Trong một khu rừng hẻo lánh thuộc huyện Phong Thổ (cũ), tỉnh Lai Châu, vào một buổi chiều cuối đông năm 2019, hai người đàn ông trùm kín mặt xuất hiện từ bên kia biên giới Việt Nam – Trung Quốc. Họ thận trọng bước vào lãnh thổ Việt Nam, không ngừng quan sát xung quanh.
Người đi sau, Sồng A Vảng, mang theo một con dao nhọn và một túi nilon màu đỏ. Khi cả hai tiến sâu vào rừng, trung úy trẻ Hoàng A Liền bất ngờ xuất hiện từ một bụi cây, nhanh chóng tước dao khỏi tay Vảng và quật ngã đối tượng. Đồng đội của anh từ các vị trí ẩn nấp xung quanh ập đến, khóa tay Vảng vào còng số 8. Kẻ còn lại nhanh chân trốn thoát vào rừng sâu.
Chiếc túi mà Vảng mang theo chứa 6 bánh heroin, tổng trọng lượng 2 kg, được vận chuyển từ Trung Quốc về Lai Châu để tiêu thụ. Vảng khai nhận đã được thuê vận chuyển với tiền công 3 triệu đồng mỗi bánh.
Đối với Liền, Sồng A Vảng không phải là một cái tên xa lạ. Vào những tháng cuối năm 2018, khi công an các tỉnh Sơn La và Điện Biên tăng cường trấn áp tội phạm ma túy, các sào huyệt của những trùm ma túy lớn bị triệt phá, Vảng đã trốn sang Điện Biên, rồi đến Lai Châu để tìm kiếm “con đường” mới.
Liền đã phát hiện ra âm mưu của Vảng, đó là móc nối với các “đầu nậu” ở khu vực Tam Giác Vàng để trở thành một mắt xích trong đường dây vận chuyển ma túy. Kế hoạch của chúng là đưa hàng từ Myanmar qua Trung Quốc, sau đó tuồn vào Lai Châu để tiêu thụ hoặc chuyển sang các khu vực khác của Trung Quốc.
Để tiếp cận Vảng, Liền đã đóng vai một thương lái buôn trâu và lân la ở khu vực cửa khẩu Ma Lù Thàng suốt cả tháng. Anh thường xuyên chạy xe máy khắp các địa bàn để thu thập thông tin, thậm chí bỏ tiền mua trâu ở chợ cửa khẩu chỉ để có cơ hội gặp gỡ và “nói chuyện xã giao” với Vảng. Từ những nghi ngờ ban đầu, mối quan hệ giữa hai người dần trở nên “thân quen”.
Theo đánh giá của Liền, Vảng là một kẻ lọc lõi, ranh ma và đa nghi. Dù đã đi cùng nhau nhiều nơi, Vảng vẫn không hề để lộ sơ hở. Có thời điểm, Vảng đột ngột biến mất và cắt đứt liên lạc trong cả tháng trời. Tưởng chừng như việc theo dõi đã đi vào ngõ cụt, nhưng nhờ sự kiên trì và khôn khéo, Liền đã tìm ra được manh mối quan trọng.
Hoàng A Liền sinh ra trong một gia đình người Dao có 5 anh chị em tại một xã biên giới của tỉnh Lai Châu. Hằng ngày, anh phải băng rừng, vượt hàng chục km đường bộ để đến trường. Khi lên cấp 2, Liền chuyển xuống học tại trường nội trú ở trung tâm huyện, đánh dấu một bước ngoặt trong hành trình “vươn ra khỏi bản” của mình. Ước mơ thoát nghèo đã thôi thúc anh tập trung vào việc học tập.
Bên cạnh cái nghèo, một nỗi ám ảnh khác luôn bủa vây Liền là những tiếng khóc than vọng ra từ đám tang của những thanh niên chết vì ma túy. Họ là những người chỉ mới khoảng 30 tuổi, gầy gò như que củi, đột ngột qua đời vì “sốc thuốc”.
