Sau hơn bốn tháng tạm giam tại Thái Bình vì cáo buộc “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, ông Thành, 45 tuổi, đã được tại ngoại và trở về nhà ở thôn Thịnh Tâm, xã Đô Lương, vào chiều ngày 13/8.
Ông Thành chia sẻ rằng bản thân có niềm đam mê với việc nuôi gà, chim và trồng cây cảnh. Năm 2022, thấy gà lôi trắng có vẻ đẹp đặc biệt, ông đã mua ba con về nuôi và nhân giống. Sau hơn hai năm, đàn gà đã tăng lên thành 10 con non. Ông Thành cho biết, gia đình ông là hộ đầu tiên nuôi loài gà này tại làng quê Thịnh Tâm.
Người đàn ông này giải thích rằng, ông chỉ đơn giản nghĩ “gà đẹp thì nuôi cho vui”, nếu bán được thì có thêm thu nhập, chứ không hề biết đây là loài động vật hoang dã nằm trong danh sách bảo vệ.

“Khi bị Công an tỉnh Thái Bình bắt, tôi rất hoảng hốt, không ngờ việc nuôi mấy con gà lại nghiêm trọng đến vậy. Chỉ đến khi được các cán bộ giải thích, tôi mới nhận thức được sự việc”, ông Thành tâm sự.
Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 8/8, trong phần tự bào chữa, ông Thành cũng khai rằng “ban đầu không hề biết việc nuôi gà lôi trắng là vi phạm pháp luật”. Ông cũng trình bày về hoàn cảnh gia đình khó khăn, với mẹ già, vợ và ba con nhỏ, bản thân là lao động chính, và mong Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Khi bị tuyên án 6 năm tù, ông Thành không nghĩ mình sẽ được tại ngoại, càng không ngờ các cơ quan chức năng lại xem xét lại vụ án.
Ông cho biết, trong phiên tòa phúc thẩm sắp tới, ông vẫn sẽ trình bày mong muốn được hưởng sự khoan hồng của pháp luật để sớm được trở về đoàn tụ với gia đình.
Từ vụ việc này, ông Thành rút ra bài học rằng, trước khi nuôi bất kỳ loài vật nào, cần phải tìm hiểu kỹ về nguồn gốc và các quy định liên quan, nếu không tốt nhất là không nên nuôi để tránh gặp phải những rắc rối pháp lý. “Tôi mong rằng những ai có ý định tương tự như tôi thì nên chọn nuôi những loài an toàn”, ông Thành chia sẻ.
Theo hồ sơ vụ án, vào năm 2022, ông Thành biết gà lôi trắng là loài động vật nguy cấp, quý, hiếm, có giá trị kinh tế cao nhưng bị cấm nuôi mua bán. Tuy vậy, ông vẫn nảy sinh ý định nhân giống để bán. Đến năm 2024, ông đã mua một con gà lôi trống ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng và đổi một con chim chích chòe lửa để lấy hai con gà lôi mái ở Diễn Châu.
Sau khi gà mái đẻ 13 trứng và ấp nở thành công 10 con, ngày 26/3, ông Thành thỏa thuận bán số gà này với giá 500.000 đồng mỗi con, cộng thêm một triệu đồng tiền công nuôi. Ông đã thuê người vận chuyển gà từ Nghệ An ra Thái Bình với chi phí hơn 5 triệu đồng.
Vào sáng ngày 2/4, khi xe chở gà đến đường ĐH07, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình, lực lượng công an đã tiến hành kiểm tra và phát hiện 10 con gà lôi trắng trong thùng giấy. Khám xét nhà ở xã Thịnh Sơn, công an phát hiện thêm 3 con gà lôi trắng khác.
Ngày 8/8, TAND Khu vực 5 đã tuyên án sơ thẩm 6 năm tù đối với ông Thành.
Vào trưa ngày 13/8, VKSND tỉnh Hưng Yên đã kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị hủy án để điều tra lại. Cùng ngày, biện pháp ngăn chặn đối với ông Thành đã được thay đổi từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú.
Viện Kiểm sát cho rằng cấp sơ thẩm đã chưa áp dụng Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về quản lý các loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và Công ước CITES, có hiệu lực từ ngày 1/7. Theo phụ lục của thông tư này, gà lôi trắng đã được chuyển từ nhóm IB (cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại) sang nhóm IIB (được phép nuôi thương mại nhưng phải tuân thủ các quy định).
Kháng nghị nêu rõ, việc tòa sơ thẩm xác định 13 con gà lôi của ông Thành thuộc nhóm IB và tuyên án theo khoản 2, Điều 244 là “không đúng với sự thay đổi của chính sách pháp luật”. Do đó, cần phải điều tra lại giá trị của các cá thể gà để giải quyết vụ án một cách chính xác.
Luật sư Dương Lê Ước An (Công ty Luật Đại An Phát, Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng sự thay đổi chính sách này sẽ có lợi cho bị cáo. Theo luật sư, hành vi của ông Thành diễn ra trước ngày 1/7 nên việc khởi tố là đúng thời điểm đó. Tuy nhiên, khi xét xử vào ngày 8/8, tòa án cần áp dụng Điều 29 của Bộ luật Hình sự, cho phép miễn trách nhiệm hình sự khi “có sự thay đổi chính sách pháp luật làm cho hành vi không còn nguy hiểm cho xã hội nữa”.
Gà lôi trắng (Lophura nycthemera) là một loài chim lớn thuộc họ trĩ, sinh sống ở các khu rừng miền núi của Đông Nam Á và Trung Quốc, với 15 phân loài khác nhau. Chim trống trưởng thành (sau khoảng 2 năm) có bộ lông trắng muốt, mào đen, bụng xanh đen hoặc trắng; trong khi chim mái có bộ lông màu nâu ô liu suốt đời. Kích thước của gà trống trưởng thành dài từ 80-127 cm, gà mái từ 56-71 cm, và trọng lượng từ 1-2 kg. Mùa sinh sản của chúng thường diễn ra từ tháng 2 đến tháng 6, mỗi lứa đẻ từ 4-10 trứng.
Theo hồ sơ điều tra, kết quả giám định ngày 2/4 của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận rằng 13 con gà của ông Thái Khắc Thành là loài gà lôi trắng, tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc lớp chim (Aves), bộ gà (Galliformes), họ trĩ (Phasianidae). Gà lôi trắng là loài chim được ghi nhận trong Phụ lục I, nhóm IB.
Tuy nhiên, Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường có hiệu lực từ ngày 1/7 đã xác định gà lôi trắng thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm nhóm II. Thông tư này yêu cầu bảo tồn tại chỗ hoặc chuyển chỗ, nuôi phục vụ bảo tồn, nghiên cứu, du lịch sinh thái tại các cơ sở được cấp phép. Mọi hoạt động khai thác, nuôi, kinh doanh phải có nguồn gốc hợp pháp và không gây hại đến quần thể tự nhiên. Việc nuôi sinh sản thương mại chỉ áp dụng đối với các cá thể F2 được CITES Việt Nam xác nhận.
Admin
Nguồn: VnExpress