Các nhà khoa học Hoa Kỳ vừa công bố một hệ thống dự báo sóng thần theo thời gian thực, hứa hẹn nâng cao đáng kể khả năng cảnh báo sớm cho các khu vực ven biển chịu ảnh hưởng từ động đất. Hệ thống tân tiến này được phát triển tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore (LLNL), với sự hỗ trợ đắc lực từ siêu máy tính nhanh nhất thế giới, El Capitan.
Điểm đặc biệt của hệ thống nằm ở khả năng xử lý dữ liệu khổng lồ và phức tạp một cách nhanh chóng. El Capitan, với hiệu suất lý thuyết lên tới 2,79 tỷ tỷ phép tính mỗi giây, cho phép dự đoán chính xác và kịp thời các nguy cơ sóng thần tiềm ẩn.
Để đạt được điều này, nhóm nghiên cứu đã sử dụng hơn 43.500 bộ xử lý tăng tốc AMD Instinct MI300A. Nhờ đó, hệ thống có thể giải quyết các vấn đề truyền sóng âm – trọng lực ở quy mô lớn, tạo ra một tập dữ liệu phong phú, cho phép dự báo sóng thần theo thời gian thực ngay cả trên các hệ thống nhỏ hơn.
Trước khi El Capitan được chuyển sang các nhiệm vụ an ninh quốc gia tối mật, nhóm nghiên cứu đã tận dụng tối đa sức mạnh tính toán của siêu máy tính này. Mục tiêu của họ là xây dựng một thư viện mô phỏng khổng lồ dựa trên các định luật vật lý, liên kết chuyển động của đáy biển do động đất gây ra với các đợt sóng thần hình thành sau đó. Bằng cách tải trước các tính toán chuyên sâu lên El Capitan, hệ thống có thể đưa ra dự đoán nhanh chóng chỉ trong vài giây, sử dụng một cụm GPU đơn giản.
Theo nhà toán học Tzanio Kolev từ LLNL, hệ thống này hoạt động như một “bản sao số” của sóng thần. Nó mô phỏng tác động của chuyển động động đất dưới đáy biển, sử dụng dữ liệu cảm biến áp suất thời gian thực và các mô phỏng vật lý tiên tiến. Từ những dữ liệu này, hệ thống có thể suy ra tác động của động đất lên đáy đại dương và dự báo hành vi của sóng thần trong thời gian thực, từ đó dự đoán sự lan truyền của sóng thần về phía bờ biển để đưa ra cảnh báo sớm.
LLNL cho biết, bằng cách sử dụng siêu máy tính El Capitan, nhóm nghiên cứu có thể giải quyết bài toán với hàng tỷ tham số chỉ trong vòng chưa đầy 0,2 giây. Hệ thống này dự đoán độ cao sóng thần chính xác với tốc độ nhanh hơn 10 tỷ lần so với các phương pháp hiện có. Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng khả năng này có thể cải thiện đáng kể các phản ứng khẩn cấp và cứu sống nhiều người, đồng thời tạo ra nền tảng vững chắc cho các hệ thống cảnh báo sớm thế hệ tiếp theo.
Admin
Nguồn: VnExpress