Một lần, khi đi dạo trước cổng trường, Liền đã chứng kiến cảnh hai cảnh sát quật ngã một kẻ buôn ma túy ngay giữa đường và đưa về trụ sở. Từ đó, chàng trai 14 tuổi đã thần tượng màu áo xanh cảnh phục và mơ ước trở thành công an để bắt tội phạm ma túy.
Sau khi học xong cấp hai, Liền đứng trước hai lựa chọn: tiếp tục học ở huyện hoặc xuống Hà Nội theo học trường Hữu nghị Việt – Lào. Vì là người dân tộc thiểu số, anh được miễn học phí và ăn ở nội trú ở cả hai nơi, nhưng việc đi lại xa xôi sẽ là gánh nặng cho gia đình.
Nhờ sự động viên của thầy cô, Liền đã thuyết phục được bố mẹ cho phép mình về Hà Nội học. Trong suốt ba năm học trung học phổ thông, Liền luôn là một trong những học sinh giỏi nhất lớp. Cuối cùng, “quả ngọt” cũng đến. Năm 2010, Liền là một trong hai học sinh của tỉnh Lai Châu đỗ vào Học viện Cảnh sát nhân dân và được phân vào Khoa Cảnh sát ma túy theo nguyện vọng.
Sau khi tốt nghiệp năm 2015, Liền được phân công về Công an huyện Phong Thổ (cũ), nhưng anh đã xung phong về PC04 Công an tỉnh Lai Châu. Trận đánh đầu tiên của Liền là cùng đồng đội bắt giữ một nhóm vận chuyển ma túy từ biên giới Trung Quốc vào Việt Nam.
Trong một trận phục kích trong rừng sâu, Liền nhận lệnh lúc 2 giờ sáng và chỉ 15 phút sau đã có mặt tại đơn vị. Anh mang theo súng ngắn, áo mưa và một chai nước lọc, rồi lên xe máy của đồng đội. Sau hơn một giờ di chuyển, anh được thả xuống bìa rừng, cách biên giới vài km, để mật phục.
Cùng tổ có một đồng đội khác, cả hai nằm bất động trong lùm cây ven đường mòn trong rừng sâu. Dù trời mưa tầm tã suốt hơn một tiếng đồng hồ, Liền vẫn giữ nguyên vị trí, bởi anh hiểu rằng “càng mưa, tội phạm càng dễ di chuyển”, nên phải cảnh giác cao độ.
Tuy nhiên, đến khi mặt trời mọc, xung quanh vẫn không có động tĩnh gì. Đến quá trưa, Liền cảm thấy đói, mệt, khát, buồn ngủ và sốt ruột trong lần đầu tiên tham gia phá án. Hơn 15 giờ, khi đang cố gắng “chống chọi” với những con vắt, Liền giật mình nghe thấy tiếng hô lớn của đồng đội ở các lùm cây bên cạnh.
Ngay lập tức, các trinh sát đồng loạt bật dậy, lao ra đạp đổ xe máy của hai người đàn ông. Thấy một tên đeo gùi trên lưng, nghi chứa ma túy, tay cầm dao chĩa về phía cảnh sát, Liền từ phía sau lao đến đá bay dao. Anh cùng đồng đội quật ngã nghi phạm và đè chặt xuống đất. Hai nghi phạm bị bắt cùng với 5 bánh heroin.
Liền kể rằng có những lần đi phá án, anh cùng đồng đội phải nằm mật phục liên tục 3 ngày 3 đêm trong rừng, giày ướt sũng và bốc mùi. Mỗi người chỉ được chợp mắt khoảng 30 phút, nhưng cũng có thể phải thức trắng nếu “ngáy to”. Cuối cùng, những nỗ lực của họ đã được đền đáp bằng việc bắt giữ thành công 3 nghi phạm vận chuyển heroin.
