Một bệnh nhân mắc hội chứng Eisenmenger, dẫn đến suy thất phải không hồi phục và hở van ba lá nghiêm trọng trên nền thông liên nhĩ đã được điều trị từ năm 2011. Tuy nhiên, do việc không tuân thủ lịch tái khám và sử dụng thuốc không đều đặn, tình trạng bệnh của bệnh nhân đã trở nên trầm trọng, với tiên lượng tử vong được tính bằng ngày.
Trước tình hình nguy cấp, các bác sĩ Bệnh viện Việt Đức đã tiến hành ghép đồng thời tim và phổi cho bệnh nhân này. TS. Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho biết ca ghép gặp nhiều thách thức, bao gồm việc bệnh nhân không đủ thời gian để điều trị suy dinh dưỡng và phổi hiến bị nhiễm khuẩn Acinetobacter baumannii, đồng thời kích thước phổi lớn hơn lồng ngực của người nhận.
Ba tuần trước ca phẫu thuật, khi nhận được tạng hiến từ một người hiến 34 tuổi bị chết não, các bác sĩ đã nhanh chóng quyết định thực hiện ca ghép tim phổi đồng thời cho bệnh nhân.
Ca phẫu thuật kéo dài 7 giờ, với sự hỗ trợ của hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể. Ê-kíp phẫu thuật đã phải điều chỉnh kích thước của cả hai lá phổi để phù hợp với lồng ngực của người nhận. Đồng thời, các bác sĩ đã lựa chọn nối hai phế quản gốc thay vì khí quản theo phương pháp truyền thống, nhằm đảm bảo tưới máu tốt hơn cho các miệng nối.
Một trong những thách thức lớn nhất sau phẫu thuật là việc cân bằng liều lượng thuốc ức chế miễn dịch. Bệnh nhân cần dùng liều mạnh để ngăn ngừa thải ghép, nhưng điều này lại làm tăng nguy cơ nhiễm trùng từ vi khuẩn kháng thuốc có trong phổi hiến. Các bác sĩ đã phải sử dụng gần 40 loại thuốc khác nhau, kết hợp siêu lọc máu để điều trị suy thận và điều chỉnh kháng sinh để bảo vệ chức năng thận.
Bệnh nhân cũng được tăng cường dinh dưỡng thông qua đường tĩnh mạch và tiêu hóa, vệ sinh phổi bằng mở khí quản, nội soi hút đờm và tập phục hồi chức năng. Hiện tại, chức năng tim phổi của bệnh nhân đang phục hồi tốt và tiếp tục được theo dõi sát sao.
Bác sĩ Phạm Hữu Lư, Phó Trưởng khoa Tim mạch và Lồng ngực, nhấn mạnh rằng ca ghép này mở ra một hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim phổi giai đoạn cuối, đồng thời khẳng định vị thế của y học Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Ghép khối tim phổi là một kỹ thuật y học tiên tiến, trong đó cả tim và hai phổi bị bệnh được thay thế đồng thời bằng các tạng khỏe mạnh từ người hiến phù hợp. Đây là giải pháp cuối cùng cho những trường hợp mắc đồng thời bệnh tim và phổi giai đoạn cuối, khi tất cả các phương pháp điều trị khác đều không hiệu quả.
Kỹ thuật này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa và một hệ thống hồi sức đặc biệt. Trên thế giới, ghép khối tim phổi được thực hiện rất hạn chế do nguồn tạng hiến hiếm, quy trình phức tạp và nguy cơ biến chứng cao.
Các chỉ định phổ biến cho ghép tim phổi bao gồm bệnh tim bẩm sinh phức tạp kèm tăng áp động mạch phổi kiểu Eisenmenger, tăng áp phổi nặng gây suy tim phải không hồi phục, hoặc bệnh phổi giai đoạn cuối kèm theo tổn thương tim trái không thể sửa chữa. Trên toàn thế giới, chỉ có khoảng 100 ca ghép tim phổi được thực hiện mỗi năm.
Kết quả ghép khối tim phổi đã được cải thiện đáng kể nhờ những tiến bộ trong phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu. Tại Anh, tỷ lệ sống sót sau 90 ngày đạt 85% và sau một năm là 72%. Một số trung tâm hàng đầu ở Mỹ, như Stanford Health Care, ghi nhận tỷ lệ sống sót một năm lên đến 90%. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm hiện đạt khoảng 60%, chứng minh hiệu quả của phương pháp này trong việc kéo dài và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
TS. Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), đánh giá ca ghép này là một bước phát triển vượt bậc, khẳng định Việt Nam đã làm chủ hoàn toàn các kỹ thuật ghép tạng phức tạp nhất.
Năm 2024 đánh dấu một năm đột phá của Bệnh viện Việt Đức trong lĩnh vực ghép đa tạng. Từ khi khởi động chương trình ghép tạng vào năm 2010, với trung bình 8-10 ca hiến chết não mỗi năm, bệnh viện đã ghi nhận 25 trường hợp hiến chết não chỉ riêng trong năm nay. Trong nhiều tuần liên tiếp, bệnh viện đã thực hiện ghép tạng cho nhiều bệnh nhân, bao gồm cả các ca ghép đồng thời hai tạng như tim-gan, tim-phổi và gan-thận. Tính đến ngày 12 tháng 8, tổng số ca ghép tạng từ người hiến sống và chết não tại Bệnh viện Việt Đức đã đạt 2.478 ca, bao gồm ghép tim, phổi, gan và thận.
Admin
Nguồn: VnExpress
