Ngày 15/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc hội đàm trực tiếp kéo dài hơn ba tiếng tại Alaska. Sau cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo đã tổ chức một cuộc họp báo ngắn gọn để thông báo kết quả thảo luận và gợi mở khả năng tổ chức thêm các cuộc gặp thượng đỉnh trong tương lai.
Hội nghị thượng đỉnh Alaska khép lại mà không có bất kỳ đột phá lớn nào được công bố. Tổng thống Trump cho biết hai bên đã đạt được những tiến triển nhất định về một số vấn đề then chốt, tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng “chưa đạt được thỏa thuận”.
Mặc dù vậy, giới quan sát nhận định rằng Tổng thống Putin đã đạt được một loạt thắng lợi mang tính biểu tượng từ cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ.
Một trong những yếu tố đầu tiên cần kể đến là cách đón tiếp nhà lãnh đạo Nga khi ông đến Mỹ. Tổng thống Trump đã chờ sẵn trên chuyên cơ Không lực Một khoảng 30 phút trước khi máy bay của ông Putin hạ cánh. Mục đích là để hai nhà lãnh đạo có thể cùng bước xuống cầu thang gần như đồng thời, qua đó thể hiện sự ngang hàng về vị thế giữa hai bên.
Sau đó, Tổng thống Trump đã chào đón người đứng đầu Điện Kremlin một cách nồng nhiệt, vỗ tay khi ông Putin bước xuống thảm đỏ và tiến về phía mình. Hai nhà lãnh đạo sau đó cùng di chuyển đến địa điểm hội đàm trên chiếc xe “Quái thú” của Tổng thống Mỹ.
Theo phân tích của giới chuyên gia, cách tiếp đón ông Putin của Tổng thống Trump khác biệt hoàn toàn so với cách ông đón tiếp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hồi tháng 2. Khi đó, ông Trump đã có những lời lẽ chế nhạo trang phục kiểu quân đội của ông Zelensky, trước khi hai người có một cuộc tranh cãi gay gắt.
Hội nghị thượng đỉnh ở Alaska còn giúp Nga phá vỡ thế bị cô lập kéo dài hơn 3 năm qua do xung đột Ukraine. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã viết trên mạng xã hội rằng cuộc gặp này báo hiệu một sự thay đổi trong quan hệ giữa Moskva và Washington.
Bà Zakharova nhấn mạnh: “Trong ba năm qua, họ liên tục đưa tin rằng Nga đang bị cô lập. Thế nhưng, hôm nay, họ đã chứng kiến thảm đỏ được trải ra để chào đón Tổng thống Nga tại Mỹ.”
Các chuyên gia cho rằng một trong những mục tiêu lớn của ông Putin lần này là nâng cao vị thế của Nga, và họ tin rằng mục tiêu này đã đạt được ngay từ khi địa điểm gặp gỡ được chốt tại Alaska, vùng đất mà Moskva từng nhượng lại cho Washington vào năm 1867.
Heather Conley, một thành viên cấp cao tại Viện Doanh nghiệp Mỹ và là cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, nhận định: “Cuộc gặp này, theo một số cách, đã nâng Nga lên ngang hàng với Mỹ, điều mà ông Putin luôn mong muốn.”
Mặc dù lãnh đạo hai nước đã có nhiều cuộc điện đàm trong 6 tháng qua, hội nghị thượng đỉnh tại Alaska là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của họ kể từ hội nghị G20 tại Osaka, Nhật Bản vào năm 2019.
Ban đầu, hội nghị dự kiến bắt đầu bằng cuộc gặp riêng giữa ông Trump và ông Putin. Tuy nhiên, sau đó, các cố vấn hàng đầu của cả hai bên đã tham gia vào cuộc hội đàm. Về phía Mỹ, có Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff, người đã gặp ông Putin ở Điện Kremlin hồi đầu tháng. Trong khi đó, Cố vấn chính sách đối ngoại lâu năm Yuri Ushakov và Ngoại trưởng Sergei Lavrov là hai quan chức Nga tham gia cùng ông Putin.
