Từ ngày 1/8, TP.HCM đã chính thức triển khai giai đoạn 1 của việc thực hiện thủ tục hành chính không phụ thuộc vào địa giới (phi địa giới) với 1.335 thủ tục, trong tổng số 2.168 thủ tục được tiếp nhận tại bộ phận một cửa. Theo đó, người dân và doanh nghiệp không cần quan tâm đến nơi ở hay địa chỉ đăng ký trụ sở, mà có thể nộp hồ sơ và nhận kết quả ở bất kỳ địa điểm nào thuận tiện nhất. Mục tiêu đến cuối năm nay là áp dụng hình thức này cho toàn bộ 100% thủ tục hành chính.
Để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, thành phố đã bố trí thêm 38 tổ địa bàn tại các trung tâm hành chính công cấp xã. Trong số 1.335 thủ tục được triển khai, có 1.182 thủ tục thuộc thẩm quyền của cấp sở, ngành, bao gồm các dịch vụ như cung cấp dữ liệu đất đai, cấp giấy chứng nhận hoạt động khoa học công nghệ, và cấp phù hiệu xe kinh doanh vận tải. Cấp xã đảm nhận 154 thủ tục, chẳng hạn như đăng ký hộ kinh doanh và hỗ trợ chi phí mai táng cho các đối tượng bảo trợ xã hội.
Quy trình xử lý thủ tục hành chính không phụ thuộc vào địa giới hành chính bao gồm 5 bước: tiếp nhận, thụ lý phê duyệt, số hóa kết quả, chuyển kết quả và trả kết quả. Thời gian giải quyết và các loại phí vẫn được giữ nguyên như trước. Điểm khác biệt lớn nhất là cán bộ phải thực hiện số hóa 100% hồ sơ ngay từ đầu. Trong trường hợp thủ tục yêu cầu bản giấy, hồ sơ sẽ được gửi qua đường bưu điện hoặc các đơn vị vận chuyển ngay trong ngày.
Sau nửa tháng triển khai mô hình mới, anh Nguyễn Thanh Sang, cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Trung tâm hành chính công phường Dĩ An, cho biết người dân và doanh nghiệp cảm thấy thuận tiện hơn. Tuy nhiên, cán bộ tiếp nhận lại gặp nhiều áp lực hơn. Nguyên nhân là do sau khi tách địa giới, nhiều hồ sơ đất đai vẫn phải luân chuyển giữa các phường bằng đường bưu điện do dữ liệu chưa được liên thông.
Anh Sang chia sẻ, người dân thường chỉ quan tâm đến thời hạn trả kết quả, trong khi nhiều hồ sơ phát sinh thêm bước gửi đi và chờ xử lý trước khi được hoàn trả. “Người dân không quan tâm đến quy trình nội bộ như thế nào, nếu trả kết quả chậm thì cán bộ tiếp nhận sẽ phải chịu trách nhiệm,” anh nói.
Tại quận Gò Vấp, mỗi ngày có khoảng 800 lượt người dân đến làm thủ tục. Ông Nguyễn Chí Thanh, Phó giám đốc Trung tâm hành chính công của một phường, cho biết cán bộ luôn cố gắng không từ chối bất kỳ trường hợp nào, nhưng khó khăn lớn nhất hiện nay là hệ thống dữ liệu chưa được liên thông đồng bộ.
Ông Thanh lấy ví dụ về thủ tục cấp giấy phép kinh doanh: sau khi số hóa hồ sơ, cán bộ phải nhập dữ liệu hai lần trên hệ thống dịch vụ công quốc gia và phần mềm chuyên ngành của bộ. “Nhiều khi hệ thống mạng bị treo hoặc phần mềm bị giới hạn thao tác chỉ trong 2-3 phút. Chỉ cần dừng lại để trả lời người dân là mất hết dữ liệu, phải nhập lại từ đầu. Có những hồ sơ phải nhập đi nhập lại 5-6 lần mới xong,” ông Thanh cho biết.
Công đoạn số hóa cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu thiết bị scan cho các tài liệu khổ lớn và nhiều cán bộ chưa được cấp chữ ký số. Một số thủ tục vẫn yêu cầu nộp bản gốc giấy tờ, đặc biệt là trong lĩnh vực đất đai, khiến cán bộ phải mang hồ sơ trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện, tiềm ẩn rủi ro thất lạc.
Bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm chuyển đổi số TP.HCM, cho biết thành phố đặt mục tiêu hoàn thành 100% thủ tục hành chính phi địa giới vào cuối năm nay theo Nghị định 118 của Chính phủ. Từ ngày 1 đến 17/8, hệ thống đã tiếp nhận trực tiếp hơn 216.500 hồ sơ, trong đó có gần 8.700 yêu cầu thực hiện thủ tục hành chính phi địa giới.
“Việc thực hiện thủ tục hành chính phi địa giới là một quá trình cải tiến liên tục, chúng ta cần chấp nhận những trục trặc ban đầu và hoàn thiện dần,” bà Trinh nhấn mạnh.
Theo bà Trinh, số hóa là khâu then chốt, nhưng không chỉ đơn thuần là quét hồ sơ giấy thành file, mà còn phải chuẩn hóa dữ liệu và sử dụng chữ ký số để tạo giá trị pháp lý. Thành phố cũng cần ban hành các quy định để doanh nghiệp có thể nộp bản vẽ và tài liệu điện tử ngay từ đầu, chuyển dần sang xác thực thông tin qua cơ sở dữ liệu quốc gia thay vì bản sao giấy, đồng thời cắt giảm các thủ tục ít phát sinh để giảm bớt số lượng người dân phải đến trực tiếp.
Để giảm áp lực cho cán bộ, bà Trinh đề xuất xây dựng mô hình “đại lý dịch vụ công” tại các bưu điện và ngân hàng để tiếp nhận và số hóa hồ sơ, đồng thời có cơ chế chi trả chi phí để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ số.
Ông Nguyễn Đức Lam, chuyên gia về Luật và Quản trị Nhà nước, bày tỏ lo ngại rằng mục tiêu 100% thủ tục phi địa giới trong năm nay có thể tạo ra áp lực lớn cho hệ thống nếu cơ sở hạ tầng và dữ liệu chưa sẵn sàng. Theo ông, cần ưu tiên các thủ tục phổ biến và có nhiều hồ sơ phát sinh như lý lịch tư pháp, giấy phép lái xe, hộ tịch và thủ tục liên quan đến doanh nghiệp. Đồng thời, cần tập trung vào các khu vực vùng sâu vùng xa, nơi người dân khó tiếp cận các dịch vụ trực tiếp.
Trong khi đó, ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông, cho rằng với mô hình xử lý thủ tục hành chính phi địa giới, các trung tâm hành chính công hoạt động hiệu quả sẽ thu hút đông đảo người dân và doanh nghiệp. “Thành phố cần tính đến trường hợp khối lượng công việc tăng lên, cán bộ phải làm thêm giờ thì thu nhập và đãi ngộ sẽ như thế nào để khuyến khích họ?”, ông nêu vấn đề.
Ông Đồng cũng cho rằng, với vai trò là đầu tàu kinh tế, TP.HCM cần kiến nghị mạnh mẽ hơn với Trung ương về việc đồng bộ dữ liệu giữa các bộ, ngành và nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật dùng chung. Đây là những yếu tố vượt quá thẩm quyền của địa phương nhưng lại có vai trò quyết định đến sự thành công của mô hình phi địa giới.
Admin
Nguồn: VnExpress