Sau này, khi đã có nhiều kinh nghiệm hơn, Liền được giao nhiệm vụ trinh sát nội tuyến. Trong những ngày tháng đó, anh một mình lái xe máy đi khắp các địa bàn phức tạp về ma túy. Với lợi thế là người bản địa, Liền có thể ẩn mình dưới nhiều vỏ bọc khác nhau, như xe ôm, thợ điện, thương lái…
“Tôi từng ngủ chung phòng với năm người mà họ đốt ma túy suốt đêm. Có lần, khi nhập vai, tôi bị ép sử dụng ma túy. Trong tình thế cấp bách, tôi đã quát lớn và dùng kinh nghiệm nghiên cứu về ma túy để dạy lại chúng cách kiểm tra hàng cấm, nhờ đó mới thoát”, Liền kể lại.
Sau một thời gian say mê bắt tội phạm, Liền còn tham gia phối hợp với chính quyền địa phương phá nhổ cây thuốc phiện tại các bản làng.
Anh cho biết, nhìn bên ngoài, bản Nậm Dính, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè (cũ) rất yên bình, nhưng bên trong lại là một thế giới ngầm khốc liệt, với nhiều người già và trẻ em nghiện ma túy. Vào buổi sáng sớm, những chàng trai bản ngoài 20 tuổi, gầy gò, môi thâm sì đã đi liêu xiêu trên đường trong cơn phê.
Nhìn qua khung cửa sổ của một căn nhà xập xệ ở Nậm Dính, Liền đã rơi nước mắt khi chứng kiến cảnh một đôi vợ chồng nằm vật vờ trên giường hút thuốc phiện, bên cạnh là hai đứa trẻ mồ côi dưới 10 tuổi. Trong nhà không có đồ đạc gì giá trị, chỉ có một mâm cơm với bốn bộ bát đũa và một nồi cơm nguội lạnh.
Lúc này, Liền nhận ra rằng “không phải cứ bắt là tốt, mà phải kết hợp giữa việc bắt giữ và ngăn chặn người nghiện”, tức là giảm cung và giảm cầu. Từ đó, anh cùng đồng đội kiên trì đến từng bản, phối hợp với chính quyền địa phương nhổ sạch cây thuốc phiện, đồng thời vận động và sử dụng “biện pháp mạnh” để đưa người dân đi cai nghiện.
Trong hơn mười năm làm nghề, thiếu tá 35 tuổi không nhớ nổi đã tham gia bao nhiêu vụ án, bắt giữ bao nhiêu nghi phạm. Nhưng cũng có những trận mật phục kéo dài cả tuần mà không thể triển khai vì nhiều lý do. Chỉ tính riêng trong hai năm 2022 và 2023, Liền đã tham gia bắt giữ và thu giữ gần 200 bánh heroin. Trung bình cứ 3,5 ngày, Liền lại thu giữ được một bánh ma túy.
Với những chiến công thầm lặng, Liền đã 7 năm liên tiếp là chiến sĩ thi đua cơ sở (từ 2018 đến 2024), một lần nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và hai lần là chiến sĩ thi đua toàn lực lượng.
“Bộ sưu tập” gần 30 giấy khen và bằng khen trong 10 năm công tác của Liền vừa được bổ sung thêm danh hiệu gương điển hình tiên tiến trong Đại hội thi đua Vì An ninh Tổ quốc vừa được tổ chức.
Sau thời gian làm trinh sát, đội phó, đội trưởng ở PC04, hiện anh là Phó phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh. Dù ở cương vị nào, thiếu tá Liền cũng luôn trăn trở về việc làm sao để các bản làng “sạch bóng ma túy”.
Những câu chuyện về Liền được chia sẻ tại Đại hội Thi đua Vì An ninh Tổ quốc lần thứ 9 đã cho thấy rằng, trên thực tế, có rất nhiều cán bộ đã gắn bó cả cuộc đời với công tác đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy. Đồng thời, gia đình và người thân của họ cũng nằm trong tầm ngắm của tội phạm.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng tội phạm không từ bất kỳ thủ đoạn nào, từ mua chuộc, lôi kéo đến tấn công, tiêu diệt, sử dụng “đạn bọc đường”. Do đó, cần phải có chính sách bảo vệ cán bộ, tạo điều kiện và môi trường để chiến sĩ làm việc tốt hơn, vững vàng hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
