**KOL: Nghề “hái ra tiền” đầy rẫy rủi ro**
Theo một khảo sát năm 2019 của Tập đoàn LEGO, 30% trẻ em từ 8-12 tuổi ở Mỹ và Anh mong muốn trở thành YouTuber, gấp ba lần số trẻ em mơ ước trở thành phi hành gia. Tại Thái Lan, một nghiên cứu năm 2024 cũng cho thấy KOL (Key Opinion Leader) và YouTuber nằm trong top 10 nghề nghiệp mơ ước của giới trẻ, vượt qua cả luật sư và phi công.
Vậy KOL là gì và sức ảnh hưởng của họ lớn đến đâu?
**KOL là ai?**
Các chuyên gia định nghĩa Influencer là những người có lượng người theo dõi lớn trên mạng xã hội, có khả năng tác động đến ý kiến của người theo dõi thông qua thương hiệu và lối sống cá nhân. Đôi khi, Influencer không cần chuyên môn sâu rộng mà chỉ cần nội dung độc đáo, hài hước, hoặc thậm chí là những video gây sốc để thu hút sự chú ý.
Ngược lại, KOL là những chuyên gia trong một lĩnh vực cụ thể. Ý kiến của họ được đánh giá cao dựa trên kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn và uy tín đã xây dựng. KOL có thể là những người dẫn dắt tư tưởng, nhà sáng tạo nội dung chuyên nghiệp hoặc những chuyên gia thường xuyên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Sự tín nhiệm và uy tín của KOL có thể ảnh hưởng đáng kể đến quyết định của công chúng.
“Nghề KOL” đang trên đà phát triển mạnh mẽ, dự kiến sẽ trở thành một ngành công nghiệp trị giá 70 tỷ USD tại Mỹ vào năm 2029.
**Sức ảnh hưởng của KOL**
Sức ảnh hưởng của KOL lớn đến mức cuộc bầu cử năm 2024 tại Mỹ còn được gọi là “cuộc bầu cử của các KOL”. Tháng 8/2024, ít nhất 200 KOL với tổng cộng 170 triệu người theo dõi đã tham dự Đại hội toàn quốc của Đảng Dân chủ (DNC) tại Chicago. Các KOL thuộc thế hệ Gen Z đã có những bài phát biểu ấn tượng trên sân khấu DNC và được hưởng đãi ngộ đặc biệt như vé máy bay, phòng khách sạn miễn phí, tiệc tùng và du thuyền. Thậm chí, một số ít còn được phỏng vấn Phó Tổng thống Kamala Harris.
Đảng Dân chủ cam kết chi 75 triệu USD để phát triển quan hệ với KOL nhằm quảng bá chiến dịch tranh cử trên các nền tảng mạng xã hội. Tương tự, Đảng Cộng hòa cũng đã cấp phép cho ít nhất 70 KOL và Influencer tham dự đại hội của họ và tổ chức các chuyến tham quan đặc biệt cho 16 Influencer được lựa chọn. Tại Ấn Độ, KOL và Influencer trên mạng xã hội cũng trở thành “phương tiện vận động tranh cử đắc lực” khi các nhà lãnh đạo chính trị xuất hiện trên các kênh YouTube phổ biến.
**”Nghề KOL” – Lợi nhuận “khủng” đi kèm rủi ro**
“Nghề KOL” thu hút giới trẻ vì khả năng kiếm tiền “khủng”. YouTuber giàu nhất hiện nay là Mr.Beast, với 424 triệu người theo dõi trên YouTube, thu nhập quảng cáo hàng tháng từ 3-5,4 triệu USD, và tổng tài sản ròng trên một tỷ USD.
Tuy nhiên, việc kiếm tiền từ KOL cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Một nữ YouTuber 18 tuổi người Canada đã gây tranh cãi khi khoe kiếm được một triệu USD trong vài giờ và chỉ trích những người phụ nữ “ăn học nhiều” nhưng làm việc 8 tiếng mỗi ngày với mức lương thấp. Những phát ngôn gây sốc như vậy có thể khiến KOL mất lượng lớn người theo dõi, thậm chí phải đối mặt với pháp luật.
Năm 2021, Kim Kardashian đã bị Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) phạt 1,26 triệu USD vì quảng cáo tiền điện tử Ethereum Max Token mà không dán nhãn cảnh báo theo quy định. Trước đó, vào năm 2015, cô cũng bị Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cảnh cáo vì quảng cáo thuốc điều trị ốm nghén mà không đề cập đến các tác dụng phụ.
Tháng 12/2022, một loạt ngôi sao hạng A thế giới cũng vướng vào vụ kiện trị giá 11 tỷ USD vì quảng cáo cho sàn giao dịch tiền điện tử FTX mà không đầu tư vào đó.
**Trách nhiệm và quy định**
Nhiều quốc gia đã ban hành các quy định để kiểm soát hoạt động của KOL và bảo vệ người tiêu dùng.
Trung Quốc cấm những người nổi tiếng có “đạo đức sa sút” quảng cáo các sản phẩm y tế, giáo dục, tài chính, thuốc lá điện tử và sữa bột trẻ em. KOL phải sử dụng sản phẩm trước khi quảng cáo và chịu trách nhiệm liên đới nếu quảng cáo sai sự thật. Họ cũng phải đánh dấu bài viết là quảng cáo được trả tiền.
Hàn Quốc yêu cầu KOL phải gắn nhãn quảng cáo trên các bài đăng và khuyến khích họ đăng ký kinh doanh để nhà nước quản lý thuế và hỗ trợ hành chính.
Tại Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) yêu cầu KOL phải minh bạch thông tin và làm rõ nếu đăng bài hoặc video có nội dung quảng cáo.
Châu Âu ngày càng cứng rắn với KOL. Pháp đã đưa ra định nghĩa pháp lý đầu tiên về người có sức ảnh hưởng và áp dụng các quy tắc nghiêm ngặt, bao gồm yêu cầu về hợp đồng bằng văn bản, cấm quảng cáo một số sản phẩm nhất định và yêu cầu KOL nêu rõ những đoạn nào của video hoặc ảnh đã dùng filter làm đẹp hoặc Photoshop.
Những quy định này được kỳ vọng sẽ giúp KOL có trách nhiệm hơn với phát ngôn của mình, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Việc tăng cường tính minh bạch sẽ giúp củng cố niềm tin vào KOL và các thương hiệu mà họ quảng cáo.
Admin
Nguồn: VnExpress
