Thông báo ngày 17/8 từ Thượng sĩ Craig Clapper, người phát ngôn của lực lượng Vệ binh Quốc gia đang làm nhiệm vụ tại thủ đô Washington, xác nhận rằng các binh sĩ được giao nhiệm vụ tuần tra có thể mang theo vũ khí. Điều này làm dấy lên lo ngại về sự gia tăng hiện diện quân sự và vai trò của quân đội trong các vấn đề nội địa.
Việc triển khai 800 Vệ binh Quốc gia đến Washington theo lệnh của Tổng thống Trump vào ngày 11/8 được xem là một động thái táo bạo, mở rộng quyền lực quân sự trên lãnh thổ Hoa Kỳ. Quyết định này làm nổi bật xu hướng gia tăng sự can thiệp của quân đội vào các vấn đề dân sự dưới thời chính quyền Trump, một vấn đề gây tranh cãi gay gắt.
Tổng thống Trump đã nhiều lần sử dụng quân đội để giải quyết các vấn đề trong nước. Các căn cứ quân sự được sử dụng làm trung tâm giam giữ người nhập cư trái phép, và Vệ binh Quốc gia đã được triển khai đến Los Angeles và biên giới phía nam để tăng cường an ninh.
Carrie Lee, chuyên gia tại Quỹ Marshall Đức, nhận định động thái này có thể là nỗ lực của ông Trump nhằm ghi điểm trước công chúng bằng cách nhận công về việc giảm tỷ lệ tội phạm ở thủ đô, hoặc là một thử nghiệm cho việc triển khai quân sự tại các thành phố khác với cơ sở pháp lý không rõ ràng.
Cùng ngày thông báo về việc điều động Vệ binh Quốc gia, một phiên tòa liên bang đã diễn ra tại San Francisco để giải quyết đơn kiện từ Thống đốc California Gavin Newsom, thách thức quyền kiểm soát trực tiếp của Nhà Trắng đối với các đơn vị Vệ binh Quốc gia của bang. Vụ kiện này có thể mở đầu cho một cuộc tranh luận rộng hơn về việc sử dụng quân đội trên đường phố Mỹ trong tình trạng khẩn cấp.
Theo một nguồn tin, cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly từng chia sẻ rằng một trong những thách thức lớn nhất của ông là thuyết phục Tổng thống Trump không sử dụng quân đội trên đất Mỹ, vì Tổng thống dường như không nhận thức đầy đủ về những hạn chế đối với việc triển khai quân đội trong nước.
Một quan chức cấp cao cho biết Tổng thống Trump ngày càng quan tâm đến các khu lều trại dành cho người vô gia cư khi đoàn xe của ông di chuyển trong thành phố. Ông cũng theo dõi sát sao các vụ án xảy ra trong dịp lễ quốc khánh 4/7 và thường xuyên thảo luận về vấn đề tội phạm với các trợ lý.
Đạo luật Posse Comitatus, có hiệu lực gần 150 năm, đã hạn chế vai trò của quân đội trong việc thực thi pháp luật trong nước. Tuy nhiên, Tổng thống Trump dường như thoải mái hơn trong việc triển khai Vệ binh Quốc gia và quân đội trên lãnh thổ Mỹ.
Vào tháng 6, ông đã triển khai lính thủy đánh bộ và Vệ binh Quốc gia California đến Los Angeles để đối phó với các cuộc biểu tình phản đối Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Ban đầu, nhiệm vụ của họ là bảo vệ các tòa nhà liên bang, nhưng sau đó được mở rộng sang hộ tống nhân viên ICE trong các vụ bắt giữ người nhập cư bất hợp pháp.
Ngoài ra, ông Trump còn điều động binh sĩ và Vệ binh Quốc gia đến biên giới Mỹ – Mexico và sử dụng vận tải cơ của không quân để chuyển người nhập cư trái phép ra khỏi nước. Bộ trưởng Quốc phòng cũng tuyên bố các căn cứ quân sự ở New Jersey và Indiana sẽ được sử dụng để giam giữ người nhập cư bất hợp pháp.
Tổng thống Trump biện minh cho quyết định điều quân tới thủ đô là do Washington đang bị “các băng đảng bạo lực và tội phạm khát máu chiếm giữ”, đồng thời nhấn mạnh mục tiêu duy trì luật pháp và trật tự. Tuy nhiên, giới chức Washington cho biết tỷ lệ tội phạm bạo lực năm ngoái đã giảm xuống mức thấp nhất trong 30 năm.
Giáo sư Peter Feaver từ Đại học Duke nhận định rằng thành công của các nhiệm vụ này phụ thuộc vào kế hoạch triển khai, điều hiện còn khá mơ hồ. Ông cho rằng nếu nhiệm vụ của quân đội tương tự như công việc của cảnh sát truyền thống, điều này sẽ gây ra nhiều vấn đề hơn cho quân đội, cả về mặt pháp lý lẫn nghiệp vụ.
Trong quá khứ, các tổng thống Mỹ đã từng điều động Vệ binh Quốc gia để dập tắt tình trạng bất ổn dân sự quy mô lớn. Tổng thống Lyndon Johnson đã viện dẫn Đạo luật Chống Nổi loạn năm 1807 để triển khai lực lượng này sau vụ ám sát Martin Luther King năm 1968.
Luật tự quản của thủ đô Washington trao cho Tổng thống nhiều quyền hạn hơn khi sử dụng Vệ binh Quốc gia so với các bang khác. Ông có quyền kiểm soát trực tiếp lực lượng này mà không cần liên bang hóa, một yêu cầu bắt buộc đối với các bang khác.
Giáo sư Stephen Vladeck từ Đại học Georgetown Law Center cho rằng người dân thủ đô sẽ phải làm quen với việc lực lượng quân sự được triển khai ở thành phố thường xuyên hơn trong nhiệm kỳ của ông Trump, do đặc thù về chính trị và pháp lý của Washington.
Admin
Nguồn: VnExpress
