Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa có động thái mới nhất nhắm vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khi công khai kêu gọi Thống đốc Lisa Cook từ chức. Lời kêu gọi được đưa ra trên mạng xã hội Truth Social ngày 20/8, kèm theo một bài báo của Bloomberg về việc Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Mỹ (FHFA) Bill Pulte thúc giục Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi điều tra bà Cook về các giao dịch mua nhà thế chấp.
Trong thư gửi ngày 15/8, ông Pulte cáo buộc bà Cook “làm giả tài liệu ngân hàng và nhà đất để được vay ưu đãi hơn”, đồng thời cho rằng đây là “hành vi gian lận”.
Đáp lại, bà Cook khẳng định sẽ không từ chức vì những cáo buộc trên mạng xã hội. Bà tuyên bố sẽ trả lời mọi câu hỏi liên quan đến lịch sử tín dụng của mình một cách nghiêm túc và đang thu thập thông tin chính xác để làm rõ sự thật.
Tờ Wall Street Journal dẫn nguồn tin thân cận cho biết ông Trump đã nói với các quan chức rằng ông “đang tìm cách sa thải” bà Cook.
Những động thái này diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Trump liên tục công kích Fed vì chưa giảm lãi suất tham chiếu. Trong cuộc họp tháng 7, Fed quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25-4,5%, sau khi đã nới lỏng ba lần trong năm trước.
Tổng thống Trump tin rằng lãi suất thấp sẽ thúc đẩy nền kinh tế và giảm gánh nặng nợ cho chính phủ. Tuy nhiên, các quan chức Fed lo ngại rằng chính sách thuế nhập khẩu của ông Trump có thể gây ra một đợt tăng giá mới.
Theo New York Times, Tổng thống Trump đã thực hiện một chiến dịch gây sức ép toàn diện lên Fed và các quan chức của cơ quan này. Ông liên tục kêu gọi Fed và Chủ tịch Jerome Powell giảm lãi suất, cả trong các phát biểu công khai và trên mạng xã hội, gọi ông Powell là “kẻ chậm chạp”, “cứng đầu” và “ngớ ngẩn”. Đây là hành động hiếm thấy từ một Tổng thống đương nhiệm, bởi Fed vốn nổi tiếng với tính độc lập.

Căng thẳng leo thang vào tháng 4, khi ông Trump dọa sa thải Chủ tịch Fed, nhưng sau đó lại khẳng định sẽ không làm điều này trước khi nhiệm kỳ của ông Powell kết thúc vào tháng 5/2026. Các cố vấn đã cảnh báo ông rằng hành động này có thể gây ra biến động kinh tế toàn cầu và rắc rối pháp lý.
Mặc dù rút lại lời đe dọa, ông Trump vẫn thể hiện ý định gây khó khăn cho ông Powell trong những tháng cuối nhiệm kỳ. Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết ông Trump đang cân nhắc kiện ông Powell vì dự án cải tạo trụ sở Fed ở Washington.
Tổng thống Trump đã đến thăm dự án này vào cuối tháng 7 và tranh cãi với ông Powell về chi phí cải tạo. Trên Truth Social, ông chỉ trích ông Powell quản lý “quá tệ” khi chi “3 tỷ USD cho công việc lẽ ra chỉ tốn 50 triệu USD”. Nhà Trắng cho biết đang điều tra vụ việc này.
Ngoài ra, Tổng thống Trump được cho là đã lặng lẽ tạo ra những thay đổi trong Fed. Hồi tháng 6, Thượng viện Mỹ phê chuẩn đề cử của ông Trump, chấp thuận bà Michelle Bowman làm Phó chủ tịch Phụ trách giám sát của Fed. Bà Bowman, một thành viên Hội đồng Thống đốc Fed từ năm 2018, được kỳ vọng sẽ thực hiện mục tiêu cắt giảm quy định quản lý trong lĩnh vực ngân hàng. Fed hiện đang xem xét và nới lỏng một loạt quy định ngân hàng được ban hành sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008.
Bà Bowman cũng là một trong hai thành viên Hội đồng Thống đốc bỏ phiếu không tán thành việc giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tháng 7, cùng với ông Christopher Waller. Cả hai đều do ông Trump đề cử vào Hội đồng Thống đốc.
Đầu tháng 8, Thống đốc Adriana Kugler bất ngờ từ chức để quay về làm việc tại Đại học Georgetown. Tổng thống Trump cho biết sẽ đề cử Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Stephen Miran tạm thời vào vị trí này.
Hội đồng Thống đốc là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Fed, gồm 7 thành viên do Tổng thống Mỹ đề cử và cần Thượng viện phê chuẩn. Cơ quan này chịu trách nhiệm thiết lập chính sách tiền tệ, giám sát ngân hàng và ổn định tài chính quốc gia.
Các nhà phân tích cho rằng việc đề cử ông Miran sẽ giúp Tổng thống có thêm kênh tác động trực tiếp hơn nhằm theo đuổi chính sách nới lỏng tiền tệ và tăng ảnh hưởng với Fed. Nếu bà Cook cũng từ chức, ông Trump sẽ có thêm cơ hội đề cử ứng viên phù hợp.
Ngoài vị trí Thống đốc Fed, Tổng thống Mỹ còn có thể tạo ra ảnh hưởng lớn hơn thông qua việc lựa chọn người thay thế ông Powell khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào giữa năm sau. Chính quyền Trump đang cân nhắc 11 ứng cử viên và ông Trump từng tuyên bố sẽ chỉ đề cử người ủng hộ giảm lãi suất vào vị trí Chủ tịch.
Tuy nhiên, ông Powell dường như không mấy bận tâm đến áp lực từ Tổng thống. Trong các phiên điều trần ở Quốc hội Mỹ, ông Powell không trả lời câu hỏi về áp lực chính trị và cho biết chỉ tập trung vào việc giữ nền kinh tế ổn định với lạm phát trong tầm kiểm soát.
Nhà phân tích Jaret Seiberg tại TD Cowen Washington Research Group cho rằng khả năng Thống đốc Lisa Cook từ chức là khó xảy ra. Ông nhận định rằng việc từ chức sẽ không giúp bà Cook thoát khỏi rắc rối pháp lý và bà không có động cơ để làm điều này trước cuộc họp tháng 9 của Fed.
Sau báo cáo gần đây cho thấy số việc làm mới giảm mạnh trong ba tháng qua, ông Trump tiếp tục kêu gọi Fed hành động. Các nhà đầu tư đang chờ đợi bài phát biểu của ông Powell tại hội nghị thường niên của Fed ở Jackson Hole, Wyoming vào ngày 21-23/8. Năm ngoái, cũng tại diễn đàn này, Chủ tịch Fed đã ám chỉ việc giảm lãi suất khi cam kết “làm mọi việc có thể để hỗ trợ thị trường lao động và ổn định giá cả”. Liệu lần này, ông Powell sẽ đưa ra những tín hiệu gì về chính sách tiền tệ trong tương lai?
Admin
Nguồn: VnExpress