ làm việc hiệu quả.
Tuy nhiên, sau một số vụ bạo lực gần đây, đặc biệt là vụ tấn công nhằm vào cựu nhân viên Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) Edward Coristine, ông Trump đã thể hiện sự sốt ruột. Coristine, 19 tuổi, sinh viên Đại học Northeastern, Boston, và được tỷ phú Elon Musk đánh giá là một trong sáu kỹ sư phần mềm hàng đầu thế giới được mời làm việc cho DOGE, đã bị thương nặng trong một vụ cướp xe bất thành vào ngày 3/8 tại Washington. Cảnh sát đã bắt giữ hai thiếu niên 15 tuổi đến từ Maryland với cáo buộc cướp xe và tấn công Coristine.
Ông Trump đã đăng tải hình ảnh Coristine đầy máu, không mặc áo, ngồi bệt dưới đất và cảnh báo nếu “Washington không chấn chỉnh tình hình nhanh chóng, chúng tôi sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện quyền kiểm soát liên bang với thành phố”.
Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng nhiều lần phàn nàn về tình trạng người vô gia cư ở Washington. Ông cho rằng những người phạm pháp “không được phép biến thủ đô của chúng ta thành vùng đất hoang tàn để cả thế giới nhìn vào” và nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo thế giới khi đến thăm Washington không nên chứng kiến những hình vẽ graffiti hay các dấu hiệu xuống cấp đô thị.
Vấn đề tội phạm và sự sạch đẹp của Washington và các thành phố khác luôn là mối quan tâm lớn của ông Trump. Trong nhiệm kỳ đầu, ông từng tranh cãi với các thị trưởng đảng Dân chủ về vấn đề thực thi pháp luật ở thủ đô. Vào mùa hè năm 2020, ông đã cân nhắc việc kiểm soát Sở Cảnh sát Washington để dập tắt làn sóng biểu tình sau cái chết của George Floyd.
Sau khi trở lại Nhà Trắng, ông Trump ngày càng tập trung vào vấn đề này để thực hiện các cam kết tranh cử về thiết lập trật tự và an ninh. Một số đồng minh cho biết ông muốn chuẩn bị cho việc Washington sẽ là nơi tổ chức lễ kỷ niệm 250 năm thành lập nước Mỹ vào năm tới và ông đã nhiều lần bày tỏ sự hào hứng với việc chủ trì sự kiện trọng đại này.
Một nguồn tin thân cận với Nhà Trắng cho biết: “Ông ấy đã nói nhiều lần rằng thành phố chưa sẵn sàng cho lễ kỷ niệm 250 năm của đất nước. Nếu thành phố không đảm bảo an ninh tốt và sạch đẹp hơn, chúng ta sẽ không có du khách”.
Mặc dù chính quyền Trump chưa công bố chi tiết về kế hoạch tăng cường thực thi pháp luật tại Washington, các quan chức khẳng định sẽ can thiệp vào vấn đề an ninh của thành phố dù giới lãnh đạo địa phương có đồng ý hay không. Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi tuyên bố trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng rằng “sẽ chấm dứt” tình trạng tội phạm ở thủ đô.
Thông báo của ông Trump đã gây bất ngờ cho Thị trưởng Bowser và Cảnh sát trưởng Washington Pamela Smith. Tổng chưởng lý Washington Brian Schwalb chỉ trích động thái này là “chưa từng có tiền lệ, không cần thiết và bất hợp pháp”. Ông Schwalb nhấn mạnh: “Không có tình trạng khẩn cấp về tội phạm ở Đặc khu Columbia” và lưu ý rằng tỷ lệ tội phạm bạo lực đã đạt mức thấp nhất trong ba thập kỷ vào năm 2024 và đang có xu hướng giảm trong năm nay. Ông khẳng định: “Chúng tôi đang xem xét tất cả các lựa chọn của mình và sẽ làm những gì cần thiết để bảo vệ quyền và sự an toàn của cư dân”.
Terry Cole, lãnh đạo Cơ quan Phòng chống Ma túy (DEA) được ông Trump bổ nhiệm làm quyền chỉ huy liên bang của Sở Cảnh sát Washington, đã gặp bà Smith vào tối ngày 11/8. Các nguồn tin cho biết bà Smith đã giao phó nhiệm vụ điều phối mối quan hệ giữa cảnh sát Washington và đối tác liên bang cho phó cảnh sát trưởng Jeffrey Carroll, một người có uy tín trong cộng đồng.
Việc triển khai vệ binh và có thể cả quân đội tới Washington tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các chuyên gia chỉ ra rằng các lực lượng này có ít hoặc thậm chí không có kinh nghiệm về thực thi pháp luật tại địa phương. Jillian Snider, một sĩ quan cảnh sát New York đã nghỉ hưu và hiện đang làm việc tại một viện nghiên cứu ở Washington, cho rằng cảnh sát địa phương được trang bị tốt hơn để giải quyết vấn đề tội phạm.
“Họ biết những người liên quan, biết rõ những con đường ở đây, nhanh chóng nắm bắt được nơi xảy ra bạo lực. Mọi hoạt động của đặc vụ liên bang hoặc Vệ binh Quốc gia chỉ nên là các biện pháp hỗ trợ, thay vì tiếp quản hoạt động trị an địa phương”, bà Snider nhận định.
Art Acevedo, cựu cảnh sát trưởng Houston, đề xuất một giải pháp khác: “Nếu chính quyền muốn thực sự tạo ra sự khác biệt và giúp cộng đồng an toàn hơn, họ chỉ cần tăng ngân sách liên bang cho cơ quan thực thi pháp luật địa phương để tăng tuyển dụng, đào tạo, trang bị và giữ chân những người giỏi”.
Tuy nhiên, nhiều đồng minh của ông Trump bày tỏ sự ủng hộ đối với việc chính quyền liên bang nắm quyền kiểm soát cảnh sát Washington. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson tuyên bố: “Tổng thống Trump đã đúng. Chúng ta không thể để tội phạm hủy hoại thủ đô của đất nước chúng ta”.
Admin
Nguồn: VnExpress
