Theo nguồn tin ngoại giao ẩn danh của hãng thông tấn AFP ngày 16/8, Mỹ đã đề xuất một cơ chế đảm bảo an ninh kiểu Điều 5 của NATO cho Ukraine, quốc gia không phải là thành viên của liên minh quân sự này. Đáng chú ý, nguồn tin cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như đã đồng ý với đề xuất này.
Được biết, ý tưởng này được Tổng thống Trump đưa ra trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Nga diễn ra ở Alaska.
Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, người cũng tham gia cuộc điện đàm, xác nhận rằng Tổng thống Mỹ đã đề cập đến một đảm bảo an ninh “lấy cảm hứng” từ Điều 5 của NATO. Tuy nhiên, bà Meloni không tiết lộ liệu vấn đề này có được thảo luận trực tiếp giữa ông Trump và ông Putin hay không.
Theo Thủ tướng Meloni, đề xuất này hướng tới việc thiết lập một điều khoản an ninh tập thể, cho phép Ukraine nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác, bao gồm cả Mỹ. Washington được cho là sẵn sàng hành động nếu Ukraine tiếp tục bị tấn công. Bà Meloni cũng lưu ý rằng phản ứng này không nhất thiết phải dẫn đến chiến tranh, vì Điều 5 cho phép sử dụng vũ lực, nhưng đó không phải là lựa chọn duy nhất.
Điều 5 của hiệp ước NATO quy định rằng một cuộc tấn công vào bất kỳ thành viên nào của liên minh sẽ được coi là một cuộc tấn công vào toàn bộ khối, và NATO sẽ cùng nhau đáp trả.
Ukraine đã đưa mục tiêu gia nhập NATO vào hiến pháp từ năm 2019, mặc dù Nga đã nhiều lần cảnh báo rằng việc NATO triển khai lực lượng và vũ khí gần biên giới Nga sẽ tạo ra một mối đe dọa an ninh không thể chấp nhận được. Nga coi đây là một trong những lý do chính dẫn đến chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Chính phủ của Tổng thống Zelensky đã chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO từ tháng 9/2022.
Tại hội nghị thượng đỉnh NATO cuối năm 2024 ở Washington, các nước thành viên đã ra tuyên bố chung khẳng định rằng việc kết nạp Ukraine là “không thể đảo ngược”, nhưng vẫn chưa gửi lời mời chính thức đến Kiev.
Tổng thống Trump đã nhiều lần phản đối khả năng Ukraine gia nhập NATO. Sau cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Putin, ông Trump đã điện đàm với Tổng thống Zelensky trước khi liên lạc với các nhà lãnh đạo châu Âu. Nguồn tin ngoại giao cho biết thêm: “Phía Mỹ đã nêu đề xuất an ninh chung trong cuộc điện đàm với Tổng thống Zelensky và sau đó lặp lại trong cuộc điện đàm chung với các nhà lãnh đạo châu Âu”.
Một nguồn tin khác xác nhận rằng các đảm bảo an ninh tương tự như thành viên NATO đã được thảo luận, nhưng nhấn mạnh rằng “không ai biết đề xuất này sẽ được thực hiện như thế nào và tại sao ông Putin lại đồng ý trong khi quyết liệt phản đối Ukraine gia nhập NATO”.
Hiện tại, cả Mỹ và Nga đều chưa đưa ra bất kỳ bình luận chính thức nào về thông tin này.
Sau hội nghị thượng đỉnh ở Alaska ngày 15/8, Tổng thống Putin tuyên bố đã đạt được đồng thuận với ông Trump và bày tỏ hy vọng rằng Ukraine và châu Âu sẽ không cản trở tiến trình chấm dứt xung đột. Về phần mình, ông Trump đánh giá rằng Washington và Moscow đã đạt được những tiến triển đáng kể, nhưng chưa có thỏa thuận cuối cùng nào được ký kết.
Dự kiến, Tổng thống Zelensky sẽ đến Washington vào ngày 18/8 để gặp ông Trump và thảo luận về “tất cả các chi tiết liên quan đến việc chấm dứt chiến sự”.
Admin
Nguồn: VnExpress
