Ngày hôm nay, giới chức Iraq đã chính thức khởi động giai đoạn đầu của dự án khai quật hố Al Khasfa, một địa điểm cách thành phố Mosul khoảng 20 km về phía nam. Mục tiêu của dự án là tìm kiếm và xác định danh tính những nạn nhân bị sát hại trong thời gian tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng kiểm soát khu vực từ năm 2014 đến 2017.
Các chuyên gia sẽ tập trung vào việc khai quật các lớp đất gần bề mặt để thu thập chứng cứ quan trọng. Theo ghi nhận của phóng viên AFP tại hiện trường, nhiều hộp sọ đã được phát hiện. Một số hài cốt được bọc nilon cẩn thận để bảo quản tại chỗ trước khi được di chuyển đến khu vực tập kết. Toàn bộ số hài cốt này sẽ được chuyển giao cho Viện Pháp y Iraq để tiến hành xét nghiệm ADN, phục vụ công tác xác định danh tính các nạn nhân.
Công tác khai quật đang được các quan chức tư pháp tỉnh Nineveh trực tiếp giám sát. Tuy nhiên, quá trình này đang đối mặt với nhiều thách thức do mạch nước ngầm tại Al Khasfa chứa lưu huỳnh, khiến đất trở nên xốp và dễ gây hư hại cho các di cốt. Điều này cũng gây khó khăn cho việc giám định ADN.
Tỉnh trưởng Nineveh, ông Abdul Qadir Al Dakhil, cũng thông báo về kế hoạch xây dựng một đài tưởng niệm để tưởng nhớ các nạn nhân.
Theo một báo cáo của Liên Hợp Quốc công bố năm 2018, hố chôn tập thể Al Khasfa có thể chứa ít nhất 4.000 thi thể, phần lớn là binh sĩ chính phủ, nhân viên an ninh, người Yazidi và dân thường đến từ khu vực Mosul. Đáng chú ý, vào năm 2016, IS từng thực hiện hành quyết 280 người tại địa điểm này chỉ trong một ngày.
Hố Al Khasfa có đường kính khoảng 110 mét và sâu khoảng 150 mét, được xem là một trong những hiện trường “tội ác chiến tranh” lớn nhất ở Iraq. Trong nhiều năm qua, thân nhân của các nạn nhân IS đã liên tục kêu gọi khai quật khu vực này. Tuy nhiên, các vấn đề liên quan đến an ninh, kỹ thuật và kinh phí đã khiến dự án bị trì hoãn.
Liên Hợp Quốc ước tính rằng có hơn 200 ngôi mộ tập thể trên khắp Iraq có liên quan đến thời kỳ IS chiếm đóng, phần lớn tập trung gần thành phố Mosul, với số lượng nạn nhân ước tính từ 6.000 đến 12.000 người.
Mặc dù đơn vị điều tra tội ác của IS thuộc Liên Hợp Quốc đã kết thúc nhiệm vụ tại Iraq từ năm 2024 do chính phủ từ chối gia hạn thỏa thuận, Al Khasfa vẫn được các tổ chức nhân quyền địa phương và giới chức tỉnh Nineveh xác định là một vụ án cần được ưu tiên làm sáng tỏ.
Vào tháng 3 vừa qua, chính quyền địa phương thông báo đã tìm được nguồn tài chính và hỗ trợ hậu cần cần thiết để khởi động dự án khai quật.
Tổ chức IS trỗi dậy vào năm 2014 và nhanh chóng kiểm soát một vùng lãnh thổ rộng lớn ở cả Iraq và Syria, tuyên bố thành lập một “nhà nước” tự xưng trên cả hai quốc gia. Các cuộc điều tra của Liên Hợp Quốc đã kết luận rằng IS đã thực hiện một chiến dịch tàn bạo, vi phạm nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế một cách có hệ thống và trên diện rộng tại các vùng lãnh thổ mà chúng kiểm soát.
Đến năm 2017, quân đội chính phủ và các lực lượng dân quân Iraq, với sự hỗ trợ từ liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu, đã đánh bại IS tại Mosul và giành lại toàn bộ lãnh thổ mà tổ chức này từng chiếm đóng.
Admin
Nguồn: VnExpress