Tổng thống Trump được cho là đến hội nghị Alaska với mục đích tìm kiếm sự đồng thuận từ ông Putin về một lệnh ngừng bắn tại Ukraine. Tuy nhiên, trong bài phát biểu của mình, ông Putin đã cho thấy rõ ràng rằng ông không sẵn sàng chấp thuận yêu cầu này. Thay vào đó, ông chỉ nhắc lại rằng Moskva muốn giải quyết tận gốc xung đột, một cụm từ ám chỉ các mục tiêu mà Nga đã đặt ra từ đầu, như phi quân sự hóa Ukraine và ngăn cản tham vọng gia nhập NATO của Kiev.
Andrei Gurulyov, một tướng về hưu hiện là thành viên quốc hội Nga, nhận xét rằng những phát biểu của ông Putin trong cuộc họp báo cho thấy lập trường kiên định của Điện Kremlin về chiến sự Ukraine. Ông Gurulyov nói thêm rằng cuộc gặp thượng đỉnh là một thành tựu đối với Nga, vì Tổng thống Putin có thể “mặt đối mặt” với ông Trump để nói rõ về lý do phát động cuộc chiến.
Ông viết trên mạng xã hội: “Cuộc gặp giữa hai Tổng thống Nga và Mỹ là một bước đột phá sau những gì đã xảy ra.”
Theo giới phân tích, việc Nga dường như không phải chịu bất kỳ áp lực nào sau cuộc gặp cũng tạo cơ hội cho ông Putin tiếp tục theo đuổi cuộc chiến ở Ukraine, đặc biệt khi quân đội Nga đang giành ưu thế ở miền đông. Họ cũng cho rằng ông Putin và Nga đã tránh được các lệnh trừng phạt mới vào ngành năng lượng quan trọng mà ông Trump từng đe dọa áp đặt.
Sau cuộc gặp, Tổng thống Mỹ đã ám chỉ rằng ông sẽ hoãn áp dụng thêm các lệnh trừng phạt hoặc các “hậu quả nghiêm trọng” khác đối với Nga, đồng thời kết luận rằng hội nghị thượng đỉnh với ông Putin diễn ra “rất tốt đẹp”.
Ông nói với Fox News: “Với những gì đã diễn ra hôm nay, tôi cho rằng không cần phải nghĩ về điều đó ngay bây giờ.”
Truyền thông Nga tỏ ra lạc quan về kết quả của cuộc gặp, đặc biệt nhấn mạnh sự nồng ấm giữa hai nhà lãnh đạo. Một người dẫn chương trình tin tức của kênh truyền hình nhà nước Nga Rossiya 24 nhận xét: “Rõ ràng từ những tuyên bố của cả hai cho thấy một bước tiến lớn đã được thực hiện.”
Một bản tin khác trên kênh này lưu ý rằng hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Nga có thể gây ra những bất bình trong nhóm đồng minh của Mỹ ở châu Âu.
Bản tin có đoạn: “Bạn có thể hiểu người châu Âu nghĩ như thế này. Việc trải thảm đỏ đón tiếp và bắt tay nồng nhiệt gần như thân thiện là điều khó có thể phù hợp với câu chuyện mà họ đã kể trong 3 năm qua về một nước Nga bị quay lưng.”
Matt Dimmick, cựu giám đốc phụ trách vấn đề Nga của văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, nhận xét rằng việc Nhà Trắng không đề cập nhiều đến đàm phán ngừng bắn cho chiến sự Ukraine là dấu hiệu cho thấy ông Trump và các cố vấn đã không thành công trong nỗ lực thuyết phục ông Putin theo đuổi mục tiêu ban đầu. Trong khi đó, ông Dimmick cho rằng Nga đã tích cực định hình câu chuyện về cuộc gặp như một chiến thắng quan trọng cho phía họ.
Tóm lại, hội nghị thượng đỉnh tại Alaska, dù không mang lại những đột phá cụ thể, đã tạo ra những dấu ấn quan trọng về mặt hình ảnh và chính trị, đặc biệt là đối với Nga. Cuộc gặp này không chỉ giúp Nga phá vỡ thế cô lập mà còn khẳng định vị thế của nước này trên trường quốc tế, đồng thời mở ra những cơ hội mới trong quan hệ giữa Moskva và Washington.
Admin
Nguồn: VnExpress
