Trong căn hộ ấm cúng ở Mumbai, Riya Sane, một chuyên viên marketing 34 tuổi, quán xuyến mọi việc cho chồng từ A đến Z. Cô đặt đồ ăn, sắp xếp tủ quần áo, lựa chọn màu cà vạt, thậm chí đặt lịch cắt tóc. Thấy tay áo sơ mi của chồng hơi nhăn, cô vội vàng ủi phẳng. Anh làm mất cục sạc điện thoại, cô đã có ngay cái mới thay thế. Ngay cả việc đặt lịch hẹn nha sĩ cho chồng cũng do cô đảm nhiệm, dù bản thân đang không khỏe.
Riya luôn tự nhủ rằng đó là biểu hiện của tình yêu. Nhưng đến một ngày, khi lên kế hoạch cho kỳ nghỉ gia đình, cô bỗng thấy kiệt sức, nhận ra mình đã gồng gánh quá nhiều.
Bạn bè gọi Riya là một “mankeeping” điển hình. Đây là thuật ngữ dùng để chỉ việc phụ nữ âm thầm quản lý và duy trì mọi thứ để cuộc sống của chồng hoặc bạn trai trôi chảy, suôn sẻ, ngay cả khi điều đó bào mòn năng lượng và sức lực của chính họ.
Theo nghiên cứu của hai nhà tâm lý học Angelica P. Ferrara và Dylan P. Vergara tại Đại học Stanford (Mỹ), “mankeeping” xảy ra khi phụ nữ phải gánh vác việc chăm sóc và hỗ trợ cảm xúc cho những người đàn ông không có mạng lưới bạn bè hoặc người thân để chia sẻ. Dạng “lao động” này tiêu tốn rất nhiều thời gian và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người phụ nữ.
Tại nhiều gia đình đô thị và có học thức ở Ấn Độ, “mankeeping” không chỉ dừng lại ở việc nấu ăn hay chăm sóc nhà cửa. Nó còn bao gồm quản lý cảm xúc, tinh thần và các công việc hậu cần khác. Phụ nữ không chỉ sống cùng người đàn ông của mình, họ còn sắp xếp, an ủi, động viên và gánh vác trách nhiệm để đảm bảo cuộc sống của đối phương luôn ổn định.
Một khảo sát của Viện Quan hệ Hôn nhân Mỹ năm 2025 cho thấy, có đến 72% phụ nữ độc thân cảm thấy kiệt sức vì phải đóng vai trò “người hướng dẫn cảm xúc” cho những người đàn ông mà họ hẹn hò. Thêm vào đó, nghiên cứu từ IndiaSpend chỉ ra rằng phụ nữ dành khoảng 150% thời gian so với nam giới cho các công việc gia đình và chăm sóc.
“Mankeeping” không phải là một hình thức nô dịch thô thiển, mà tinh vi hơn nhiều. Người phụ nữ phải lựa chọn quà cho bố mẹ chồng, trở thành stylist, nhà trị liệu tâm lý, theo dõi sức khỏe, huấn luyện viên cuộc sống, và đôi khi là người lập kế hoạch cuộc sống cho chồng. Thậm chí, một số phụ nữ còn phải nhắc chồng gọi điện cho em gái và cố gắng thấu hiểu cảm xúc của chồng mình, ngay cả khi anh ta chưa biết cách thể hiện chúng.
Mạng xã hội đã trở thành nơi để phụ nữ chia sẻ gánh nặng “mankeeping”. Từ khóa #Mankeeping trên TikTok và Instagram nhanh chóng lọt top tìm kiếm toàn cầu. Họ kể về việc quản lý tâm trạng của đối tác, chọn quần áo đi dự tiệc, hay mua quà tặng thay chồng. Trong gia đình, người vợ nghiễm nhiên trở thành “cỗ máy” giữ cho mọi thứ vận hành trơn tru.
Nhiều nhà tâm lý học đã bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về hiện tượng “mankeeping” và những tác động tinh thần mà nó gây ra. Một nghiên cứu của Đại học Stanford năm 2024 cho thấy nguyên nhân sâu xa của tình trạng này xuất phát từ mạng lưới xã hội hạn chế của nam giới.
Các nhà nghiên cứu dẫn chứng hình mẫu Marge trong bộ phim hoạt hình nổi tiếng “The Simpsons” của Mỹ. Marge thường được khắc họa là một người vợ tận tụy, luôn chăm lo cho gia đình, lắng nghe, nhắc nhở và điều phối mọi việc để chồng và các con được ổn định. Cô gánh vác những công việc liên quan đến cảm xúc mà không nhận được sự đáp lại tương xứng từ đối tác, tương tự như những gì nhiều phụ nữ trong cuộc sống thực đang trải qua.
Sự gia tăng của “mankeeping” có một phần nguyên nhân từ vấn đề thế hệ. Nhiều đàn ông thuộc thế hệ Millennial và Gen Z lớn lên trong những gia đình mà phụ nữ âm thầm đảm nhận những công việc liên quan đến cảm xúc. Trong một thế giới ngày càng đòi hỏi cao về khả năng thấu hiểu và quản lý cảm xúc, nhiều người đàn ông chưa bắt kịp, và phụ nữ vô tình được định hướng để “lấp đầy” khoảng trống đó.
Tiến sĩ Anjali Venkatesh, một nhà trị liệu tâm lý ở TP Bengaluru (Ấn Độ), nhận định: “Không phải lúc nào cũng vì nghĩa vụ, mà là vì thói quen, vì tình yêu và hy vọng.”
“Mankeeping” không phải là một cuộc khủng hoảng tình yêu, mà là một lời kêu gọi sự cân bằng trong mối quan hệ. Một mối quan hệ thực sự bền vững và hạnh phúc đòi hỏi sự nỗ lực được chia sẻ từ cả hai phía, trong đó người đàn ông cần chủ động tham gia và hỗ trợ người phụ nữ của mình.
Admin
Nguồn: VnExpress
